Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu'nun (ECOWAS) içinde bulunduğu kriz durumu, son 20 yıl boyunca ne siyasi ne de askeri düzeyde herhangi bir Afrika ülkesinde anayasal meşruiyeti desteklemede ve hatta son on yılda anayasayı başkanlığın uzantıları lehine değiştirme mekanizmalarında uyguladığı etkinlikten aciz göründüğü bir kriz durumuna örnektir.

Bu yeni durum, yüzyılı aşkın bir süredir entelektüel Afrikacılık akımının etkisiyle tarihsel olarak billurlaşan Afrika umutları için büyük bir kaldıraç oluşturan Afrika Birliği'nin (AfB) yanı sıra kıtadaki 6 Afrika örgütünün geleceğine ilişkin çeşitli soruları da gündeme getiriyor.

Ana oluşum

Kıtadaki ulusal kurtuluş hareketinin kurucuları tarafından 1963 yılında kurulan Afrika Birliği Örgütü'nden (ABÖ) doğan Afrika Birliği (AfB), 1992 yılında Güney Afrika'nın öncülüğünde kurulan ve kurulduğunda 14 ülkenin üye olduğu Güney Afrika Ülkeleri Örgütü (SADC) gibi tüm bölgesel Afrika oluşumlarının ana örgütü.

SADC'ın kuruluşunun ardındaki örtük amaç, bölgesel komşuluğu güçlendirerek apartheid rejimini güzelleştirme girişimi.

Kuzey ve Doğu Afrika arasında 1994 yılında ilan edilen Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı'nın (COMESA) kuruluş amacı ise ekonomik ve ticariydi.

Şu anda 5 Arap ülkesi de dahil olmak üzere 21 ülkeyi içerdiği için en büyük ikinci bölgesel örgüt konumunda.

Bu örgüte, Mısır, Sudan, Cibuti, Komorlar ve Libya gözlemci olarak katılmıştır. Afrika ülkelerinden de Etiyopya, Tanzanya, Uganda ve Eritre'nin yanı sıra kıtanın güneyinden Malavi, Zambiya ve Zimbabve katıldı.

Doğu Afrika Topluluğu (EAC), Orta ve Batı Afrika'da 15 ülkenin üye olduğu bir ekonomik örgüt olarak 1975 yılının ilk dönemlerinde kuruluşu ilan edilen ECOWAS'ın sahip olduklarına benzer askeri güçlere (Uluslararası Güvenlik Destek Gücü - ISAF) ve parasal ekonomik birliğe sahip.

Sahel ve Sahra

Bu bağlamda, 1998 yılında Libya'nın Sirte kentinde Sudan, Çad, Nijer ve Burkina Faso'nun katılımıyla düzenlenen bir Afrika zirve konferansının ardından Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin girişimiyle kurulan Sahel ve Sahra Buluşması'nın hatırlanması gerekir.

Tüm bu Afrika alt örgütlenmelerinin, geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi'nin (AfCFTA) mevcut kollarından olan kıtasal ekonomik iş birliği başlığı altında ortaya çıktığını söylemeye gerek yok.

Ancak bu durum iki şeyi ortadan kaldırmıyor.

Birincisi, Pretorya'daki apartheid rejimi için bir kaldıraç olan SADC gruplaşmasının ve Libya'nın kıtadaki hırsının bir ifadesi olan Sahel ve Sahra gruplaşmasının durumu ile Fransa'nın çıkarlarını korumak için kullandığı ECOWAS örneğinde olduğu üzere bu gruplaşmaların ortaya çıkışının altında farklı siyasi faktörler var.

Varoluşsal tehditler

İkinci husus ise bu örgütlerin AfB ile birlikte şu anda iki maddeden kaynaklanan varoluşsal tehditlerle karşı karşıya bulunmaları.

Bu tehditlerden birincisi Afrika ulus devletlerinin durumu, ikincisi ise uluslararası sistemin değişkenleri ve Doğu ile Batı arasında Ukrayna platformuyla başlayan, şuanda Nijer üzerinden Afrika'ya uzanan, ilerleyen zamanlarda da tüm Sahel ülkelerine yayılabilecek mevcut çatışmanın durumu.

Önümüzdeki dönemde, bazı Batılı yönetimlerin, kıtayı terör olgusunun yayılmasından korumak için Afrika'daki orta güçteki ülkelerin güvenlik sahasında bölgesel roller üstlenmesine izin vermeyen politikaları da bu tehditler arasında.

Afrika alt örgütleri bağlamında Afrika'nın kendi öznel faktörüne gelince, bu faktör her ülkenin ayrı ayrı ekonomik verilerinin yanı sıra son otuz yıl boyunca Afrika bloklarının yapılandırılmasına yönelik yaklaşımları etkileyen ekonomik yönelimlerle de bağlantılı.

