Rusya petrol bağımlılığına son vermek zorunda. Ancak bunu yapabilmek için petrol ve doğalgaz gelirlerini kullanması gerekiyor.

Bu, ülkenin karşı karşıya olduğu etkileyici ve kışkırtıcı zorluk ve hikayenin bir de Britanya tarafı var. Birazdan buna değineceğim. Önce yapılması gerekenin ölçeğine bakalım.

Rusya, toplam ihracatının yaklaşık üçte ikisini oluşturan enerji ve hammadde ihracatına aşırı derecede bağımlı. Bu durum Rusya'nın sadece petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki değişimlerle baş etmek zorunda kaldığı anlamına gelmiyor. Birincil üretime yönelik vurgu da diğer enerji ve refah yaratma biçimlerini inşa etmekte başarısız olduğu manası taşıyor. Bu da büyük parasal oynaklığa yol açıyor.

Petrol fiyatlarında geçen yıl yaşanan düşüş hükümetin mali durumunu altüst etti. Hükümet 39 milyar dolarlık (yaklaşık 292 milyar 94 milyon TL) bütçe açığı açıkladı. Bu geçen martta varil başına 28 dolar (yaklaşık 210 TL) olan petrol fiyatına dayanıyordu ve bu rakam 2020 bütçe planında varil başına 42 dolar (yaklaşık 310 TL) olan ortalamanın çok altındaydı. Resmi görüş, varil başına 42 doların Rusya'nın ne kâr ne de zarar ettiği petrol fiyatı olduğu yönünde. Ama şimdi fiyat geçen yılki çöküşü tersine çevirmenin ötesine geçerek varil başına 66 dolara (yaklaşık 490 TL) yükselip toparlandı. Rusya hazinesi yeniden nefes alabilir.

Bu durumun kısa vadede tatmin edici olmadığı barizse de, uzun vadede de rahatsız edici. BP'ye göre dünyadaki birincil enerjinin yüzde 84'ü kömür, petrol ve doğalgaz olmak üzere üç fosil yakıttan elde ediliyor. Kömürün toplam içinde yüzde 27'ye gerileyen payı giderek daralıyor. Gaz yüzde 24, petrolse yüzde 33 paya sahip. Bu değişecek ama değişim ne kadar hızlı olacak? McKinsey, 2050'de fosil yakıtların toplam enerjide hâlâ yüzde 74 pay sahibi olacağını düşünüyor. Bloomberg'in Yeni Enerji Görünümü, petrol talebinin 2035'te zirve yapacağını, doğalgazınsa 2050'ye kadar yükselmeyi sürdüreceğini düşünüyor. Ancak 2050'den sonra hem petrol hem de doğalgazdaki gerilemenin hız kazanacağına dair genel bir görüş olduğu anlaşılıyor.

Bunun dünyadaki petrol ve doğalgaz üreticileri açısından çok büyük anlamları var. Petrolden elde edilen gelirlerin yenilebilir enerji kaynaklarına ve daha geniş kapsamda yüksek kaliteli hizmetler gibi ekonominin diğer alanlarına yatırımda kullanılması için belki bir nesillik bir zaman var. Özellikle Suudi Arabistan'ın diğer faaliyetlere geçişi finanse etmek için petrol gelirlerini kullanmayı amaçladığı Ortadoğu'da değişim halihazırda gerçekleşiyor. Ülke, Suudi Vizyon 2030 projesinde iddialı planlar ortaya koydu. Planın sadece iki unsurunu ele alalım: Özel sektörün 2016'da GSYİH'nin yüzde 40'ı olan büyüklüğünün 2030'da yüzde 65'e yükseltilmesi ve petrol dışı ihracatın toplamdaki payının yüzde 16'dan yüzde 50'ye çıkarılması hedefleniyor. Bu muazzam zorlu bir görev olacak.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 2/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

• 3/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 4/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 5/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 6/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 7/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 8/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 9/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 10/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 11/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 12/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 13/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 14/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 15/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 16/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 17/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 18/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 19/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 20/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 21/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 22/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 23/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 24/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 25/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 26/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 27/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 28/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 29/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 30/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

Rusya'nın ekonomi için Suudi Arabistan'ınkine benzer belirgin bir uzun vadeli planı yok. Pandeminin neden olduğu zararın telafisine yardımcı olacak bir kurtarma planı var ama bu kısa vadeli bir uygulama. Baltık Denizi altındaki Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı üzerinden Almanya'ya gaz ihracatını artırmaya yönelik tartışmalı bir plan var ama bu farklı bir önceliği yansıtıyor. Almanya'nın Rus gazına ihtiyacı var ve boru hattı ek kaynaklara doğrudan erişim sağlıyor. Ülke şu anda, Ukrayna aracılığıyla mevcut boru hatları üzerinden dolaylı erişime sahip. Kuzey Akım 2'nin tamamlanması büyük bir siyasi çekişmenin konusu ve gelecek yıllarda Almanya'yla müttefikleri arasında bir gerilim kaynağı olacak. Ancak salt ekonomik bir perspektiften bakarsanız pratikte anlam ifade ediyor. Almanya'nın gaza, Rusya'nın da gelire ihtiyacı var.

