Samanyolu'na benzeyen en uzak galaksi tespit edildi. Evren henüz 700 milyon yaşındayken gözlemlenen gökada, bu dönemden beklenmeyecek özellikler sergiliyor. 

Standart kozmik modele göre yaklaşık 13,8 milyar yaşındaki evrenin ilk dönemlerine ait galaksilerin, kaotik ve düzensiz bir yapıda olduğu tahmin ediliyor. 

Bilim insanları erken zamanlara ait bu dağınık galaksilerin birleşerek çok yavaş bir şekilde daha düzenli biçimler aldığını düşünüyor. 

Örneğin yaklaşık 13,6 milyar yaşındaki Samanyolu'nda görülen belli bir eksen etrafında dönme ve spiral kollar gibi özelliklerin ortaya çıkmasının milyarlarca yıl aldığı öne sürülüyor.

Hollanda'daki Leiden Üniversitesi'nden gökbilimci Jacqueline Hodge, "Galaksi oluşumu anlayışımıza göre, çoğu erken galaksinin küçük ve dağınık görünmesini bekliyoruz" diyor.

Ancak Şili'deki Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi'ni (ALMA) kullanan Hodge ve ekip arkadaşları, bu teoriye meydan okuyan bir galaksi keşfetti.

REBELS-25 adı verilen galaksi, ismi gibi isyankar (İngilizcede "rebel" sözcülü "asi, isyankar" anlamına geliyor).

Evren 700 milyon yaşındayken gözlemlenen galaksi, kendisinden beklenenden çok daha düzenli bir yapıda. 

Monthly Notices of the Royal Astronomical Society adlı hakemli dergide 7 Ekim Pazartesi günü yayımlanan makalede REBELS-25'in, güçlü bir şekilde dönen diske sahip, bugüne kadar bulunan en uzak galaksi olduğu kaydedildi.

Leiden Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olan Lucie Rowland, başyazarı olduğu çalışma hakkında şöyle diyor:

Samanyolu'na bu kadar benzeyen ve bir eksen etrafındaki dönüşün güçlü bir hakimiyet gösterdiği bir galaksiyle karşılaşmak, evrenin erken dönemlerindeki galaksilerin günümüz kozmosunun düzenli galaksilerine nasıl bir hızda dönüştüğüne dair anlayışımızı zorluyor.

Araştırmacılar, REBELS-25'in aynı zamanda Samanyolu gibi spiral kolları ve merkezinde çubuklu bir yapı olabileceğini de düşünüyor. Ancak bunun doğrulanması için daha fazla veriye ihtiyaç var.

Bugüne kadar bulunan en eski ve uzak spiral galaksi, evren yaklaşık 2,1 milyar yaşındayken gözlemlenmişti. REBELS-25'le ilgili yapılacak yeni gözlemler, asi galaksinin bu unvanı da almasını sağlayabilir.

Yeni çalışma hem galaksi oluşum süreci hem de genel olarak evrene dair bilinenleri sorgulamaya açıyor. 

Son yıllarda bu tür gözlemler artarken, James Webb Uzay Teleskobu da evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler olduğunu ortaya koyuyor.

Independent Türkçe, Space.com, Avrupa Güney Gözlemevi, Cosmos Magazine, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society

Derleyen: Büşra Ağaç