Öncelikle Afrika ulus devletleri örneğini baz alırsak, Afrika ülkelerinin yarım yüzyılı aşkın bir süredir bağımsız olmalarına rağmen, seçkinlerinin çoğunun sürdürülebilir ve dengeli ekonomik kalkınma gerektiren siyasi istikrarı sağlama becerisini elde edemediği söylenebilir.

Bu durumun da o dönemde ulus devlette bir çatlağa ve Afrika kıtasının önemli bir kısmının başarısız devletler endeksine girmesine neden olduğu dikkat çekiyor.

Seçkinlerin muhtevası

Elbette bu başarısızlığın sorumlusu, Afrikalı seçkinlerin kültürel ya da mali açıdan eski sömürgeciliğin başkentleri tarafından kontrol altında tutulabilmesi.

Öyle ki Batı hegemonyasından kurtulmaya çalışan her Afrikalı devlet başkanına karşı darbeler tasarlandı.

1980'li yıllarda Burkina Faso'da yaşanan Thomas Sankara vakası, Paris yönetiminin, gerçekçi ulusal bağımsızlığını kullanan ve ülkesinin kaynaklarını şeffaf bir şekilde halkının yararına sarf etmeye çalışan herhangi bir başkanın iktidarına son vermedeki rolüne bir örnek.

2010 yılında Nijer'de Engi Mamadou'nun Fransızlar tarafından sömürülen uranyum için adil bir getiri talep etmesi üzerine Fransa tarafından Fransa'nın adamı olan Başkan Mahamadou Issoufou eliyle gerçekleştirilen darbeyle indirilmesi de buna benzer bir örnek.

Burada, Fransa'nın uluslararası değişimleri gerçekleştirmesinin, kireçlenmiş ve geç kalmış göründüğüne işaret etmek önemli olabilir.

Zira Paris yönetimi, terörizm olgusuyla mücadelede Afrika'daki orta güçteki ülkelerle iş birliği yapmadı.

Bu olgu, devlet başkanlarının meşruiyetine yönelik bir tehdit haline gelen ve Burkina Faso'da iki askeri darbeye neden olan terörizmle mücadelede bu ülkelerin kabiliyetlerine yönelik Fransız askeri desteğinin yetersiz kalmasının bir sonucu olarak bir dizi askeri darbeye neden oldu.

Nitekim Paris yönetimi, 2015 yılında Kahire'nin Fas'la iş birliği yaparak Şarm eş-Şeyh'te düzenledikleri bir toplantıda terörle mücadele için Sahel-Sahra Birliği çatısı altında Afrika iş birliği çağrısında bulunmasıyla Mısır'ın güvenlik bağlamındaki çabasını da boşa çıkardı.

Toplantıya 26 Afrikalı savunma bakanı katılmış ancak bu girişim Fransa'nın Nijer'deki bazı güçlerini kuşatma altında tutan ve durumu kendisini kuran Paris lehine çözemeyen G5 Sahel Ortak Gücü'nün açıklanmasıyla boşa çıktı.

Kutup hakimiyeti

Uluslararası sistemin durumu doğal olarak Afrika gruplaşmalarının etkinliğini de etkiliyor.

Bunun nedeni, kutup hegemonyasının, Afrika ekonomik gruplarına yansıyan bölgesel koşullara istikrar sağlaması.

Bu gerçeklikteki etkileşimler, uluslararası sistemin önde gelen kutbuna bağımlılıkla karakterize edilir.

Örneğin rekabet, çatışma ve çok kutuplu özelliklere sahip uluslararası sistemin öncüllerinin bulunması durumunda oyunun kuralları farklı.

Bu da kıtadaki ekonomik bloklar da dahil olmak üzere bölgesel düzeyde geçici krizlere neden oluyor.

ECOWAS, 1990'lı yıllardan bu yana, sonuncusu 2013'te Mali'de olan askeri ittifak ölçüsünde, Afrika Sahel bölgesindeki Fransız stratejik hedeflerine hizmet etmeye yöneldi.

