Bilim insanları, iklim krizi sebebiyle çözülmekte olan permafrostun Arktik Bölgesi'ndeki topluluklara akciğer kanserine yol açan bir gaz salabileceğini söyledi.

Leeds Üniversitesi'nin yeni araştırmasına göre, artan sıcaklıkların etkisi çok daha yüksek seviyelerde radona (nadir bir radyoaktif gaz) maruz kalınmasına yol açabilir.

Araştırmacılar permafrostun (üst üste en az iki yıl donmuş vaziyette kalan toprak) geçmişte kanserojen maddelerin yüzeye çıkıp binalara girmesine engel olduğunu söyledi.

Fakat bilim insanları, iklim krizi çözülmesine yol açtığı için permafrostun koruyucu bariyer rolünün değişebileceğini belirtiyor.

Çalışma, akciğer kanseri kaynaklı her 10 ölümün birinden sorumlu olduğu söylenen radonun toprağa, permafrosta ve model evlere akışını modelledi.

Çözülmenin geleneksel kazıklar üzerine inşa edilmiş evleri etkilemeyeceği fakat bodrumlu evlerdeki radona maruz kalışın ilk değerin 100 katından fazla olduğu bulundu. Araştırmacılar, bu durumun 7 yıla kadar sürdüğünü ifade etti.

Leeds Üniversitesi Dünya ve Çevre Fakültesi'nden Profesör Paul Glover şöyle diyor:

Radonun sigaradan sonra en büyük ikinci akciğer kanseri sebebi olduğu biliniyor.

Sigara içmek de radon kaynaklı akciğer kanseri oranlarını yaklaşık 26 kat şiddetlendiriyor ve sigara Arktik topluluklarda 4,4 kata kadar daha yaygın.

Sonuçta, beklenmedik bir radon gazı bulutu, planlanmadığı takdirde tehlikeli bir sağlık riskini yansıtıyor olabilir.

Advancing Earth and Space Science adlı bilimsel yayında yayımlanan çalışmanın baş yazarı, havalandırmanın genelde tek başına sorunu çözdüğünü belirtti.

Kuzey Kutbu'ndaki permafrostun artan sıcaklık kaynaklı çözülmesinin tehlikeleri hakkında daha önceki çalışmalarda da (depoladığı karbonu tekrar atmosfere salması dahil) uyarılarda bulunulmuştu.

Başka araştırmacılar geçen ay Arktik permafrostun hızla çözülmesinin diğer tehlikeli maddeleri de (Soğuk Savaş dönemi nükleer denizaltılarının radyoaktif atıkları ve antibiyotiğe dirençli bakteriler gibi) salabileceğini keşfetmişti.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/climate-change/news

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik