İran Devrim Muhafızları Ordusu, İranlı ayrılıkçı Kürt gruplara ev sahipliği yaptığı gerekçesiyle şimdiye kadar Irak Kürdistan Bölgesi'ne (IKB) defalarca saldırı düzenledi.
Saldırıların hedefi olan kentlerin başında ise Erbil ve Süleymaniye geliyor.
Bu saldırılar bazen topçu ateşi, bazen füze ve bazen ise kamikaze insansız hava araçlarıyla gerçekleşti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Yüzlerce ölü ve yaralı
Eylül 2022'de gerçekleştirilen saldırılarda, araladında sivillerin de bulunduğu 50'den fazla kişi yaralanmış, 18 kişi hayatını kaybetmişti.
Yine 12 Mart'ı 13 Mart'a bağlayan gece yarısı Erbil'e yönelik düzenlenen balistik füze saldırısında Kürt iş insanı Şeyh Baz Kerim'in konağı başta olmak üzere çevredeki evlerde büyük çapta maddi hasar meydana gelmiş ve 2 sivil yaralanmıştı.
Bunlar sadece ilk başta akıllara gelen iki örnek. Benzer onlarca saldırı gerçekleşti, 100'den fazla insan yaşamını yitirirken yüzlercesi yaralandı.
Saldırıları düzenleyen Tahran yönetiminin iddiası ise IKB'nin İsrail istihbaratı ve ayrılıkçı gruplara ev sahipliği yapması.
Erbil yönetiminin çabaları sonuç verdi
IKB, sadece İran'ın saldırılarına maruz kalmadı.
Irak'ta İran'a yakınlığıyla bilinen silahlı milis gücü Haşdi Şabi grupları da Erbil Uluslararası Havalimanı başta olmak üzere birçok noktaya defalarca saldırıda bulundu.
Erbil yönetimi, sivillerin hayatını tehlikeye attığı gerekçesiyle birçok kez uluslararası topluma hava savunma sistemi sağlanması yönünde çağrı yaptı.
Özellikle ABD'de birçok kez bu yönde girişimlerde bulunan Erbil yönetiminin çabaları sonuç verdi.
Yasa değişikliği kabul edildi
Geçen çarşamba günü Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi, Cumhuriyetçi Kongre üyesi Don Bacon tarafından hazırlanan ve IKB'ye hava savunma sistemleri verilmesini destekleyen yasa değişikliğini kabul etti.
Oylama, ABD Savunma Bakanlığı Pentagon'un bütçesini belirleyen yıllık mevzuatın parçası olan 2024 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nın (NDAA) görüşülmesi sırasında yapıldı.
"Tasarı iki partinin de güçlü desteğini aldı"
Kongre üyesi Don Bacon, İngiliz medyasına yaptığı açıklamada tasarının hem Cumhuriyetçi hem Demokratların güçlü desteğini aldığını belirterek, "ABD yönetimini, İran füzeleri, roketleri ve insansız sistemlerinin saldırılarına karşı Erbil ve Irak güvenlik güçlerini eğitmek ve donatmak için bir eylem planı hazırlamaya ve uygulamaya yönlendirecek" ifadelerini kullandı.
Peki ABD kime karşı Erbil'e hava savunma sistemlerini veriyor?
Bölgeye etkileri ne olacak?
Uzmanlar, konuyu Independent Türkçe'ye değerlendirdi.
"Kürdistan Bölgesi için tehlike henüz geçmiş değil"
Irak Parlamentosu Musul Milletvekili Mahma Xelil, hava savunma sistemlerinin Erbil yönetimine verilmesinin herkesin yararına olduğu görüşünde.
Xelil'e göre bu gelişme Amerika Birleşik Devletleri'nin Kürdistan Bölgesi'ne verdiği önemin bir göstergesi.
IŞİD ve diğer silahlı gruplara karşı Peşmerge güçlerinin uluslararası koalisyon güçleriyle birlikte mücadele verdiğini hatırlatan Xelil, "Teröristlere karşı yürütülen bu mücadele sadece Irak ve Kürdistan Bölgesi için değil, tüm insanlık için bu mücadele verildi" dedi.
Silahlı grupların Kürdistan Bölgesi'ne karşı saldırıların devam ettiğini ve tehlikenin henüz sonlanmadığını aktaran Xelil, "Erbil için hava savunma sistemlerin temin edilmesi hem bölge hem de Amerika'nın menfaatinedir. Daha doğrusu insanlığın yararınadır" tespiti yaptı.
"Bölgede askeri gerilim aratabilir"
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkanı Dr. Hakkı Uygur ise Erbil'e verilmesi beklenen hava savunma sistemlerinin İran'ın bölgeye yaptığı saldırılarla ilişkili olduğunu söyledi.
Tahran yönetiminin geçen dönemlerde Irak Kürdistan Bölgesine çok sayıda saldırı gerçekleştirdiğini hatırlatan Uygur, "Bunların bazıları Irak'ta İran'a yakın Haşdi Şabi grupları tarafından, bazıları da Tebriz gibi İran'ın içinden gerçekleştiğini gördük" dedi.
