Suriye’den İngiltere’ye dönüş yapan her 10 cihatçıdan yalnızca birinin soruşturmadan geçtiği ortaya çıktı.
Hükümetin Şamima Begüm’ü vatandaşlıktan çıkarmak yerine yargılaması yönündeki çağrıların yükseldiği bir sırada güvenlik birimlerinden uyarı geldi. İngiliz polis teşkilatı, yurt dışında yaşayan şüpheliler hakkında delil toplamanın “kolay iş” olmadığını bildirdi.
Güvenlik Bakanı Ben Wallace, parlamentoda terör yasasının ülkeye geri gelen cihatçıların yargılanmasını kolaylaştırmak için genişletilmesinin tartışıldığı sırada hükümetin terörle mücadele istatistiklerini paylaştı.
Wallace, “Bugüne kadar yaklaşık 40 kişinin, gerek Suriye’de gerçekleştirdiği doğrudan eylemler, gerekse geri dönmeleri sonrası yabancı savaşçılarla bağlantıları nedeniyle başarılı bir soruşturmadan geçtiğini” belirtti.
İngiltere’den Suriye ve Irak’a 900’den fazla kişinin gittiğini kaydeden Wallace, bu insanların en az yüzde 20’sinin öldüğünü düşündüklerini söyledi.
Ancak gerçekte rakamlar, Suriye ve Irak’taki çatışmalardan sonra geri döndüklerine inanılan ve “ulusal güvenliğe tehdit” olabilecek insan sayısının 400’den fazla olduğunu gösteriyor.
Öte yandan İçişleri Bakanlığı, ülkeye dönen kişilerin ne gibi suçlardan hüküm giydiği ya da bu insanların hangi gruplar için savaştığına dair bir analiz sunmazken, şuana dek en az bir kişinin IŞİD’e katılmaya çalışma suçlamasından mahkum olduğu belirtildi.
İçişleri Bakanı Javid, Avam Kamarası’nda Çarşamba günü yaptığı konuşmada, İngiltere topraklarına yeniden giriş yapan tüm IŞİD savaşçılarının soruşturmadan geçirildiğini ve bunların “büyük çoğunluğunun ya hiç risk teşkil etmediğini ya da düşük oranda bir tehdit oluşturduğunu” söyledi.
Diğer taraftan Londra Polis Teşkilatı Komiseri Cressida Dick, Salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, güvenlik birimlerinin IŞİD’e katılan ve ülkelerine dönmek isteyen İngilizlerin sayısını bilmediğini ifade etti. Bu insanları ceza gerektiren suçlar ya da terörizm kapsamında yargılayabilmek için delile ihtiyaç duyduklarını söyleyen Dick şu ifadeleri kullandı:
“Gerçek şu ki oraya gitmek bir suç değil. İlk günlerde bölgeden dönenlerin bazıları, kesinlikle insani yardım faaliyetlerine katılmaktan başka bir şey yapmamış insanlar. Onlarla konuştuk ve oluşturabilecekleri riskleri değerlendirdik ve geri dönen çok sayıda kişinin hayatlarına barışçıl bir şekilde devam ettiğini gördük.”
Aynı zamanda İngiltere Terörle Mücadele Polis Şefi olarak görev yapan Londra Polis Teşkilatı Komiser Yardımcısı Neil Basu da güvenlik birimlerinin daha önce yabancı savaşçıları en büyük risk olarak gördüğünü ancak “asıl tehdidin zaten içeride” olduğunu kaydetti. Basu, “IŞİD’in yanında ya da karşısında savaşanlarla yasadışı amaçlar için terörist grupların yardımıyla yurt dışına çıkmış kişiler, Suriye’den ya da diğer savaş bölgelerinden döndüklerinde polis tarafından sorgulanabileceklerini bilmeli” şeklinde konuştu.
Basu, daha önce The Independent’a verdiği bir röportajda, “Endişelerimden biri, bu insanların bilgimiz olmadan geri gelmesi ki bu epey mümkün. Diğeri de onları yargılayabilmek için elimizde delil olmaması” demişti.
Konuyla ilgili The Independent’a konuşan Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü (RUSI) Uluslararası Güvenlik Çalışmaları Direktörü Raffaello Pantucci ise daha önce Afganistan ve Bosna gibi savaşlara katılan İngiliz cihatçıların, diğer yabancı çatışma bölgelerine hareket ettiğini söyledi.
“Bazıları eve dönecek ama hepsi değil” diyen Pantucci şöyle konuştu:
“Gidenlerden bazılarının Suriye’ye gidiş ve dönüşü çok hızlı oldu. Bazıları muhtemelen hayal kırıklığına uğradı. Kendilerini oraya yeterince ait hissedenler potansiyel olarak daha riskli. Ancak tehlike yalnızca bunların geri gelip bir şeyler yapması değil, aynı zamanda ileride başka gruplar ve muhtemel teröristler üretmeye yönelik yeni ağlar kurabilmeleridir.”
Bu arada Kraliyet Savcılık Servisi (CPS) sözcüsü, yeteri kadar kanıta sahip olduklarında Suriye ya da diğer ülkelerden dönen ve IŞİD savaşçısı oldukları iddia edilen kişilerle ilgili kovuşturma davası açmakta tereddüt etmeyeceklerini belirtti.
Sözcü, “Önceki yıla nazaran yüzde 15 artışla, 2018 yılında Eylül ayına kadar terörle ilgili suçlardan 91 kişi yargılandı. Ayrıca 81 kişi hakkında mahkumiyet kararı verildi” dedi.
Hükümet kaynaklı istatistiklere göre, Terörizmi Önleme ve Soruşturma Önlemleri (TPIMS) içindeki en sert tedbirlerin yalnızca sekiz kişi için uygulamada olduğu belirtiliyor.
Şamima Begüm’ün İngiliz vatandaşlığından çıkarılmasına yönelik tartışmalar sürerken, bu konuda 2014-2017 yıllarına ait rakamlardaki ani yükseliş de dikkat çekiyor. 2014’te 4, 2015’te 5, 2016’da 14, 2017 yılında ise 104 kişinin “kamu yararını gerektiren” durumlarda vatandaşlıktan çıkarılması kararlaştırıldı.
Şu anda Suriye’deki kamplarda sayıları 20 kadar olduğu tahmin edilen İngiliz kadın ve çocuklar arasında Begüm’le yeni doğan oğlu da bulunuyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/
Independent Türkçe için çeviren: Ayşe Yıldız
© The Independent
