Son zamanlarda yanlış yönlendirmeler sonucu hem aylık alıp hem çalışanların merak ettiği konuların başında "Aylık nasıl durdurulur" sorusu ve buna bağlı olarak izlenmesi gereken yol geliyor.

Emekli aylıkları durdurulanların, Sosyal Güvelik Kurumu'na (SGK) ibraz edecekleri belgelerden veya kurum tarafından sizler adına yapılacak olan araştırma sonucunda;

Yurt dışında çalışmadığınız, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almadığınızın tespit edilmesi halinde aylıklarınız, durdurulduğu tarihten geçerli olmak üzere ödenir.

Çalıştığınız, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği aldığınızın belirlenmesi halinde emekli aylığınız kesilir.

Yersiz yapıldığı tespit edilen ödemeler sizlerden geri alınır.

• 3201 sayılı yasa kapsamında aylık alanlar,
• Tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına göre aylık alanlar,
• İkamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar,
• Türkiye'de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları;

Tekrar çalışmaya başladıkları veya yardım aldıkları tarihten itibaren kesilir.

Başkanlık Makamının 12 Ocak 2021 tarihli ve 31734574 sayılı Olur'una istinaden İç Denetim Birimi Başkanlığı'nca hazırlanan 10 Eylül 2021 tarihli ve 2021-(4166/4) sayılı Sistem Denetim Raporu'nda "Yurt dışı borçlanmasında tahsis işlemleri kapsamında aylık bağlananların yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya başlayacakları yönündeki yazılı beyanlarına rağmen aylık kesme işlemi için ilgililerden çalışmaya başladıklarına dair belge istenmesinin fazla ve yersiz ödeme yapılmasına neden olması" şeklinde bulguya yer verilmiştir. 

Yurt dışı sürelerini borçlanmak suretiyle aylık bağlananlara ilişkin söz konusu bulgu; aynı zamanda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçici 2'nci maddesine göre bağlanan aylıklar hariç olmak üzere sadece 5510 sayılı Kanun'a tabi hizmetlerine istinaden bağlanan aylıkları da içerdiğinden, yurt dışında çalışmaya başlayacakları yönünde yazılı beyanda bulunanlar hakkında yapılacak iş ve işlemler aşağıda açıklanmıştır. 

Bilindiği üzere, 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunu'nun 6'ncı maddesinde Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanların aylıklarının kesileceği, 5510 sayılı Kanun'un 27'nci ve 30'uncu maddelerinde de ilk defa 5510 sayılı Kanun'a tabi olup aylık bağlananlardan yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayacakların aylıklarının kesileceği öngörülmüştür.

Kurumca, sadece 2008/Ekim ayı başından sonraki çalışmalarına ya da 3201 sayılı Kanun'a göre borçlanılan yurt dışı sürelere istinaden aylık bağlananlardan, yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya başlayacaklarına ilişkin yazılı beyanda bulunanların aylıkları, beyanlarını içeren başvurunun Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren durdurulacak ve ilgililerden çalıştıkları süreleri gösterir belgeyi Kuruma göndermeleri istenecektir.

Ancak, yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya başlayacaklarına ilişkin yazılı beyanda bulunduktan sonra yeniden yazılı talepte bulunarak yurt dışında hiç çalışmadıklarını veya çalıştıkları işten ayrıldıklarını beyan etmelerine rağmen çalışma sürelerine ilişkin belge ibraz etmeyenlerin aylıkları, Emniyet Genel Müdürlüğü giriş çıkış programından yapılacak kontrol sonucu ya da ilgililerin ibraz edeceği yurda giriş çıkış belgesine göre aylıklarının durdurulması yönünde Kurum evrak kaydına alınan dilekçe tarihinden sonra;

• Yurt dışına çıkış yapılmadığının tespiti durumunda durdurulan aylıklar durdurulduğu tarihten itibaren yeniden ödenecek,
• Yurt dışına çıkış yapanların aylıkları ise güncel tarihli hizmet belgesi gönderilene kadar ödenmeyecektir.

Güncel tarihli hizmet belgesi ibraz edildiğinde ise belgede aylık bağlandığı tarihten sonra hiç çalışma olmaması halinde aylıklar durdurulduğu tarihten itibaren yeniden ödenmeye başlanacaktır.

Beyanlarına istinaden aylıkları durdurulanların ibraz ettikleri güncel tarihli hizmet belgesinde beyan tarihinden önce çalışmasının olduğu tespit edilenler hakkında 5510 sayılı Kanun'un 96'ncı maddesinin birinci fıkrasının;

(a) bendi, beyan tarihini takip eden ödeme döneminden sonra varsa yapılmış olan yersiz ödemeler hakkında anılan fıkranın (b) bendi kapsamında, kesilen aylıkların yeniden bağlanmasında ise 2018/38 sayılı Genelge hükümlerine göre işlem tesis edilecektir.

Yeniden aylık talebinde bulunduğu halde, güncel tarihli hizmet belgesini ibraz edemeyenlerden; sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerde geçen çalışma süreleri sözleşmeli ülke sigorta kurumlarından Kurumca temin edilecek, sözleşme imzalanmamış ülkelerde geçen çalışma süreleri ise çalışmanın geçtiği ülkedeki dış temsilciliklerden ilgililerce temin edilerek Kurum'a ibraz edilecektir.

Söz konusu belgenin Kurum'a intikal ettiği tarihe kadar kesilen aylıkların yeniden bağlanmayacağı yönünde ilgililer bilgilendirilecektir. 

Sorularınız için: [email protected]

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.