Samanyolu Galaksisi dışından gelen en yakın radyo sinyali keşfedildi. Ancak sinyalin geldiği yer, araştırmacıların aklını karıştırdı.
20200120E adlı radyo sinyali, 11,7 milyon ışıkyılı uzaktan geliyordu. Bu mesafe, onu galaksi dışından gelen, bilinen en yakın sinyal kıldı. Uzmanlara göre bir sonraki en yakın sinyalin uzaklığı, bundan 40 kat fazlaydı.
Gözlemlerle sinyalin geldiği yeri takip eden bilim insanları, küresel bir yıldız kümesine ulaştı. Ancak bu kümede söz konusu radyo sinyalini gönderebileceği düşünülen güçlü bir yıldız bulunmuyordu.
Bu da araştırmacıları hem şaşırttı hem de heyecanlandırdı.
Nedir bu radyo sinyalleri?
FRB diye anılan bu radyo sinyallerinin nereden geldiği sorusu, yıllardır gökbilimcilerin kafasını kurcalıyor.
Ancak geçen yıl bu gizemi büyük ölçüde aydınlatacak bir atılım yapıldı. Sonunda Samanyolu Galaksisi’nin içinden gelen bir sinyal tespit edildi. Bu son derece yakın sinyalin bir magnetardan geldiği anlaşıldı.
Güneş kütlesinin 8 ila 30 katı arasındaki nötron yıldızı türlerine magnetar ismi veriliyor. Bu yıldızların manyetik alanı, Dünya'nınkinden katrilyon kat, normal bir nötron yıldızından da bin kat daha güçlü.
Bilim insanları geçen yılki keşfin ardından radyo sinyallerinin, işte bu güçlü yıldızlardan geldiğine inanmaya başladı.
Yeni sinyalin gizemi
Öte yandan 20200120E’nin kaynağı olarak belirlenen küresel yıldız kümesi, sinyallerin düşünüldüğünden çok daha geniş bir ortamda doğabileceğini gösterdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bulgular aynı zamanda magnetarların da beklenmeyen bölgelerde ve sıradışı yollarla oluşabileceğine işaret ediyor.
Zira bilim insanları küresel kümelerin düşük kütleli, (hiçbiri Güneş'ten büyük olmayan) kompakt yıldız gruplarından oluştuğunu düşünüyor.
Bu nedenle küresel kümelerde kısa ömürlü nötron yıldızları veya magnetarlar bulunması beklenmiyor.
Öte yandan bu FRB'nin kaynağının bir magnetar değil, bir ötegezegen gibi düşük kütleli bir gök cismi veya bir kara delik olması da teoride mümkün.
Ancak bu açıklamalar için yeterli kanıt bulunmuyor. Bilim insanları yine de bu teorileri göz ardı etmek istemiyor.
Araştırmacılara göre cevap ne olursa olsun 20200120E, yerleşik düşünceleri alt üst etmeye hazırlanıyor. Aynı zamanda yıldızlarla ilgili yeni bilgiler de vaat ediyor.
Hakem onayından geçmeyi bekleyen araştırmada şu ifadeler yer alıyor:
Bu keşif, çekirdek çöküşü süpernovasıyla oluşan magnetarları temel alan FRB modellerine meydan okuyor.
Independent Türkçe, Science Alert
Derleyen: Çağla Üren
