23.44: BioNTech, Türkiye ve Suriye'ye destek olacak 1 milyon euro yardım yaptı

Alman biyoteknoloji firması BioNTech, Türkiye ve Suriye'deki insani yardımlara katkıda bulunmak amacıyla 1 milyon euro bağışladı.

Koronavirüs aşısıyla tanınan şirketin CEO'su ve kurucu ortağı Uğur Şahin, 500 bin euronun kâr amacı gütmeyen Aktionsbuendnis Katastrophenhilfe'ya, 500 bin euronun da BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin Almanya'daki ortaklarına bağışlandığını belirtti. 

23.17: USAID, Türkiye ve Suriye'ye 85 milyon dolar yardım gönderecek

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), depremde yardım için Türkiye ve Suriye'ye 85 milyon dolarlık insani yardım gönderileceğini duyurdu.

Federal hükümetin sivil dış yardım ve kalkınma yardımını yönetmekle sorumlu bağımsız bir kuruluş olan ajans, Türkiye’ye 161 personel 12 köpek ve 85 tondan fazla özel ekipman da göndermişti.

22.42: Toplam can kaybı 3 bin 377'ye yükseldi 

Suriye'de isyancıların kontrolündeki bölgelerde çalışmalarını sürdüren Beyaz Baretliler, can kaybı sayısının 2030'a yükseldiğini bildirdi.
 

Şam yönetiminin kendi kontrolündeki bölgeler hakkında açıkladığı son rakamsa 1347'ydi.

Böylelikle ülkede deprem kaynaklı toplam can kaybı 3 bin 377'ye çıktı.

21.22: Birleşik Krallık, 3 milyon sterlin ek yardım açıkladı

Birleşik Krallık, Suriye'deki Beyaz Baretlilere destek için 3 milyon sterlin (yaklaşık 68,5 milyon TL) daha gönderileceğini duyurdu.
 

Beyaz Baretliler, arama kurtarma çalışmalarına devam ediyor (Twitter / @SyriaCivilDef)

20.43: AB, BMGK'den sınır geçiş noktalarını açmasını istedi

 AB Komisyonunun kriz yönetimi, sivil koruma ve insani yardımlardan sorumlu üyesi Janez Lenarcic, Suriye'ye yardımların etkili şekilde ulaştırılabilmesi için BMGK'den, mevcut tüm sınır geçiş noktalarını uluslararası kuruluşların kullanımına açmasını talep etti.
 

Suriye'deki enkazlarda arama kurtarma çalışmaları sürerken, can kaybı her geçen saat artıyor (AFP)

Lenarcic, yardım ulaştırmaktaki zorluklara dikkat çekerek, "BMGK'nın uluslararası insani yardımın kuzeybatı Suriye'ye ulaşması için yalnızca bir sınır geçiş noktasına izin vermesi, zorluk yaratıyor. Bunun büyük bir anlaşmazlık noktası olduğu, mevcut koşullarda büyük bir engel olduğu kanıtlanmıştır. Mevcut tüm sınır geçiş noktalarının uluslararası kuruluşların kullanımına açılmasına izin verilirse, yardımımızı sağlamak çok daha kolay olacaktır" ifadelerini kullandı. 

Şu anda tek kullanılabilen geçiş noktası Bab el-Hava sınır kapısı. Buradaki yol depremden zarar gördüğü için yardım çalışmaları durdurulmuştu. Ancak bugün sınır kapısı üzerinden Suriye'de isyancıların kontrolündeki bölgelere ilk yardım konvoyu ulaştırıldı. 

20.21: Almanya'dan 28 milyon euro ek yardım

Beyrut'taki Almanya Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada, Berlin yönetiminin depremzedelere destek için Suriye'ye 28 milyon euro ek yardım göndereceği ifade edildi.

19.20: Ölü sayısı 3 bin 317'ye yükseldi

Suriye'de isyancıların kontrolündeki bölgelerde enkaz altında kalan insanları kurtarma çalışmalarına öncülük eden Beyaz Baretliler, can kaybı sayısının 1970'e çıktığını bildirdi.
 

Şam yönetiminin kendi kontrolündeki bölgeler hakkında açıkladığı son rakamsa 1347 oldu. 

