ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin dün Tayvan'ı ziyaret etmesinin ardından Çin, ada çevresinde büyük çaplı askeri tatbikat başlattı.

Tatbikatla ülkenin havadan ve karadan abluka alındığını savunan Taipei, bugün harekete geçti.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Ulaştırma Bakanı Wang Kwo-tsai alternatif hava güzergahları belirlemek için Japonya ve Filipinler'le görüşüldüğünü açıkladı. 

Tayvan Denizcilik ve Liman Bürosu da tatbikat bölgesinden uzak durmaları için gemileri ikaz etti. Denizde de alternatif rotalar bulunması istendi. 

Pekin, 4-7 Ağustos'ta Tayvan'ı çevreleyen 6 farklı bölgede yapılacak tatbikat yüzünden Asya'da faaliyet gösteren havayolu şirketlerini uyardı. 

Çin merkezli Xiamen Havayolları, bazı seferlerde değişiklikler yapıldığını bildirdi. Hong Konglu Cathay Pacific Havayolları, muhtemel rota değişikliği sebebiyle pilotların 30 dakikalık ekstra yakıt almasını önerdi.

Tatbikatla ilgili konuşan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunyig ise askeri faaliyetlerin meşru olduğunu ve seyrüsefer özgürlüğünü engellemediğini savundu. Tatbikatın "Tayvan için caydırıcı" olduğunu söyleyen Hua, şöyle konuştu:

Çin ordusunun, Çin'in Tayvan'ı yakınlarında denizde askeri tatbikat yapması, ulusal egemenliği kararlı bir şekilde korumak için gerekli ve adil bir önlemdir.

Ne olmuştu?

Hafta başında Asya turuna çıkacağı açıklanan Pelosi'nin Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya'yı ziyaret edeceği belirtilirken Tayvan'dan bahsedilmemişti. Buna rağmen çıkan Temsilciler Meclisi Başkanı'nın Taipei'iyi ziyaret edeceğiyle ilglili haberlere tepki gösteren Çin, "egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunmak için kararlı tepkiler ve güçlü karşı önlemler alacağını" duyurmuştu.

Pelosi dün Tayvan'a giderken, Çin bu ziyareti kınadı ve bölgede geniş çaplı askeri tatbikat için düğmeye bastı.

Çin-Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlandı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığındı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil etti.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşıdı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarıldı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, Reuters, AFP, Bloomberg, AA

Derleyen: Uğurcan Yıldız