Bilim insanları, galaksimizin ilk zamanlarında yıldız sayısındaki çarpıcı artışa yol açan oluşum sağanağının 100 bin süpernova patlamasıyla sonuçlandığını keşfetti.

Samanyolu Galaksisi üzerine yapılan yeni bir çalışmanın parçası olan keşifte, galaksimizi oluşturan yıldızların nasıl doğduğuyla ilgili yeni ayrıntılara ulaşıldı.

Bu, araştırmacıların etrafımızdaki yıldızları doğuran çarpıcı olayın kanıtlarını keşfetmesine imkan tanıdı.

Yeni bulgular, Samanyolu Galaksisi'nin geçmişiyle ilgili bilgilerimizi değiştiriyor. Galaksinin yıldızları süreklilik arz eden tek bir süreçle oluşmadı, araştırmacılar bunun yerine yıldızların galaksiyi aydınlatan parlak ışık patlamasıyla meydana geldiğini söylüyor.

İspanya, Granada'daki Endülüs Astrofizik Enstitüsü'nden gözlemlere başkanlık eden Rainer Schödel keşfe dair, "Galaksi merkezinin büyük kısmını inceleyen, türünün ilk örneği araştırmamız, bize Samanyolu'nun bu bölgesindeki yıldızların oluşum süreçlerine dair detaylı bir kavrayış sundu" ifadelerini kullandı.

Granada'daki aynı enstitüden Samanyolu'nun merkezi bölgesiyle ilgili iki yeni çalışmanın öncülüğünü yapan Francisco Nogueras-Lara'ysa, "Şimdiye kadar kabul edilenin aksine bu yıldızların oluşumunun süreklilik içermediğini keşfettik" dedi.

Araştırmacılar çalışmada Samanyolu'ndaki yıldızların yaklaşık yüzde 80'inin galaksimizin ilk zamanlarında, 8 ila 13,5 milyar yıl önce oluştuğunu ortaya koydu. Bu süreçten sonra bugüne kadar geçen 6 milyar yıl içinde çok az yıldız doğdu.

Fakat bu sessiz süreç, yaklaşık 1 milyar yıl önce gerçekleşti ve yıldız kreşendosuyla sonlandı. Bu sürecin en hızlı olduğu zamanda galaksinin merkezinde Güneş'in 10 milyonlarca katı kütleye sahip yıldızlar sadece 100 milyon yıllık bir zamanda oluştu.

Bu alan şu anda nispeten sakin ve her yıl bizim Güneş'imizin bir ya da iki katı oranında yıldız doğuyor. Ancak Avrupa Güney Gözlemevi'ne (ESO) bağlı Çok Büyük Teleskop'un (VLT) yeni gözlemleri; bu süreci izlemeye, izlediği yolu dikkatle incelemeye ve geçmişte nasıl göründüğünü öğrenmeye imkan sağladı.

Şu anda Almanya, Heidelberg'teki Max Planck Astronomi Enstitüsü'nde bulunan Nogueras-Lara açıklamasında şunları söyledi:

Araştırılan bölgede aktivite patlaması sırasında oluşan koşulların, 'yıldız patlamalarının' yaşandığı (yani yılda Güneş kütlesinin 100 katına ulaşan yıldızların oluştuğu) galaksilerdeki koşullara benzemesi gerekiyordu. Yüz binden fazla süpernova patlamasıyla sonuçlanması gereken bu etkinlik sayısındaki artış, muhtemelen tüm Samanyolu tarihindeki en enerji yüklü olaylardan birisiydi.

Bu yeni kavranan süreç sadece doğum değil aynı zamanda ölüm sağanağıydı. "Yıldız patlamasında" doğan yüksek kütleli yıldızlar düşük kütleli yıldızlardan daha kısa süre yaşar ve çarpıcı süpernova patlamalarıyla çok daha çabuk ölür.

Yeni keşiflere Samanyolu'nun galaksi merkezinin muhteşem görüntüsü eşlik ediyor ve her iki çalışma da ESO'nun en ünlü teleskopunun yeni kabiliyetlerine dayanıyor. Yeni cihazlar araştırmacıların bölgeyi saran toz ve gazı gözden geçirmesine olanak sağlıyor ve daha önce hiç görülmemiş yeni ayrıntıları yakalıyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız