Gençlerde bağırsak kanseri vakaları niye artıyor?

"Bir şeyleri kaçırdığımıza hiç şüphe yok"

Bilim insanları kanser vakalarındaki artışın, yüksek miktarda işlenmiş et ve az bitki yemekle bağlantılı olduğunu söylüyor (Unsplash)

Gençlerdeki kanser vakalarının dünya çapında artması büyük endişe yaratırken, bilim insanları buna neyin yol açtığını anlamaya çalışıyor. 

2023 tarihli bir araştırmada, 1990-2019 döneminde 29 kanserin dünya genelinde görülme oranı incelenmiş ve 50 yaş altı kanser vakalarında yüzde 79 artış tespit etmişti

Bilim insanları bağırsak kanseri vakalarının da daha genç yaşlarda görülme sıklığının arttığını söylerken bunun nedeni tam olarak belirlenemiyor.

Akla ilk gelen sorumlular arasında işlenmiş gıda ve alkol tüketimi yer alıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

ABD Sağlık Dairesi Başkanı Dr. Vivek Murthy de dün yaptığı açıklamada alkollü içeceklere kanser uyarısı konması gerektiğini söyledi.

Yapılan araştırmalar, aşırı derecede içki içmek ve işlenmiş gıdalar tüketmenin bağırsak kanseri riskini artırdığına işaret ediyor. 

Bazı çalışmalarda şekerli içecekler tüketmek veya yeterince hareket etmemek, bu hastalığın erken görülmesiyle bağdaştırılsa da neden sonuç ilişkisi kurulamamıştı. 

Cincinnati Üniversitesi Kanser Merkezi'nden Dr. Jordan Kharofa şöyle diyor:

Yüksek ihtimalle yediğimiz şeyler, bağırsaktaki bakteriler ve bu bakterilerin ürettikleri arasında bir etkileşim var.

Dr. Kharofa ve diğer araştırmacıların çalışmaları, yüksek seviyede sülfür içeren beslenme biçimlerinin bir etkisi olabileceğini gösteriyor. Bu beslenme biçimleri genellikle aşırı içki ve işlenmiş et içerirken, meyve-sebze az tüketiliyor.

Bağırsak bakterileri, sülfürü hidrojen sülfüre dönüştürerek kanser riskini artırabiliyor.

Ancak herkes bu tanıma uymuyor ve sağlıklı beslenen genç kişilerde de bağırsak kanseri görülüyor.

ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki City of Hope araştırma merkezinden onkolog Dr. Marwan Fakih, "Sağlık konusunda çok ama çok bilinçliler ve sonra kliniğine geliyorlar, 33 yaşındalar ve 4. evre bağırsak kanseri olmuşlar" diyerek durumu açıklıyor: 

Bir şeyleri kaçırdığımıza hiç şüphe yok.

Bazı bilim insanları da antibiyotiklerin sorumlu olabileceğini düşünüyor. Araştırmalarda güçlü bir bağlantı saptanmasa da uzun süreli kullanımın riski artırabileceği öne sürülüyor.

Kaliforniya Üniversitesi Irvine kampüsünden kanser biyoloğu Selma Masri ise farelerdeki biyolojik saatin bozulmasının, bağırsak bakterilerinin çeşitliliğini etkilediğini tespit etti. 

Bazı değişikliklerin, bağırsak zarını zararlı bakterilerden koruyan mukus seviyesinin düşmesiyle bağlantılı olduğu görüldü.

Ayrıca biyolojik saatin bozulmasıyla bağırsak kanseri arasında da bağlantı gözlemlendi. 

Masri gibi bazı araştırmacılar, cep telefonları, bilgisayarlar ve diğer cihazlardan sürekli ışığa maruz kalmanın biyolojik saati bozabileceğini ve kansere zemin hazırlayabileceğini düşünüyor. 

Bazı bilim insanlarıysa mikroplastikler veya sonsuz kimyasallar denen maddelerin her yere yayılmasının ve insan vücuduna girmesinin kanser vakalarını da etkileme ihtimali üzerinde duruyor.

Los Angeles'taki Cedars-Sinai Tıp Merkezi'nden Jane Figueiredo, "Henüz bütün cevaplara ulaşamadık" diyerek ekliyor: 

Sihirli bir değnek olmayabilir.



Independent Türkçe, Wall Street Journal, BMJ Oncology, Cancer Research UK, Euronews

Derleyen: Büşra Ağaç

DAHA FAZLA HABER OKU