Fransa şu anda bu ittifakı geliştirmeye çalışırken, geçtiğimiz Aralık ayında grup için yaklaşık üç milyar dolarlık bütçeye sahip bir yedek askeri güç açıklanmıştı.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  28 Aralık 2024 - İspanya'nın güneydoğusundaki Ibi kasabasında düzenlenen kış festivalinde, askeri kıyafetler giyen katılımcılar belediye binasının dışında un, yumurta ve havai fişekler kullanarak sahte bir darbe gerçekleştiriyor. Un Savaşları Festivali (Els Enfarinats), İspanya'da şakalarla kutlanan geleneksel Masumlar Günü etkinliklerinin bir parçası (Jaime Reina/AFP)

• 2/30

  27 Aralık 2024 - Güney Kore'nin başkenti Seul'de, Ulusal Meclis Başkanı Woo Won Shik, vekaleten Devlet Başkanı olan Han Duck-soo'nun azledilmesi için düzenlenen genel kurulda konuşuyor. Han Duck-soo, Devlet Başkanı Yoon'un 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişimi nedeniyle görevden alınmasının ardından başkanlığı geçici süreliğine devralmıştı. İktidardaki Halkın Gücü Partisi milletvekillerinin protestolarına rağmen Ulusal Meclis'te yapılan oylama sonucunda ülke tarihinde ilk kez bir başkan vekili görevden alındı (Ahn Young-joon/AP)

• 3/30

  26 Aralık 2024 - Taliban güvenlik personeli, Paktika vilayetinin doğusundaki Barmal ilçesinde Pakistan tarafından düzenlenen hava saldırılarından iki gün sonra hasar görmüş bir aracı inceliyor. Taliban hükümeti 25 Aralık'ta yaptığı açıklamada Pakistan'ın Afganistan'ın doğusundaki bir sınır bölgesinde düzenlediği hava saldırılarında 46 sivilin öldüğünü belirtirken Pakistanlı bir güvenlik yetkilisi bombardımanın "teröristlerin saklandığı yerleri" hedef aldığını söyledi. (Ahmad Sahel Arman/AFP)

• 4/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 5/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

• 6/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 7/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 8/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 9/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 10/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 11/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 12/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 13/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 14/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 15/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 16/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 17/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 18/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 19/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 20/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 21/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 22/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 23/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 24/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 25/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 26/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 27/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 28/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 29/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 30/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

Etkinlik yok

Şu anda ECOWAS daha önce uyguladığı etkinliğin tadını çıkaramıyor. Çünkü Batı'nın uluslararası sistem üzerindeki hegemonyası zayıflamaya doğru gidiyor.

Bu da Fransa'nın konumuna yansıyor ve askeri grubun kendi hedeflerine hizmet etme rolünü harekete geçirme yeteneğini sınırlı kılıyor.

Bölgesel aktörler doğu kanadından, yani Rusya ve Çin'den destek ipuçları bulurken, bu durum siyasi ve askeri seçeneklerin çeşitliliğine katkıda bulunuyor ve ECOWAS ile arkasındaki Paris'in Batı Afrika ülkelerindeki darbe otoritelerini caydırma yeteneğini kaybetmesine, dolayısıyla geleneksel Fransız nüfuzunun korunmasına neden oluyor.

Afrika düzeyinde, Afrika toplulukları kapsamlı ekonomik iş birliğiyle bağlantılı yapısal zorluklarla karşı karşıya kalırken, kısmi düzeyde de karşılıklı ticaretin geliştirilmesiyle ilgili bazı başarılar elde edildi.

Bu yapısal ekonomik zorluklar, Afrika ekonomilerinin durumlarının benzerliğiyle ilgili. Şu anlamdaki çoğu, hiçbir endüstriyel değer katmadan, birincil hallerinde kaynak ihracatçısı.

Bu, Afrika ülkelerini bölge genelinde mal alışverişini gerçekleştirebilecek bir entegratöre değil, ithalatçıya karşı rekabetçi bir konuma getiriyor.

Buradan birincil kaynakların üretimini aramak gerekebilir. Bu, geçen yıl ABD'den elektrikli otomobillerin akülerine giren lityum için kendi ülkelerinde fabrika kurmasını istediklerinde hem Zimbabve'nin hem de Nijer'in başvurduğu bir durum.

Ticari takas

Afrika ticaret borsası açısından, 13 milyar dolar sınırını aşması ve şu anda uluslararası ticaret hacminin yaklaşık yüzde 7'sini oluşturması nedeniyle COMESA ülke gruplaması çerçevesinde statüsünün gelişimini temsil ediyordu.

COMESA kuruluşunun yayınladığı ve resmi internet sitesinde yer alan bir araştırmaya göre, önümüzdeki 20 yıl içinde oranlarının 50 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Afrika ulus devletlerinin gücünün çok kutuplu uluslararası sistem çatısı altında artması durumunda AfB'nin durumunun da değişeceği kesin olabilir.

Zira AfB, kıtasal bir örgüt olarak, daha fazla uyum ve pan-Afrika çıkarlarını netleştirme becerisine tanık olacak.

Avrupa Birliği (AB), Afrika kıtası kararının bağımsızlığı ve etkinliği üzerinde yarattığı uluslararası baskıyla bu görevi üstleniyor.

Independent Arabia