Fransız haber ajansı AFP, Suriye'de SADAT'ın desteklediği bazı savaşçıların, para kazanmak için Nijer'e gittiğini öne sürdü.
Haberde, Suriye iç savaşında Sultan Murat Tümeni'nden bazı savaşçıların ağustosta Nijer'e gittiği iddia edildi.
Kimliğini gizli tutarak kendisini Ömer diye tanıtan bir savaşçı, Nijer'de aylık yaklaşık 1500 dolar maaş aldığını, bu parayla Suriye'deki annesi ve üç kardeşine destek olduğunu söyledi.
24 yaşındaki Ömer, Suriye'nin kuzeyinde hiçbir iş kurma olanağı kalmadığını belirterek "Ancak silahlı bir gruba katılıp ayda 1500 TL kazanabilirsiniz" dedi.
Kendilerini Ahmed ve Abed diye tanıtan iki savaşçı da Ömer'le birlikte aynı tarihte Nijer'e gittiklerini söyledi.
4 çocuk babası olan 30 yaşındaki Abed, başka bir seçeneğinin kalmadığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
Ölmekten korkuyorum ama belki burada da ölebilirim. Suriye'de kalsam 1000 TL için ölecektim, Nijer'deyse 1500 dolar için öleceğim.
"Koordinasyonu SADAT yaptı"
Savaşçılar, İstanbul merkezli askeri danışmanlık şirketi SADAT'la 6 aylık sözleşme imzaladıklarını ileri sürdü.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ahmed, SADAT'tan yetkililerin Suriye'de Sultan Murat Tümeni'nin ana karargahına gittiğini, orada kendileriyle görüştüklerini savundu. 30 yaşındaki savaşçı, SADAT'ın seyahat ve konaklamayla ilgili her şeyi koordine ettiğini öne sürdü.
Ömer, anlaşmayı yaptıktan sonra önce Gaziantep'e oradan da İstanbul'a götürüldüklerini savundu. Savaşçı, buradan Burkina Faso'ya giden bir askeri uçağa bindirildiklerini, daha sonra da özel araçlarla Nijer'e gönderildiklerini iddia etti.
İki haftalık eğitimden sonra Nijer'deki bir madenin yanında yer alan bir bölgeyi korumaları için görevlendirildiklerini savunan Ömer, bölgenin ya da madenin adını hatırlamadığını söyledi.
Ömer, Nijer'e sevk edilen kişilerin "koruyucular ve savaşçılar" şeklinde iki gruba ayrıldığını, bir grubun cihatçılarla mücadele etmek için Boko Haram'a diğer ekibin de Togo'nun başkenti Lome'ye gönderildiğini iddia etti.
Ahmed ise kendilerine görevlerinin "askeri mevzileri korumaktan ibaret olacağının" söylendiğini ileri sürdü.
SADAT, 28 Şubat 2012'de emekli Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi tarafından kuruldu. Tanrıverdi, 2016-2019'da Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politika Kurul Üyesi olarak da görev yapmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la birlikte çalışan Tanrıverdi, "Mehdi gelecek, ortamı buna göre hazırlamalıyız" sözlerinin tepki toplaması üzerine görevinden istifa etmişti. Erdoğan da 2022'deki açıklamasında "SADAT'ın yöneticileriyle hiçbir alakamız yok" demişti.
AFP, SADAT'ın "Ankara'nın Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki savaşlarda kullandığı gizli silahı olarak görüldüğünü" de iddia etti. Diğer yandan Tanrıverdi'nin 2021'de AFP'ye verdiği röportajda bu iddiaları reddettiği hatırlatıldı. ABD de 2020'de SADAT'ın Suriyeli savaşçıları Libya'ya gönderdiğini öne sürmüştü.
Diğer yandan Birleşik Krallık merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin direktörü Rami Abdel Rahman, "yoksul erkeklerin operasyonlarda paralı asker olarak kullandığını" ileri sürdü.
Gözlemevi, son dönemde "Türk projelerini ve çıkarlarını korumak için" Nijer'e en az bin savaşçı gönderildiğini savundu.
ABD merkezli Suriye Adalet ve Hesap Verilebilirlik Komisyonu'ndan (SJAC) Muhammed Abdullah, Azerbaycan veya Libya'ya gönderilen savaşçılara "Türkiye vatandaşlığı verileceğine dair sahte vaatlerde bulunulduğunu" iddia etti.
AFP, Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada tüm iddiaların reddedildiğini aktardı.
Nijer-Türkiye ilişkileri
Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı Abdurrahman Tiani öncülüğünde 26 Temmuz 2023'te düzenlenen darbeyle görevden indirilmişti.
Cuntanın atadığı başbakan Ali Mahamane Lamine Zeine, bu yıl martta ABD'yle askeri işbirliği anlaşmasının feshedildiğini duyurmuştu. Darbenin ardından Fransa da cuntanın talebiyle eski sömürgesindeki tüm askerleri ülkeden çekmişti. ABD başta olmak üzere Avrupa Birliği ülkeleri cunta yönetimini tanımadıklarını söylemişti.
Diğer yandan Erdoğan, aynı zamanda Ekonomi ve Finans Bakanı olan Zeine'yi bu yıl şubatta kabul etmişti. Zeine de Amerikan gazetesi Washington Post'a 14 Mayıs'ta yayımlanan söyleşisinde Batılı ülkelerin aksine Türkiye, Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin kendilerine "kucak açtığını" söylemişti.
İsveç hükümetine bağlı İsveç Savunma Araştırma Ajansı'ndan Gabriella Korling, AFP'ye "Dini yakınlığın yanı sıra siyasi ve tarihi bir bagajının olmaması nedeniyle Türkiye, Nijer'de özellikle diğer ülkelere kıyasla oldukça olumlu karşılanıyor" değerlendirmesini yaptı.
Independent Türkçe, AFP, Washington Post