ABD'deki Yellowstone Kalderası'nın derinlerindeki volkanik aktivitenin kuzeydoğuya doğru kaymaya başlamış olabileceği bulundu.
Süper yanardağ sınıfında yer alan Yellowstone Kalderası, yeryüzündeki en büyük volkanik sistemlerden biri.
En az bir kere 1000 kilometreküp malzeme salan sistemleri ifade eden süper yanardağlar, yeraltında sıkışan magmanın patlama sonucu dışarı fışkırmasıyla devasa kraterler, yani kalderalar oluşturuyor.
Yellowstone Kalderası'nın son 2 milyon yıl içinde küçük patlamaların yanı sıra kaldera oluşturan üç büyük patlama geçirdiği biliniyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bu büyük püskürmelere riyolitik magmanın yol açtığı tahmin ediliyor. Silika bakımından zengin ve yavaş hareket eden riyolitik magmanın, Yellowstone bölgesinin altında büyük miktarda depolandığı düşünülüyor.
Daha önce edinilen bulgular ayrıca bunun altında silika miktarı az, yüksek oranda demir ve magnezyum içeren bazaltik magma rezervleri olduğuna işaret ediyor.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'ndan bilim insanları, iki tür magmanın elektriği iletme becerisindeki farktan yola çıkarak Yellowstone Kalderası'nın altındaki magma dağılımını yeni bir yöntemle hesapladı.
Dünya'nın manyetik alanındaki değişimleri inceleyerek yerkabuğunun altında saklanan magmanın dağılımını gösteren bir model oluşturdular.
Hakemli dergi Nature'da dün (1 Ocak) yayımlanan çalışmaya göre Yellowstone'un altındaki en az 7 ayrı bölgede yüksek magma içeriği bulunuyor ve bazıları birbirini besliyor.
Bölgelerin bir kısmı yerin 4 kilometre altında yer alırken, bazıları 47 kilometre derine uzanıyor.
Araştırmacılar, kalderanın batısındaki volkanik aktivitenin azalarak yeni patlamaların kuzeydoğu kısmında yaşanabileceğini gösteren bulgular da edindi.
Bu bölgenin altında, daha önce kaldera oluşturan patlamalarda açığa çıkan seviyelerde magma bulunduğu sanılıyor.
Çalışmaya göre alt kabuktaki devasa bazaltik magma rezervuarları, üst kabuktaki riyolitik magma odacıklarını ısıtıp muhafaza ediyor. Bazaltik magmanın içeri girebilmesi için riyolitik magma odacıklarının tamamen soğuması gerektiği tahmin ediliyor.
Bilim insanları, Yellowstone Kalderası'nda bir sonraki patlamanın ne zaman yaşanacağını belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.
Independent Türkçe, Science Alert, Newsweek, Nature
Derleyen: Büşra Ağaç
