İsrail-Filistin arasında ince bir çizgide yürüyen Azerbaycan dış politikası yol ayrımında mı?

"Şu anda sesini çıkarmak ya da çıkarmamak sahada yaşananları değiştirmiyor"

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, en son 2016'da Bakü'yü ziyaret etmişti (Reuters)

İsrail'in Gazze'ye operasyonları, İslam dünyası ve Filistin'le bağlantılarıyla İsrail'le ilişkileri arasında denge kurmaya çalışan Azerbaycan'ı zorlu bir diplomatik pozisyonda bıraktı.

Birleşik Krallık merkezli Express gazetesinde yer alan haber analizde, Bakü'nün ilk günden itibaren itidal çağrısı yaptığını ve iki devletli çözüm vurgusunda bulunduğu ifade edilirken, çatışmaların uzamasının Azerbaycan hükümetini zorladığı değerlendirmesi yapıldı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Gazete hem İsrail'le yakın bağlarını koruyup hem de Filistinlilere destek açıklamasının Bakü için Türkiye gibi kilit müttefiklerle uzaklaşmamanın formülü olduğunu vurguladı.

Gazeteye konuşan Azerbaycan'ın Birleşik Krallık Büyükelçisi Elin Süleymanov, ülkesinin sürece olumlu katkı sağlamak için elinden geleni yapacağını söyledi.

Süleymanov, "Diplomatik olarak, Azerbaycan kimseyi kınayacak bir pozisyonda değil. İlişkilerimizi bir kez daha karşılıklı anlaşmalara dayanarak inşa etmeli ve bölgedeki gelişmeleri düşünerek bu tip bir çatışmanın ülkemizde yaşanmayacağından emin olmalıyız. Bunun bugünün en önemli dersi olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Azerbaycan'ın Gazze Savaşı'nda arada kaldığına ilişkin eleştirileri yanıtlayan Süleymanov, "Ortadoğu'dan daha çok Güney Kafkasya bölgesindeyiz. Ortadoğu'ya komşu olmadığımız somut bir gerçek. Tüm taraflarla bağlantılarımız olduğu doğru ancak Azerbaycan kendi gücü çerçevesinde yapabileceği her şeyi yapıyor" dedi.

Süleymanov, "Biz her zaman iki devletli çözüm çağrısı yaptık. Filistin ve İsrail'deki muhattaplarımıza her zaman bu hamlenin gerekliliğini anlattık. Çünkü şu anki durumun açık çözümü budur. Şu anda sesini çıkarmak ya da çıkarmamak sahada yaşananları değiştirmiyor. Sivillerin olabildiğince korunduğundan emin olmalıyız" diye konuştu.

Ülkesinin iki devletli çözüm konusunda BM'yle aynı çizgide olduğunu ancak günün sonunda Filistin ve İsraillilerin kendi geleceklerine karar vereceğini söyleyen Süleymanov, "Ancak şu ana kadar buna alternatif olabilecek bir teklif duymadım. Sevin ya da sevmeyin. Alternatifi nedir?" ifadelerini kullandı.


"Bakü ince bir çizgi üzerinde yürüyor"

Güney Kafkasya ve Orta Asya üzerine yayın yapan ABD merkezli Eurasianet internet sitesinde de Bakü'nün Gazze Savaşı'yla sınanan Ortadoğu politikası masaya yatırıldı.

Azerbaycan'ın İsrail-Filistin çatışmasında hassas bir konumda olduğu belirtilen yazıda şu ifadeler kullanıldı:

Görece daha seküler olmasına rağmen Azerbaycan da dahil olmak üzere, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan hiçbir ülke İsrail saldırılarını kolayca görmezden gelemez. Bakü ise olayların gidişatı konusunda özellikle hassas bir konumda. Azerbaycan'ın üç komşusu, Rusya, İran ve en önemlisi kilit müttefik Türkiye, Filistin davasının açıktan destekçisi. Öte yandan, Azerbaycan'ın İsrail'le ilişkileriyse zirve noktasında.

Yazıda Azerbaycan'ın Türkiye'yle uzaklaşmayacağı ve İslam dünyasındaki pozisyonuna vermeyecek bir şekilde İsrail'le ilişkilerini devam ettirmeye çalıştığı ifade edilirken, "Bakü ince bir çizgi üzerinde yürüyor" yorumu yapıldı.

Bakü'nün politikalarının "diplomatik dans" olarak değerlendirildiği yazıda, Kazakistan'da düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı zirvesine katılan Azerbaycan lideri İlham Aliyev'in konuşması örnek gösterildi.

Aliyev zirvede yaptığı konuşmada Gazze'ye yönelik operasyonlarla ilgili İsrail'i doğrudan eleştirmekten kaçınmış, onun yerine "devam eden çatışmalardan duyduğu kaygıyı" açıklamıştı.

İsrail'le Azerbaycan arasındaki ilişkiler Dağlık Karabağ savaşıyla stratejik bir boyuta ulaşmıştı. Savaş sürecinde Tel Aviv yönetimi Bakü'ye silah satışlarına hız verirken, İsrail'in Bakü'den aldığı petrol miktarı da son yıllarda ciddi şekilde artmıştı.

Bunun yanı sıra İsrail'in Azerbaycan topraklarından İran'a yönelik keşif ve istihbarat faaliyetleri yürüttüğüne ilişkin iddialar da ortaya atılmıştı.


Independent Türkçe, Express, Eurasianet

DAHA FAZLA HABER OKU