ABD'li yetkililer 8 yıl önce ıskartaya çıkarılan bir hava durumu uydusunun yörüngede parçalandığını açıkladı. En az 16 parçaya ayrıldığı tahmin edilen uydu, Dünya çevresinde giderek büyüyen uzay aracı enkazına katıldı.

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin işlettiği NOAA-17 isimli uydu, 2002'de fırlatılmış ve cihazları arızalanmaya başladıktan sonra 2013'te hizmet dışı bırakılmıştı.

İdare konuyla ilgili açıklamasında "Şu anda enkaz, Uluslararası Uzay İstasyonu veya diğer kritik uzay görevleri için çok az tehdit oluşturuyor" ifadelerine yer verdi.

ABD Uzay Gücü'nün Kaliforniya merkezli 18. Uzay Kontrol Filosu da Twitter hesabından emekli uydunun 10 Mart'ta parçalara ayrıldığını duyurdu.

18 Mart'ta paylaşılan gönderide uydunun dağılmasını tetikleyen, çarpışma gibi herhangi bir olay yaşanmadığına dikkat çekildi.

Atmosfer idaresi parçalanmayı neyin tetiklediğine dair ayrıntı vermezken 18. Uzay Kontrol Filosu da basının bilgi taleplerine henüz yanıt vermedi.

NOAA-17, atmosfer idaresinin hava koşullarını izlemek için fırlattığı uydu filosundan biriydi. Uzay aracı görev süresi boyunca Dünya'yı yaklaşık 800 kilometre yukarıdan gözetledi.

Yetkililere göre uydunun ömrü aslında yalnızca üç yıldı. Ancak araç, 2013'te emekliye ayrılana dek toplamda 11 yıl hizmet vermeyi başardı.

Uzay aracından sorumlu araştırma ekibi, uydunun emekli olduktan sonra diğer araçların sinyallerini bozmaması için birkaç önlem de aldı.

Yetkililer, hizmet dışı bırakıldığında uzay aracındaki tüm vericileri kapattıklarını ve pillerin bağlantısını kestiklerini dile getirdi

Atmosfer idaresinin uydunun parçalanmasına ilişkin açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

Bu adımlar, uydunun mümkün olduğunca hareketsiz kalmasını ve hizmet dışı bırakıldıktan sonra diğer uzay araçlarının radyo yayınlarında parazit yapmamasını sağlamak için atıldı.

Uydunun 2000'de fırlatılan ve yaklaşık 14 yıl faaliyet gösteren selefi NOAA-16 da 2015'te parçalanmış ve yörüngedeki uzay çöplerine katılmıştı.

18. Uzay Kontrol Filosu kısa süre önce, Çin'e ait Yunhai 1-02 isimli hava durumu uydusunun da parçalara ayrıldığını tespit etmişti. Eylül 2019'da fırlatılan uydunun 21 parçaya bölündüğü saptanmıştı.

Bilim insanları, Dünya yörüngesinde eski uzay araçlarının kalıntılarının oluşturduğu enkazın giderek artmasından endişe duyuyor.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), yörüngede yaklaşık 9 bin ton uzay çöpü bulunduğunu tahmin ediyor.

ESA yöneticisi Jan Wörner, "Tarihte kaybolan tüm gemilerin hala su yüzeyinde olduğunu düşünün. Burada yelken açmak ne kadar tehlikeli olur?" diyor ve ekliyor:

Yörüngedeki mevcut durum budur ve böyle sürmesine izin verilemez.

Independent Türkçe, Space, ESA, Daily Mail

Derleyen: Çağla Üren