Uygur'a göre savunma sistemlerin verilmesi saldırılarla bağlantılı ve bunun gerçekleşmesi halinde bölgede askeri gerilim daha da artabilir.
"ABD kendine yakın grupları destekliyor"
ABD'nin geçen günlerde oldukça gelişmiş F-22 savaş uçaklarını Ürdün'e gönderdiğine dikkati çeken Uygur, "Bu gelişmeler Suriye'de Rusya-ABD geriliminin artmasına neden olabilir. Ayrıca İran da hem Irak hem de Suriye'de bu gerilimin bir parçası" yorumunda bulundu.
Uzun süredir Washington'un Erbil ile yakın ilişkiler içinde olduğuna değinen Uygur, "ABD kendine yakın grupları bir şekilde desteklemek amacıyla bu girişimlerde bulunuyor. Elbette bu girişimde İran'ın rolü büyüktür" ifadelerine yer verdi.
"Güvenli bir Erbil tüm bölge için teminattır"
IKB Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Dr. Rebwar Babkaye, IŞİD'le mücadelede uluslararası koalisyonun bir parçası olan Kürdistan Bölgesi'nin de hava savunma sistemlerine sahip olma hakkının olduğu görüşünde.
Güvenli bir Erbil'in tüm bölge için bir teminat olduğunu kaydeden Babkaye'ye göre Kürdistan Bölgesi'nde savunma sistemlerinin konuşlanmasında geç bile kalındı.
Uluslararası yasalar göre kurulmuş ve IŞİD'le mücadelede Peşmerge güçlerinin rolüne değinen Babkaye, "Peşmerge'nin kahramanlığı hala hafızalarda. Hem ABD hem de Avrupa'nın yakın bir müttefiki olarak bizim de savunma sistemine sahip olma hakkımız var. Özellikle bölgenin güvenliği için Erbil de bu sistemlere sahip olmalı. Bu sadece Erbil için değil, tüm bölgenin güvenliğine olumlu katkı yapacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
"Herkes gibi bizim de sahip olma hakkımız var"
İran ve ona bağlı Haşdi Şabi milislerinin her fırsatta Kürdistan Bölgesi'ni hedef aldığını anımsatan Babkaye, savaşın seyir değiştirerek daha teknolojik bir hal aldığını belirterek, devamında şunları kaydetti:
Eskiden kalma savaş tekniklerinin bir önemi kalmadı. Artık savaşlar İHA, SİHA ve füzelerle yapılıyor. Irak'taki bazı silahlı milisler bu teknolojiyi kullanarak Kürdistan Bölgesi'ni hedef alıyor. Vatandaşlarımızı, sivilleri korumak için saldırıların önüne geçmemiz gerekiyor. Bu da savunma sistemlerine sahip olmakla mümkün. Herkes gibi bizim de buna sahip olma hakkımız var. Sahip olmamız silahlı ve kötü niyetli grupların da planlarını boşa çıkaracaktır. Hava savunma sistemleri Kürdistan'ın güvenliği için zarurettir"
"Yürütülen başarılı diplomasiyle bugünlere gelindi"
IKB Zaho Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Taha Sindi de Kürtlerin yüz yıldan fazla bir zamandır kimlik ve coğrafyasını korumak için soykırıma uğradığını, Enfal ve Halepçeler yaşadığını söyledi.
Eski IKB Başkanı Mesud Barzani'nin liderlik rolüne değinen sindi, "Barzani Kürtlerin medarı iftiharıdır. Bölge onun sayesinde emin ellerde ve yürüttüğü diplomasiyle bugünlere geldi" dedi.
Sykes-Picot'tan günümüze Kürtlere karşı yürütülen hatalı ve yanlış politikaların yavaş yavaş desteğe dönüştüğünü aktaran Sindi, "Kürtler olarak bugün özellikle iki şeye ihtiyacımız var; birincisi öngörülü bir lider ki Başkan Mesud Barzani bunun en bariz örneğidir. İkincisi de bir halk olarak Kürtlerin kendi içinde bir birlik sağlamasıdır" diye konuştu.
"Bu kirli planlar içinde olanlara bir cevaptır"
Hava savunma sistemlerinin olmadığı coğrafyalarda güvenlikten söz edilemeyeceğine vurgu yapan Sindi, "Bölgeye bu sistemin veriliyor olması çok önemli ve değerlidir" dedi ve sözlerini şöyle tamamladı:
Bu aynı zamanda Kürdistan Bölgesi'nin hem tarihi olarak varlığının da bir itirafıdır. Bu IŞİD'le mücadelede büyük bedeller ödeyen Peşmerge güçlerinin varlığına güç katacak. Bir diğer tarafıyla da sistemin kurulması bir cevaptır. Bu hem Kürdistan Bölgesi hem liderliğine karşı kirli planlar içinde olanlara bir cevaptır"
© The Independentturkish
