Kadın bir eylemcinin hatırlardan çıkmayan sureti Sudan'daki devrimin simgesi olmuştu ve göstericilerin çoğu kadındı. Ne var ki aktivistler yeni sistemden neredeyse tamamen dışlanmalarından şikayetçi.
Ömer Beşir, rejiminin 30 yıl boyunca dayanak noktası, ultra-muhafazakar İslamcı güçleri tatmin etmek uğruna kadınları boyunduruk altına almayı amaçlayan bir yığın baskıcı yasayı tedavüle sokmuştu.
Çocuk evliliklerine izin verildi, evlilik içi tecavüz meşrulaştırıldı ve kadınların halka açık alanlarda pantolon giymesi yasaklandı.
Dolayısıyla, Aralık 2018'de başkenti sarsarak başlayan ve nihayetinde Beşir'in 11 Nisan'daki ihracıyla taçlanan kitlesel protestolara katılanların çoğunun kadın olması belki de şaşırtıcı değildi.
Fakat aktivistlere göre siyaset kısa zamanda erkek kulübü olmaya geri döndü. Sivil toplum grupları ve ordu, ülkenin siyasi geleceği konusunda müzakerelere başlarken kadınlar bir kez daha kenara itildi.
Beşir'i alaşağı eden göstericilerin tahminen yüzde 60 ila 70'ini kadınlar oluşturduğu halde, ülkenin geleceğini tartışan siyasi liderler arasında neredeyse hiç kadın yok.
Yüksek gerilimli müzakerelerin bir tarafında takım elbise ve kravatlardan terkip tanıdık formalar, diğer tarafında da kamuflaj üniformaları bulunuyor.
"Peki, kadınlar nerede?" diye muzipçe soruyor protestoları organize eden grup Sudan Meslek Odaları Birliği’nin (SPA) üst düzey yetkililerinden Sara Abdulcelil.
Son 30 yıldır kadınlar siyasette görünmezdi ve bu tarz örgütlerin tepesinde kadınlar yoktu.
Kadın aktivistler Sudan’ın demokratik hareketinde kadın lider eksikliğinin bir "eşitlik uğruna eşitlik" meselesinden ibaret olmadığını da belirterek bu eksikliğin hem dönüşümün kalitesini hem de nihayetinde devrimin başarısını etkilediğini dile getirdi.
Beşir yönetiminin çöküşünü, sivil gruplar ve ordu arasında gücün paylaşılması konusunda anlaşmaya varmayı hedefleyen müzakereler izledi.
Ama kısmen müzakere masasına oturan erkeklerin devrimi ateşleyen göstericileri doğru şekilde yansıtmamalarından ötürü sivil gruplar kendilerini şiddetli münakaşaların içinde buldu.
Müzakerelere katılan çok sayıdaki sivilden sadece bir tanesi, Merve Hamad el-Nil, kadın ve o da pek tanınan biri değil.
Sivil grupların liderliğini üstlenen Özgürlük ve Değişim Güçleri'nin, temsilcisi olduğu göstericilere kıyasla ülkedeki cunta yönetimine taviz vermeye daha yatkın olduğu yönünde eleştiriler de mevcut.
Afrika Boynuzu Stratejik Kadın Girişimi (Strategic Initiative for Women in the Horn of Africa) bölgesel başkanı Hala el-Harib, "Çeşitliliğin olmaması müzakerelere katılan ekibi aşırı derecede dar görüşlü yapıyor. Bu ekibin devrimci güçleri temsil eden bir çözüm yoluyla çıkagelmesi beklenemez" dedi.
Sudan halkı adına şu anda pazarlık yapan siyasi partilerin büyük kısmı herhangi bir şekilde kadınların yaşadığı zorluklara seslenmiş değil. Dolayısıyla kadınlar da onlara katılmakla ilgilenmiyor.
Sıcak bir Hartum gecesi bir mahalle forumunda, Sudan'ın potansiyel siyasi geleceğinin ön gösterimini bulabilirsiniz.
28 yaşındaki eski eczacı/yeni devrim lideri Samahir Mübarek, Sudan bayraklarıyla donatılmış bir sahnede konuşma yapıyor.
Sudan’ın siyasi geleceği üzerine müzakerelerin uzayıp gitmesinin bir raddeye kadar sebebi, askeri cuntanın yeni kurulacak hükümet üzerinde kontrol talep etmekle kalmayıp işlediği öne sürülen suçlara dair, ki bunların arasında 100 kişinin ölümüyle sonuçlanan 3 Haziran katliamı ve Darfur soykırımı sırasında gerçekleştiği ileri sürülen suçların kayıtları da var, dokunulmazlık istemesi.
Sivil müzakereciler bu talepleri kabul etmeye istekli olabilir ama birçok protestocu değil. Mübarek, Sudan'ın yeni açılan siyasi döneminde en öne çıkan yüzlerden biri ve siyaset alanında kariyer yapmayı düşünüyor.
