Üç çocuğun öldürülmesi ortalığı karıştırdı: 4 soruda Birleşik Krallık'taki eylemler

Dün farklı kentlerde ayaklanan göstericilerden 92'si gözaltına alındı

Gösteriler salı günü Southport'taki anma yerinde polisle çatışarak başlatıldı (AP)

Hafta başında Southport'ta bıçaklı bir saldırganın üç çocuğu öldürmesi üzerine Birleşik Krallık'ta ana gündem, radikal sağcılarla onlara karşı çıkanlar arasındaki çatışmalar oldu. 

İngiltere ve Kuzey İrlanda'da hafta başında başlayan ve dün çok sayıda kentte devam eden eylemlerin ardından 92 kişi gözaltına alındı.

Öldürülen çocuklar

Bebe King (solda), Elsie Dot Stancombe (ortada) ve Alice Dasilva Aguiar, Taylor Swift temalı bir dans etkinliğinde öldü (Merseyside Polisi)


Ayaklanmalar nerelerde meydana geliyor?

İlk olaylar salı akşamı ülkenin kuzeybatısındaki Southport'ta meydana geldi. Çocuklara yönelik yoga ve dans dersini basan saldırganın pazartesi günü üç çocuğu öldürüp iki yetişkinle 8 çocukla yaralaması kenti dehşete düşürdü.

17 yıl önce Galler'in başkenti Cardiff'de doğan şüpheli Axel Rudakubana'nın aslında kaçak bir göçmen olduğu yönündeki yanlış iddia internette yayılınca radikal sağcılar halkı sokağa çağırdı. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Polisin bildirdiğine göre çoğu başka kentlerden gelen 200'ü aşkın kişi Southport'ta ayaklanarak bir camiye saldırdı. Otomobiller ateşe verilirken 50'den fazla polis memuru yaralandı.

Çarşamba günü Londra'nın merkezinde benzer bir eylem düzenlenince güvenlik güçleri yüzü aşkın kişiyi gözaltına aldı. 

Hafta içinde Hartlepool, Aldershot, Sunderland gibi kentlerde de gösteriler yapıldı. 

Dünse bu eylemler daha da yayıldı. İngiltere'de Liverpool, Hull, Bristol, Blackpool, Preston, Blackburn ve Stoke-on-Trent'ten sorumlu polis teşkilatları bu bölgelerde düzenlenen eylemlere ilişkin açıklama yaptı.

Dün Liverpool'da 23, Hull'da 20, Bristol'de 14, Blackpool, Preston ve Blackburn'de 20, Stoke-on-Trent'te 10 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Ayrıca Leeds'de bir, Leicester'daysa iki kişi gözaltına alındı.

Kuzey İrlanda Polisi, dün gece radikal sağcıların bir cami çevresinde bir araya gelip bazı işyerlerine zarar verdiği olayların ardından iki kişinin gözaltına alındığını açıkladı. 

Polis merkezi

Radikal sağcılar Sunderland'da cuma akşamı bir polis karakolunu ateşe vererek 4 polisi yaraladı (Reuters)


Eylemlerin arkasında hangi örgütler var?

Reform UK partisinin lideri Nigel Farage, Southport'taki saldırı sonrasında sosyal medyadan "Gerçek bizden saklanıyor" mesajını paylaşarak ateşe körükle gitti.

Radikal sağcı örgütler sosyal medyada ayaklanmaları destekliyor. 

Yurtsever Alternatif (Patriotic Alternative) adlı faşist örgütün önde gelen üyelerinden David Miles da Southport'taki eylemlerde çekilmiş fotoğraflarını paylaştı. 

Britanyalı Hareketi (British Movement ) gibi örgütlerden neonaziler, uzun süredir bu örgütlere göz kırpan holiganlar ve radikal sağcı İngiliz Savunma Birliği'nin (English Defence League) de ayaklanmalarda adı geçiyor. 

Dayanışma

Gönüllüler Southport'ta saldırıya uğrayan caminin çitlerini yeniden inşa ediyor (Reuters)


İngiliz Savunma Birliği nedir?

2009'da kurulan hareket, İslam ve ilticaya karşı düzenlediği şiddetli eylemlerle biliniyor.

Hem İslamcı hem de radikal sağcıların etkili olduğu Luton'da ortaya çıkan İngiliz Savunma Birliği'nin kurucuları arasında yer alan Stephen Yaxley-Lennon, Tommy Robinson adını kullanıyor. 

Eskiden radikal sağcı Britanya Ulusal Partisi'ne (British National Party) üye olan Yaxley-Lennon'ın tribün şiddeti konusunda da sabıkası var. 

İlk yıllarında cami yapımına karşı çıkan örgüt, Müslümanların yaşadığı bölgelere domuz kafaları yerleştirerek de adını duyurdu. 

2013'te Yaxley-Lennon'ın ayrıldığını duyurmasıyla birlikte liderlik tartışmalarının yaşandığı örgüt artık dağıldığını bildirse de uzmanlar, destekçilerin diğer örgütlerde benzer amaçlar ve taktiklerle varlığını sürdürdüğünü vurguluyor. 

Yaxley-Lennon da bizzat son dezenformasyon kampanyasına katılarak Southport saldırganı hakkında yanlış bilgiler yayan isimler arasında yer aldı. 

Radikal sağ üzerine çalışan akademisyen Matthew Feldman'a göre bu örgüt yeni bir sayfa açmış durumda zira öncüllerinin aksine seçimlerde yarışmak gibi bir dertleri yok:

Doğrudan eyleme dayanan bir siyaset var: Facebook'tan cep telefonlarına YouTube'den dijital filmlere çeşitli yeni medya araçlarıyla koordine olup yayılıyorlar.

Londra

Başbakan Keir Starmer; Başbakan Yardımcısı, İçişleri Bakanı, Adalet Bakanı ve Polisten Sorumlu Devlet Bakanı'yla dün olayları görüştü (Reuters)


Ayaklanmaları dağıtmak niye bu kadar zor? 

Uzmanlar radikal sağcı örgütlerin geleneksel hiyerarşi modellerini terk ettiğinin altını çiziyor.  

Sokaklardaki şiddetli eylemler bu örgütlere yeni elemanlar kazandırıyor. 

Saatler ve hatta dakikalarla ifade edilebilecek kadar kısa süreler içinde hızlıca düzenlenen bu ayaklanmalar, polisin de işini zorlaştırıyor. 

Öte yandan Polisten Sorumlu Devlet Bakanı Diana Johnson, hükümetin radikal sağcıların şiddet olayları karşısında gerekli her türlü adımı atacağını savunuyor. 

Başbakan Keir Starmer'ın kararlılıkla sorumluların üstüne gidilmesini, hapis ve yasaklama gibi cezaların uygulanmasını istediğini Sky News'e aktaran Johnson, "Buna gerekiyorsa mahkemelerin 24 saat çalışması da dahil" diyor.
 

Independent Türkçe, New York Times, BBC, AA

Derleyen: Eren Umurbilir

 

DAHA FAZLA HABER OKU