Srebrenitsa Soykırımı’nı inkar eden açıklamaları ve eski Sırp lider Slobodan Milosevic’e duyduğu hayranlıkla tanınan Avusturyalı yazar Peter Handke’nin 2019 Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülmesi Balkanlar’da tepkiyle karşılandı.
1992-1995 yıllarında Bosna'da yaşanan savaşta 8 binden fazla sivilin katledildiği Srebrenitsa Soykırımı'nı inkar eden ve Sırp savaş suçlularının haklarını koruyan yazara Nobel Edebiyat Ödülü verilmesi, Bosna Hersek'te büyük tepki çekti.
Bosna-Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Boşnak üyesi Şefik Caferoviç, Handke’ye ödül verilmesini “rezalet ve utanç verici” sözleriyle yorumladı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Srebrenitsa ve Zepa Anneleri Derneği, Handke'nin bu ödülü hak etmediğini ifade ederek, ödülün kendisinden geri alınmasını istedi.
Soykırımda eşlerini ve çocuklarını kaybeden Boşnak kadınlar, Srebrenitsa'da yaşananların herkes tarafından bilindiğini ve suçluların uluslararası mahkemelerce cezalandırdığını anımsatarak, soykırımı inkar eden birine böylesine önemli bir ödül verilmesinin utanç verici olduğunu belirtti.
Arnavutluk'taysa Başbakan Edi Rama attığı tweet’te “Bir Nobel ödülü nedeniyle kusma hissi yaşayacağımı hiç düşünmezdim” ifadelerini kullanırken, Dışişleri Bakanı Gent Cakaj, Twitter hesabında yaptığı paylaşımda “soykırımı inkar eden” bir kişinin böyle bir ödüle layık görülmesinin “utanç verici” olduğunu söyledi.
Handke’nin savunucusu olduğu Sırp lider Milosevic, Kosova Savaşı sırasında yaptıkları nedeniyle de 1999’da savaş suçlarıyla itham edilmişti.
Zizek, Avusturyalı yazarı “savaş suçları savunucusu” olarak niteledi
Tepkisini Twitter’dan gösteren bir diğer Balkan lideri olan Kosova Devlet Başkanı Haşim Taçi, “Nobel ödülüyle ilgili verilen karar, sayısız kurbana tarifsiz bir acı yükledi” dedi.
Slovenyalı filozof Slavoj Zizek ise Avusturyalı yazarı “savaş suçları savunucusu” olarak nitelendirdi.
İtalyan La Stampa gazetesindeki yazısında Nobel jürisinin aldığı kararı eleştiren yazar Gianni Riotta da Handke'nin Milosevic'e verdiği desteğin görmezden gelindiğini vurguladı.
Diğer taraftan Sırp medyasında yer alan haberlerde yazar Handke “mükemmel bir dost” sözleriyle övülürken, Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, “Peter Handke’ye teşekkür ettiğimiz çok şey var. Umarım bunu biliyordur” dedi.
“Sırpları destekliyorsanız, ayağa kalkın” demişti
Uluslararası mahkemede savaş suçlarından ve soykırımdan yargılandığı sırada hayatını kaybeden eski Sırp lider Slobodan Milosevic'in büyük bir hayranı olan Handke, Kosova'da savaş devam ederken yayımladığı bir makalesinde de “Sırpları destekliyorsanız, ayağa kalkın” ifadelerini kullanmıştı.
Saraybosna'daki Müslüman Boşnakların "kendi kendilerini öldürdüklerini ve suçu Sırplara attıklarını" savunan Handke, Sırpların Srebrenitsa'da soykırım yaptığına asla inanmadığını ileri sürmüştü.
2001'de Belgrad'da tutuklanıp Lahey'e gönderilen Milosevic, Eski Yugoslavya için kurulan Lahey'deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne (ICTY) çıkarılmış ancak 2006'da Scheveningen Cezaevi'ndeki hücresinde ölü bulunmuştu.
Milosevic'i cezaevinde ziyaret eden ve Sırp lider lehine tanıklık etmek için girişimlerde bulunan Handke, Milosevic'in cenaze töreninde yaptığı konuşmada "Yugoslavya için, Sırbistan için, Slobodan Milosevic için buradayım" demişti.
Yıllar önce bu ödülün kaldırılmasını istemişti
Dokuz milyon İsveç Kronu para ödülü de alacak olan yazar Peter Handke, 2014’te yaptığı açıklamada Nobel Edebiyat Ödülü’nün, kazananlara “sahte bir azizlik mertebesi” yüklediği gerekçesiyle kaldırılması çağrısında bulunmuştu.
Ajanslardan da yararlanılmıştır
Independent Türkçe için derleyen: Elvide Demirkol