Böylelikle ülkede deprem kaynaklı toplam can kaybı 3 bin 317'ye çıktı.

18.18: BM yetkilisi Gaziantep'ten Halep ve Şam'a gidecek

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths'in Gaziantep'ten sonra Halep ve Şam'a gideceğini duyurdu.

17.08: Beyaz Baretliler, BM yardımlarının depreme yönelik olmadığını savundu

İsyancıların kontrolündeki bölgelerde enkaz altında kalan insanları kurtarma çalışmalarına öncülük eden Beyaz Baretliler, Suriye'ye ulaşan BM yardımlarının depreme yönelik olmadığını öne sürdü.
 

Resmi adı Suriye Sivil Savunması olan grup, bunların düzenli olarak gönderilen fakat deprem nedeniyle ulaşımı durdurulan yardımlar olduğunu belirtti. Grup, enkazdakileri kurtarmak için gerekli ekipmanların gönderilmemesi nedeniyle hayal kırıklığı yaşadıklarını bildirdi.

14.20: Toplam ekonomik zarar 4 milyar doları geçebilir

ABD merkezli derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye ve Suriye'deki depremlerin yarattığı ekonomik zararın 4 milyar doları geçebileceğini bildirdi. 

Kuruluşun açıklamasında "Durum sürekli değiştiği için ekonomik kayıpları tahmin etmek zor. Fakat 2 milyar doları aşarak 4 milyar dolara ya da daha yüksek bir rakama ulaşması muhtemel görünüyor" dendi.

13.20: Yardımlar, Bab el-Hava sınır kapısından geçti

Reuters'ın aktardığına göre BM yardımları, Bab el-Hava sınır kapısından geçerek isyancıların elindeki bölgeye ulaştı. Bunun, depremin başından beri bu hat üzerinden yapılan ilk yardım olduğu bildirildi.
 

TIR'lar Hatay'dan geçiş yaptı (AFP)

Anadolu Ajansı ise 6 BM kamyonunun Suriye'ye giriş yaptığını aktardı.

13.05: İlk yardım konvoyu Suriye'ye ulaştı

Suriye'deki sınır görevlilerinin bildirdiğine göre ilk yardım konvoyu isyancıların elindeki bölgeye ulaştı.

12.40: BM yardımların acilen ulaştırılmasını istedi

BM, Suriye'deki depremzedeler için gönderilen yardımların Türkiye üzerinden bugün ulaştırılması gerektiğini duyurdu. Ayrıca Suriye'deki deprem felaketinin "siyasileştirilmemesi" çağrısı da yapıldı.

12.30: Erbil'de Türkiye ve Suriye için yardım toplanıyor

Iraklı gönüllüler, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKYB) başkenti Erbil'de, Tükiye ve Suriye'ye gönderilmek üzere bağışlanan battaniyeleri topladı.
 

Iraklılar depremzedelere yardım için seferber oldu (AFP)

12.15: Türkiye'den Suriye'nin kuzeybatısına ilk yardım konvoyu yola çıktı

Reuters'a bilgi veren iki kaynak pazartesi meydana gelen ve Türkiye'nin 10 şehrinin yanı sıra Suriye'de de büyük yıkıma neden olan depremden bu yana Suriye'nin kuzeybatısındaki depremzedelere insani yardım götüren ilk konvoyun Türkiye'den yola çıktığını söyledi.

Bir kaynak konvoyda altı kamyon bulunduğunu bildirdi. Bir Türk yetkili, Bab el-Hava sınır kapısının insani yardım için açık olduğunu ve yetkililerin iki gün sonra güvenlik sağlanırsa birkaç geçişi daha açacağını söyledi.

Birleşmiş Milletler, Suriye'de muhaliflerin kontrolündeki bölgeye Bab el-Hava üzerinden erişimi, insani yardıma muhtaç olduğunu söylediği yaklaşık 4 milyon kişi için bir "can simidi" olarak nitelendiriyor.

Türkiye'den gelen BM yardımları geçen yıl Suriye'nin kuzeybatısında ayda 2,7 milyon kişiye ulaşırken, Ağustos 2021'den bu yana Suriye içindeki yollardan ayda 43 bin 500 kişi yardım aldı. 

---

Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde pazartesi günü meydana gelen iki şiddetli deprem, Türkiye ve Suriye'de en az 16 bin kişinin ölümüne yol açtı. 

