NASA'nın, Mars'ta tozla kaplanıp zor durumda kalan uzay aracı InSight, geçen ay sıradışı bir yöntemle temizlendi.

InSight ekibi, aracın robotik kolunu kullanarak yüzeyden topladığı kumu tozla kaplı güneş panellerinden birine bıraktı. Bu sayede biriken tozun bir kısmı aşağıya döküldü.

Toz, Kızıl Gezegen'deki uzay araçlarının başına bela oluyor. Mars'taki sismik aktiviteleri gözlemlemek için 2018'de Elysium Planitia ovasına inen InSight da tozlarla sorun yaşıyor.

800 milyon dolarlık (yaklaşık 6 milyar 950 milyon TL) uzay aracının üzerinde, indiği bölgede güçlü rüzgarların olmaması sebebiyle kalın bir toz tabakası birikmişti. Bu yüzden NASA araştırmacıları nisan ayında, aracı "hazırda bekleme moduna" almaya karar vermiş ve hayati olmayan bütün işlevler kapatılmıştı.

Uzay aracının Mars kışını atlatarak yeniden şarj edilebilir hale gelmesinin beklenmesi kararlaştırılmıştı.

InSight ekibi 22 Mayıs'ta ise, bir paneldeki tozu temizlemek için kulağa ilk başta mantıksız gibi gelen dahiyane bir fikri uygulamaya koyuldu.

Rüzgarlı bir günde aracın koluyla güneş paneline bırakılan büyük kum taneleri, küçük toz parçacıklarını hareket ettirerek aşağı dökülmesini sağladı.

NASA perşembe günü şu açıklamayı yaptı:

Aracın robotik kolu, güneş panelinin yanına kum dökerek rüzgarın paneldeki tozun bir kısmını taşımasını sağladı. Bu sayede bir Mars günü başına yaklaşık 30 watt-saat enerji kazanıldı.

InSight'ın ağzından atılan bir tweet'te ise şöyle yazıldı:

Ekibim çılgınca görünen bir şey denememi istedi. Ama bu gerçekten işe yaradı!

InSight ekibinden Matt Golombek, bu hamlenin işe yarayacağından emin olmadıklarını ancak sonuçtan memnun olduklarını kaydetti.

Kazanılan gücün miktarı az olsa da bilimsel operasyonlarda araştırmacılara epey fayda sağlayacağı düşünülüyor. 5 Haziran'da bir kum banyosunun daha yapılması planlanıyor.

NASA, ağustos ayı civarında Kızıl Gezegen tekrar ısındığında InSight'ın bilimsel operasyonlarına devam etmeyi hedefliyor. Arazi aracının sarsıntıları kaydetmeye ve hava durumunu izlemeye Aralık 2022'ye kadar devam etmesi isteniyor.

Independent Türkçe, CNET, NASA

Derleyen: Uğurcan Yıldız