Kum; Tunus'un heder olan serveti

Çölden dağlara kadar uzanan kumlar

İçerisindeki şüpheli maddelerin yüzdesi azaldıkça kumun değeri artıyor / Fotoğraf: Sosyal medya

Tunus, kendine özgü kum zenginliğine sahip ülkelerden biri. Bu zenginliğin modern ve çağdaş mimarinin inşasına katkıda bulunduğu, Tunus'ta yaşamış eski uygarlıkların, Akdeniz'e kıyısı olan bazı Avrupa uygarlıklarının kum ve alçı kullandığı biliniyor. 

Tunus'un bazı bölgelerinde geniş topraklara yayılan kumlu alanlar, ülkenin kalkınmak, ekonomik ve sosyal krizi aşmak için zenginliğine ihtiyacı olduğu bir dönemde ihmal edilen servet olarak görülüyor. 

Uzmanlar kumun, ucuz bir hammaddeden fosfatlar ve diğerleri gibi bazı doğal kaynakların düzeyine dönüştürülmeleri ardından maddi değeri artan silika gibi en az kumdan çıkarılabilen diğer bileşenler kadar değerli doğal bir zenginlik olduğunu düşünüyor. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kum, değeri bilinmeyen zenginlik

Silika kumu, güneş panelleri, optik fiberler ve diğer endüstriyel cihazlar gibi birçok endüstriyel, teknik ve tıbbi alanda kullanılıyor.

Tunus Üniversitesi'nde sürdürülebilir kalkınma profesörü Adil el-Hentati, içerisindeki şüpheli maddelerin yüzdesi azaldıkça kumun değerinin arttığını söylüyor.

Kumun değerini anlayanlar için ciddi bir zenginlik olduğuna değinen Hentati, Tunus'un elinde bu malzemeden önemli birikim olduğunu söylüyor.

Ancak ülkede bu sektöre gerekli yatırımın yapılmadığını belirten Hentati, bilimsel araştırma kurumlarını yüksek değerli madencilik dışı malzemeler üzerindeki araştırmaları derinleştirmeye çağırıyor. 


Ham kum ihracatı 

Tunus Üniversitesi'nde kaynakların yönetimi konusunda uzman laşmış profesör Hasan er-Rehili ise "Tunus, kristali döviz cinsinden ithal ederken, ham kumu ise bir dizi yabancı şirket aracılığıyla düşük fiyatlarla ihraç ediyor. Tunus, kuvars türü dahil olmak üzere farklı kum türleri açısından çok zengin. Bu madde, Kayravan'daki el-Vaslatiya bölgesinde, Silyana'daki Bu Aradah'da ve Kafsa'daki Cebel Arbata'da bulunuyor. Yabancı firmaların yararlandığı ve işledikten sonra ihraç ettiği kaliteli bir kumdur. Kristal, kumdan çıkarılır. Ayrıca güneş panellerinin imalatında ve diğer birçok endüstride kullanılan kum, Tunus devletinin değerlendirebileceği ve yatırım yapabileceği hayati bir malzemedir. Ekonomik döngüde önemli bir yer tutan, Tunus'ta büyük miktarlarda bulunan bu malzeme, ancak daha çok inşaat sektöründe kullanılmaktadır. Kısacası kum, Tunus'ta israf edilen bir zenginliktir" ifadelerine başvuruyor. 


Kum ihracatının yasaklanması

Kum alanlarının yabancı firmalar tarafından işletildiğine, bu malzemeye değer veren Tunuslu bir firmanın bulunmadığına dikkat çeken Rehili, Tunuslu kurum ve bankaları bu sektöre yatırım yapmaya çağırıyor.

Pek çok malzemenin ham olarak ihraç edildiğine, ulusal düzeyde değerli olmadığına değinen Rehili, devlet kurumlarını kademeli olarak kristal tedarikinden vazgeçmeye, kumun değerlendirilmesi, kristal gibi diğer malzemelerin çıkarılması için ulusal bir kurum kurmaya çağırıyor.

Ayrıca Tunus kumunun ihracatını yasaklayan ve bu maddeyi ulusal yatırım için tahsis eden bir karar çıkarılmasını öneriyor.
 


Altını itlaf etmek

Kalkınma planında, gayrimenkul sorunları dahil olmak üzere kum ve madencilik dışı malzemeler sektöründeki yatırımlarla ilgili çeşitli sorunların varlığı doğrulanıyor.

Bu alanların çoğu ortak arazilerde yer alıyor. Bu sektöre yatırım yapılmasını engelleyen çağ dışı yasal çerçevenin yanısıra, gayrimenkul ihtilaflarında karara varmanın ve arazinin gerçek sahiplerini belirlemenin zor olduğu biliniyor. 

Sanayi, Enerji ve Madenler Bakanlığı'na bağlı Ulusal Maden Bürosu, doğru bilimsel mekanizmaları benimseyerek, değerini vurgulamak ve stoğu belirlemek için doğal kaynaklar açısından zengin bir dizi alan üzerinde çeşitli çalışmalar yürütüyor.

Ardından bu verilerin madencilik ve madencilik harici malzemelerin işletimi için genel politikaları belirleyen Denetim Bakanlığı'na sunulması öngörülüyor. 

Eski Enerji ve Maden Bakanı Hala Şeyh Ruhu, medyaya yaptığı açıklamada, "Silika kumu ve alçı taşı israf edilen en önemli doğal kaynaklarımızdan biridir. Bunları inşaatta kullanmak altını itlaf etmekle eşdeğerdir" vurgusunda bulundu. 


İhracat fabrikalarının faaliyetini durduran vergi

2023 tarihli son Mali Yasa, her bir ton mineral maden ürünü ihracatına 100 dinar değerinde (33 dolar) vergi getiriyor.

Bu yüzden kum ihracatı ve arıtım fabrikaları faaliyetlerini askıya alarak bin 500 işçiyi işten çıkardı. 

Yılda 45 bin ton ham kum üreten bu firmalar, bu kumu Tunus kumunun dünyaya açılan tek deniz çıkışı olan Sousse liman kenti üzerinden İtalya'ya ihraç ediyor.

Bu doğal malzeme ton başına 60 dinar (20 dolar) fiyatla ihraç ediliyor. Uzmanlar, bu fiyatın bilhassa iyi kum türleri olmak üzere dünyadaki kum fiyatlarının seviyesine ulaşmadığını vurguluyor. 

 

 

Independent Arabia

DAHA FAZLA HABER OKU