Şimdi bunun Rusya'daki petrol şirketleri için taşıdığı anlama ve yukarıda belirtilen Britanya tarafına odaklanalım. En büyük girişimci Rosneft. Rosneft esasen, hisselerinin yüzde 40'ından biraz fazlasına sahip olan ve aynı zamanda dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi Gazprom'un da yüzde 11'ini elinde tutan devlete ait holding şirketi Rosneftegaz tarafından kontrol ediliyor. Öte yandan Rosneft'in bir de küçük ortağı var: Grubun 20'sinin biraz azına sahip olan BP.

Rosneft, hükümet tarafından kontrol edilmesine karşın tamamen bağımsız bir şirket olarak faaliyet göstermeyi amaçlaması nedeniyle ilginç. Başkanı eski Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ve iki BP temsilcisinin de yer aldığı yönetim kurulunda yönetici, yönetici olmayan ve bağımsız direktörler arasında bir denge mevcut. Şirketin karşı karşıya olduğu önemli soru, tüm petrol şirketleriyle aynı: Yeşile ne kadar hızlı geçilecek?

Bu konu, Rosneft'in Sibirya'da bulunan Taymır yarımadasındaki Vostok Petrol projesiyle karmaşık bir hal aldı. 85 milyar dolar (yaklaşık 633 milyar 866 milyon TL) değerindeki söz konusu proje, sonunda potansiyel olarak 100 milyon tonluk zirveye ulaşmadan evvel, 2024'te günlük 500 bin (yıllık 25 milyon ton) varil üretimi amaçlıyor. Dünyanın petrole hâlâ ihtiyacı olsa da, çevreciler bölgedeki sondaj fikrini uzun zamandır kınıyor.

Rosneft petrol ve gaz üretimi sırasındaki emisyonlarda, her bin varil için 20 tondan az karbondioksite denk gelen yüzde 30'luk bir kesinti amaçlıyor. Yine de bu durum, üretim arttığı taktirde mutlak emisyonlarda artış yaşanabileceği anlamına gelebilir. Rosneft ayrıca Vostok Petrol projesinin, diğer benzer küresel projelerin yüzde 25'i oranında karbon ayak izine sahip olacağını öne sürüyor.

Şirketin başkanı Bernard Looney'nin çabalarının yatırımcıların takdirini kazanmadığına inanmasına karşın, BP önde gitmeyi sürdürüyor. Ancak BP'nin geçişi finanse edebilmesi gerekiyor ve şirketin bu noktada Rosneft'le olan ilişkisi potansiyel olarak en büyük yardımı sağlayabilir. Büyük önem taşıyan nokta, Rosneft'teki hissesinden 2019'da 785 milyon dolar (yaklaşık 5 milyar 857 milyon TL) ve 2013'ten bu yana 4 milyar dolar (yaklaşık 29 milyar 845 milyon TL) kâr payı alıyor olması. Ama aynı zamanda, alternatiflerin nasıl kâr getireceğine dair artan bilgisine Rosneft'in erişimini de sağlayabilir. İşbirliğinin devamı her ikisinin de güçlü bir şekilde çıkarına.

Burada daha geniş bir nokta var. Şu anda siyaset tüm bariz nedenler yüzünden zor ve öngörülebilir gelecekte de öyle olmaya devam edecek. Ancak uzun vadede, Rusya'nın petrol ve doğalgaza aşırı bağımlılıktan uzaklaşarak başarılı bir dönüşümü gerçekleştirmesi gerekiyor. Rus hükümeti yenilenebilir enerji kullanımına yönelik bazı adımlar attı ve görünüşe göre yetkililer Rusya'daki enerji sektörünün değişimine yardımcı olmak için dijital teknolojileri ısrarla istiyor. Enerji Bakanlığı, bunu gerçekleştirecek altyapıyı oluşturmayı amaçlayan “Dijital Enerji” adlı bir proje geliştirdi.

Kuşkusuz Rusya'dan ve diğer ülkelerden gelecek dönüştürücü teknolojiler konusunda ilerlemeye devam etmek, uzun vadede hepimize yardımcı olabilir.

Değişim için beraber yürümek her iki taraf için de uygun olduğunda, gerçek işbirliği için kesinlikle bir alan olacaktır.

independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik