Kurbağaların milyonlarca yıl önce yaşayan akrabalarının, farklı besin kaynaklarıyla beslenerek kitlesel yok oluştan kurtulduğu tespit edildi.
Yaklaşık 252 milyon yıl önce meydana gelen Permiyen-Triyas yok oluşu, Dünya'nın gördüğü en büyük kitlesel yok oluş olarak biliniyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Triyas'ın ilk dönemindeki volkanik faaliyetler, küresel ısınmaya, kuraklaşmaya, atmosferdeki oksijenin azalmasına, asit yağmurları ve orman yangınlarına yol açmıştı. Özellikle tropik bölgeler hayvan yaşamından yoksun hale gelmişti.
Gezegende yaşayan türlerin neredeyse yüzde 90'ının silindiği bu olayda, kurbağa ve semender gibi amfibilerin nasıl hayatta kaldığı merak konusuydu.
Bristol Üniversitesi'nden Aamir Mehmood, "En büyük gizemlerden biri, temnospondyli diye bilinen büyük bir amfibi grubunun nasıl hayatta kalıp geliştiği" diyerek ekliyor:
Bunlar, balık ve diğer avlarla beslenen yırtıcı hayvanlardı ancak tıpkı kurbağa ve semenderleri içeren modern amfibiler gibi öncelikle suyla bağlantılıydılar. O dönemde, özellikle de yok oluş olayından sonra iklimlerin sıcak olduğunu biliyoruz. Suyu seven bu hayvanlar nasıl bu kadar başarılı olabildi?
Mehmood ve ekip arkadaşları bu soruya cevap vermek adına Triyas döneminde yaşayan 100 temnospondyli fosilini inceledi.
Bulguları hakemli dergi Royal Society Open Science'ta bugün yayımlanan çalışmada, fosillerin vücut büyüklüklerini, kafatası şekillerini ve diş tiplerini analiz ederek bu hayvanlara avantaj sağlayan adaptasyonlar aradılar.
Bilim insanları Triyas boyunca meydana gelen çevresel değişikliklere rağmen temnospondylilerin, tatlı su habitatlarında çeşitli besinlerle beslenerek hayatta kaldığını buldu. Bu ekosistemler amfibilere daha geniş bir besin yelpazesi sunarken, tamamen karada yaşayan yırtıcılar bu imkandan yoksun kalmıştı.
Çalışmanın ortak yazarı Dr. Armin Elsler, "Şaşırtıcı bir şekilde, kriz boyunca çok fazla değişmediklerini gördük" diye açıklıyor:
Temnospondyliler, Permiyen'deki gibi bir vücut büyüklüğü aralığına sahipti; bazıları küçük ve böceklerle beslenirken, diğerleri daha büyüktü. Bu daha büyük formlar arasında balıkları tuzağa düşüren uzun burunlu hayvanlar ve daha çeşitli şeylerle beslenen geniş burunlular vardı.
Triyas'ın ilk 5 milyon yılındaki küresel ısınma nedeniyle, kara ve denizdeki yaşamın tropik bölgelerden uzaklaştığı tahmin ediliyor. Ancak yeni çalışmayı yürüten ekip, Avustralya, Rusya, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Afrika'da fosilleri keşfedilen temnospondylilerin, bu "tropikal ölüm bölgelerini" geçebildiğinden şüpheleniyor.
Mehmood "Erken Triyas'taki başarı patlamalarının devamı gelmedi. Muhtemelen düşük besin gereksinimleri, çoğu av hayvanını yiyebilmeleri ve seyrek dağılan su kütlelerinde saklanmaları sayesinde sıcak koşullarla başa çıkabildiler" diyerek ekliyor:
Ancak Orta Triyas'ta dinozorlar ve memelilerin ataları çeşitlendikçe, temnospondyliler de uzun sürecek bir çöküş dönemine girdi.
Independent Türkçe, Phys.org, Discover Magazine, Royal Society Open Science
Derleyen: Büşra Ağaç
