Japonya'da lider erkeği çetin bir mücadelenin sonunda yenerek alfa olmayı başaran dişi maymun Yakei'nin iktidarı çiftleşme mevsimi yüzünden tehlikeye girdi.

Takasakiyama adlı doğal parkta 5 yıldır alfa olan 31 yaşındaki bir erkek maymuna meydan okuyarak dişi alfa olan 9 yaşındaki Yakei, böylece geçen yıl, 677 makaktan oluşan topluluğun lideri konumuna gelmişti.

Park çalışanları ise 70 yıllık tarihlerinde hiç alfa dişi görülmediğini ifade etmişti.

Latince adı Macaca fuscata olan Japon makakları karlı havalarda kaplıcalarda güneşlenme alışkanlıkları nedeniyle kar maymunları diye de biliniyor. Bu hayvanlar son derece hiyerarşik toplumlarda yaşıyor.

Uzmanlar alfalık mücadelesinin neredeyse sadece erkekler arasında yaşandığını söylüyor. Bu nedenle Yakei'nin yükselişi, araştırmacılar için hem şaşırtıcı hem de heyecan verici olmuştu.

Yakei alfa olarak bir yıl geçirdi. Şimdiyse kasımdan marta kadar süren çiftleşme mevsimindeki kaos nedeniyle iktidarı kaybetme riskiyle karşı karşıya.

Gözlemcilere göre, Luffy adında 18 yaşındaki bir erkek, bu yılki üreme mevsimi başladığından beri Yakei'ye kur yapıyor. Bu arada alfa ise Luffy'ye korkuyla bakıyor.

Takasakiyama'da görevli rehber Satoshi Kimoto, "Luffy, Yakei'yi seviyor ama tek taraflı görünüyor" ifadelerini kullandı.

Çok eşli olan erkek ve dişi makaklar üreme mevsimlerinde ortalama 16 gün boyunca çiftleşiyor. Bu süreden sonra bağları çözülüyor ve dişiler yeni partnerler aramaya başlıyor. Dişiler genelde her üreme mevsiminde 4 erkekle çiftleşiyor.

Chicago'daki Lincoln Park Hayvanat Bahçesi'nde görev alan ve hayvanların sosyal ve bilişsel davranışlarını inceleyen Katherine Cronin, "Çiftleşme mevsiminde genellikle tansiyon artar, ortam daha rekabetçi ve gergin hale geliyor" dedi.

Japonya Bilimi Teşvik Derneği'nde görev alan araştırmacı Yu Kaigaishi de, "Geçen hafta Takasakiyama'yı ziyaret ettim ve Yakei'nin Luffy'ye karşı korkuyla yüz buruşturduğunu gördüm. Bu genelde maymunların astlarına yönelik tipik yüz ifadesidir" açıklamasında bulundu.

The New York Times'a konuşan Kaigaishi, "Ayrıca Luffy'nin yiyecekleri tekeline almak için Yakei'yi uzaklaştırdığını gözlemledim" diye devam etti.

Herhangi bir sonuca varmak için daha fazla gözlem gerektiğini söyleyen Kaigaishi "Görünüşe göre Luffy, Yakei'ye baskın çıktı" ifadelerini kullandı.

Öte yandan, Yakei'nin davranışının iktidardan düşme korkusundan mı yoksa sadece Luffy'yle eşleşmek istememesinden mi kaynaklandığı henüz belli değil.

Örneğin, Kimoto, Yakei'nin hâlâ en üst sırada yer aldığına ve "sadece çiftleşmeyle iktidardan düşmeyeceğine" inandığını söylüyor.

Yakei'nin egemenliği devam ederse bilim insanları bir dişi tarafından yönetilen bir toplulukta daha fazla inceleme yapmak için eşsiz fırsatlara sahip olacak.

Independent Türkçe, Livescience, New York Times

Derleyen: Çağla Üren