7.7 Mm büyüklüğündeki ilk depremin üzerinden 24 saat geçmemişken 7.6 Mw büyüklüğünde yeni bir sarsıntıyla yıkım daha da arttı.

Sarsıntılar Suriye'nin İdlib, Halep, Hama, Lazekiye, Tartus ve Rakka illerinde de etkili oldu.

Suriye'de muhalefetin çatı örgütü Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), ülkenin kuzeyinde depremden etkilenen yerleri afet bölgesi ilan etti.

ABD merkezli haber ajansı Associated Press'in açıkladığı rakamlara göre ülkede deprem kaynaklı toplam can kaybı 3 bin 162 oldu.

İsyancıların kontrolündeki bölgelerde enkaz altında kalan insanları kurtarma çalışmalarına öncülük eden Beyaz Baretliler, yüzlerce kişinin enkaz altında kaldığını belirtirken, can kaybı ve yaralı sayısının artabileceği uyarısında bulundu.

İç savaş, yardım çalışmalarını da engelliyor

Suriye'de 11 yıldır devam eden iç savaştaki bombardımanlar hastaneleri yerle bir etti, ekonomiyi çökertti ve elektrik, yakıt ve su sıkıntısına yol açtı.

Depremden önce dahi ülkenin her bölgesine yardım ulaştırmak siyasi ve lojistik engeller nedeniyle zorken, şimdi bu sorunlar daha da büyüdü. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dünkü açıklamasında "Gelen yardımların Suriye'ye ulaşması konusunda gerekli desteği veriyoruz. İki tane daha kapının açılması konusunda çalışmalar yapıyoruz" demişti.

Avrupa Komisyonu'nun kriz yönetiminden sorumlu üyesi Janez Lenarcic, dünkü açıklamasında Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin gönderdiği yardımların Devlet Başkanı Beşar Esad hükümeti tarafından "saptırılmamasını" sağlamak için durumu izlediklerini belirtmişti.

2011'de başlayan iç savaşın ardından Beşar Esad yönetimine yaptırımlarla cephe alan ABD ve Avrupa ülkeleri, hâlâ yardımları ona iletmek istemiyor. Bu yardımların muhaliflerin kontrolündeki bölgelere hiç gönderilmeyeceğinden, bunun yerine Esad yönetimine bağlı kişi ve kurumlara yönlendirilebileceğinden endişeleniyorlar. 

Sahadaki acil durum çalışanlarıysa gecikmenin pek çok cana mal olacağını vurguluyor. 

Öte yandan teoride ABD ve AB yaptırımlarının, Esad yönetiminin kontrol ettiği bölgelere yapılabilecek insani yardımları engellememesi gerekiyor çünkü bu yardımlar için yaptırımlarda istisna maddeleri var. Ancak pratikte durum değişiyor. Bankalar yaptırımları ihlal etme korkusuyla para transferini de engelleyebiliyor.
 

"Yaptırımlar felaketi büyüttü"

Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat da El Mayadin,ABD yaptırımlarının kendilerine yönelik yardımları engellediğini vurgulamıştı. 

Birleşmiş Milletler (BM), Kızılhaç ve sivil toplum kuruluşlarından yardım talebinde bulunduklarını söyleyen Mikdat, "ABD ve Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlar, felaket ve yıkımı büyüttü" demişti. 

Mikdat, BMGK kararlarına göre insani yardımın yaptırımlardan etkilenmemesi gerektiğinin çok açık bir şekilde belli olduğunu savundu. 

Beyaz Baretliler Başkanı Raid Salih de "Bize yardım için vaatler verilse de buraya gelen hiçbir şey yok" demişti.

Suriye'de Beşar Esad yönetimine karşı gösterilerin vahşice bastırılmasıyla 2011'de başlayan iç savaş, yabancı askerlerin ve cihatçıların bölgeye girmesiyle farklı bir boyut kazanmıştı. 

Hâlâ yönetimin tamamını kontrol edemediği Suriye'deki iç savaşta yaklaşık yarım milyon kişi öldü. Ülkeden kaçan milyonlarca kişi başta Türkiye olmak üzere çevre ülkelere ve dünyaya yayıldı. 

Independent Türkçe, Reuters, AP