Çocukların ödevlerini yaparken dillerini dışarı çıkarıp dudakları arasında sıkıştırarak konsantre olduğuna sıklıkla rastlanıyor. Ancak özellikle zor görevler sırasında yetişkinlerin de aynı hareketi yaptığı görülebiliyor.

Bu da "Bir konuyu derinlemesine düşünürken dilimizi çıkarmamızın nedeni nedir?" sorusunu gündeme getiriyor.

Londra Üniversitesi Birkbeck Bilim Okulu’nda Dekan Yardımcısı Gillian Forrester’a göre dil çıkarma davranışı aslında bağımsız bir sürecin ürünü:

Ellerimizin ince motor aktivasyonunu gerektiren hassas bir şey yaptığımız sırada farkında olmadan dil çıkardığımızı tespit etmiştik.

Eller ve dil birbirine çok yakın

Eller ve dil arasındaki bu karmaşık ilişkiye dair iki teori var. İlk teoriye motor taşma (motor overflowing) adı veriliyor. Bu kavram, istemli hareketlerin üretimine istemsiz hareketlerin de eşlik edilmesi anlamına geliyor.

Örneğin, hakemli bilimsel dergi Frontiers in Psychology’de yayımlanan bir araştırmada, beynin linguistik becerilere ayrılmış bölgesinin, el becerisi ve alet kullanımına özgü sinir ağlarıyla yüksek oranda örtüştüğüne dikkat çekilmişti.

Bu da el becerisiyle ilişkili bölgede, herhangi bir görev için harekete geçen nöronların (sinir hücreleri), ağzı yönlendiren komşu nöral dokuya taşabileceği anlamına geliyor.

Teoriye göre bir kişi, motor becerilerle ilişkili bir göreve odaklandığında beyninde ortaya çıkan etki dil bölgesine "taşıyor" ve ağız bölgesinde istemsiz hareketlere neden oluyor.

"Çok daha köklü bir geçmişi var"

Öte yandan, dil ve konsantrasyon arasındaki ilişkiye yönelik çok az araştırma mevcut. Bu nedenle Dr. Forrester, çok daha fazlasının keşfedilebileceğine inanıyor. Bilim insanına göre bu davranışın evrimsel bir geçmişi olabilir.

Dr. Forrester ve meslektaşları, Cognition adlı bilimsel dergide yayımlanan bir araştırmada, insanların dilsel becerileri geliştirmeden önce elleriyle iletişim kurduğunu ve söz konusu davranışın bu kökene dayandığını öne sürmüştü.

Maymunların iletişim kurarken vücut hareketlerini nasıl kullandığını inceleyen araştırmacıların hipotezine göre insanın elleri zamanla başka işlerle meşgul hale gelmiş ve iletişim için baskın araç dil olmuştu.

Dr. Forrester, "Muhtemelen bu yüzden konuştuğumuzda çok fazla el hareketi yapıyoruz" ifadelerini kullandı:

Bu özellik evrimin kalıntısı mı yoksa beyindeki yakın konumla mı ilgili? Bu sorunun cevabını vermek zor.

Independent Türkçe, Livescience

Derleyen: Çağla Üren