"Yeni bir demokratik döneme girdiğimizi umuyorum. Siyasi partilerin daha fazla insanı içlerine alarak yeniden örgütlenmesi gerek ve görüşlerini temsil etmediğiniz takdirde kadınların oylarını almanızın hiçbir yolu yok" diyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP) -
2/30
20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP) -
3/30
19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP) -
4/30
18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP) -
5/30
17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP) -
6/30
16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP) -
7/30
15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters) -
8/30
14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP) -
9/30
13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP) -
10/30
12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP) -
11/30
11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP) -
12/30
10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP) -
13/30
9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP) -
14/30
8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP) -
15/30
7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP) -
16/30
6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters) -
17/30
5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP) -
18/30
4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP) -
19/30
3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP) -
20/30
2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP) -
21/30
1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP) -
22/30
30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters) -
23/30
29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP) -
24/30
28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP) -
25/30
27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP) -
26/30
26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters) -
27/30
26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP) -
28/30
24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters) -
29/30
23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters) -
30/30
22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)
Mübarek'in hatırladığı kadarıyla ilk kez o gece konuşmacıların çoğu kadındı.Mübarek konuşmalarını ayrıntılı olarak planlamaktansa karşısındaki kitlenin enerjisinden beslenmeyi tercih ediyor.
"İçgüdülerime güveniyorum" diyen Mübarek, “Genetik olduğunu düşünüyorum çünkü annem de iyi konuşmacıdır” diye devam ediyor.
Mübarek, partileri katılımcılıkları için ödüllendiren yeni bir demokratik çağda kadınların siyasi liderlik konumlarına yükselmesinin doğal yollardan gerçekleşeceğine inanıyor. Ama başkaları daha doğrudan bir yaklaşımı benimsiyor.
Cumartesi günü SPA'nın merkez binası önünde toplanan, çoğunluğu kadın protestocular ülkenin siyasi geleceğinde daha fazla söz hakkı talep etmişti.
Beyaz cellabiyeleri (bir tür geleneksel Sudan cübbesi çn.) içinde Mübarek'in konuşmasını dinleyen birkaç yüz adam da var. İnce plastik sandalyeler üstünde cübbeli adamlar bir tarafta, bir avuç kadın da diğer tarafta oturuyor. Bu hali vakti yerinde mahalle eskiden Beşir ve rejiminin sadık bir destekçisiydi ancak konuşmasını bitiren Mübarek kendini hayranlardan oluşan bir kalabalığın ortasında buluyor.
Bir grup oğlan çocuğu mahallenin nasıl dönüşüp artık devrimi desteklediğini anlatırken bir kadın ertesi gün gerçekleşecek kitle gösterilerinin ayrıntılarıyla ilgili soru soruyor.
Mübarek, Beşir döneminde Sudan'ın büyük oranda yok edilmiş kadın liderlerinin dirilişini temsil ediyor gibi görünüyor. Sudan'ın belki de en büyük feminist idolü, 1932'de doğan, 1965'te ülkenin ilk kadın milletvekili olan ve 2017'de Londra'da hayatını kaybeden sosyalist yazar ve düşünür Fatma Ahmed İbrahim.
Sudanlı protestocular, üzerinde İbrahim'in yüzü ve "Fatma Annemiz" sloganı bulunan pankartlarla İbrahim'e saygı gösterisinde bulunmuştu. Grafiti sanatçıları yazarın resmini Hartum'un yıkılan duvarlarına çizmişti.
Eski gazetecinin meslektaşı ve Sudan kadın hakları tarihçisi Fatma el-Celil İbrahim'in "lisedeyken bile kararlı ve güçlü" olduğunu söyledi.
İbrahim, Sudan'ın baskıcı kültürel ve yasal kurallarının kimisine meydan okumuş, Sudan'daki kadın haklarını başka ülkelerle karşılaştırdığı çok okunan bir dergi çıkarmıştı. Fakat Elgalil'e göre İbrahim, kademeli bir değişim için çalışmayı tercih ederek ülkenin baskıcı kaidelerinin hepsine bir anda meydan okumadı.
El-Celil, İbrahim'in yöntemlerini açıklarken “Esnek olmaya mecbursun” diyor.
El-Celil konuşurken Sudanlı feministlerin kuşakları arasındaki boşluk da ortaya çıkıyor. El-celil 84 yaşındayken torunu Zeynep 17 yaşında. Zeynep büyükannesinin konuşmasını dinlerken amaçlarını kabul ediyor ama kademeli adımlarla çalışma yaklaşımına karşı çıkıyor.
"Bu rejimde büyüyüp mücadele ederken bir yandan topluma uyum sağlamak zorundaydılar" diyen Zeynep, “Ama bizim için bu ortam her zaman fazlasıyla baskıcı oldu" diye ekliyor.
Zeynep 15 yaşında evlendirilen bir arkadaşının hikayesini ve başka bir arkadaşının kuzenine 12 yaşında tecavüz edildiğini anlatıyor. Sudanlı feminist idol İbrahim gibi adım adım ilerlemek yerine genç kadınlar protestolar sırasında kadın haklarının baştan aşağı yenilenmesini talep ediyor.
Öfkemiz ve mücadele edeceğimiz gerçeğini onun kuşağı garipsiyor çünkü onlar adım adım ilerleyerek hedeflerine ulaştı, bizse 'Savaşmak istiyoruz' diyoruz.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news
Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral
© The Independent
