Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Göç Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AYBÜ-GPM), geçen günlerde "Türkiye Göç ve İnsan Hareketlilikleri Yıllık Raporu"nu açıkladı.
AYBÜ-GPM Müdürü Dr. Ali Zafer Sağıroğlu ile uzmanlar Ramazan Ünsal ve Furkan Özenci tarafından hazırlanan rapor, 2021 yılına ait verileri içeriyor.
Konuyla ilgili görüştüğümüz Sağıroğlu, bir sivil kurum tarafından insan hareketliliği konusunda kapsamlı bir yıllık raporun ilk defa hazırlandığını iddia etti.
Sağıroğlu, raporun sadece bir bakanlığın veya Göç İdaresi'nin verilerini değil, karşılaştırmalı olarak diğer kurumlardaki bilgilerden de faydalanılarak hazırlandığını kaydetti.
Göç ve insan hareketleri üzerine çalışan herkesin kaynak olarak faydalanabileceği bir çalışma ortaya çıkardıklarını ifade eden Sağıroğlu, "Tartışmalarda bir referans noktası olacak. Bir iddiada bulunduğunda 'Neye göre söylüyorsun' dendiğinde bu çalışmadan kaynak gösterebileceksiniz. Objektif bir veri kaynağı olsun diye bu raporu hazırladık" dedi.
"Suriyelilerde doğum oranı düşüyor, yaşlı oranı artıyor"
Sağıroğlu, Türkiye'de sığınmacı ve düzensiz göçmenlere dair birçok spekülatif iddianın ortaya atıldığını, bunun en çok da sayılarıyla alakalı söylendiğini belirtti.
Suriyelilerin doğum oranlarının çok tartışılmakla birlikte 2021 itibarıyla Suriyeliler arasında doğum oranlarında bir düşüş gözlemlediklerini kaydeden Sağıroğlu, ileri yaşlı nüfusun arttığını gördüklerini aktardı.
Sağıroğlu, bunun nedenini şöyle açıkladı:
Hayat şartlarına uygun olarak, kent hayatına uyum sağladıkça doğum oranında bir düşüş beklediğimiz bir gelişmeydi. Yaşlı nüfusun artmasına gelince. Suriye'nin içindeki yaşlı nüfus önceden daha önceleri orada bırakılırken artık geri dönme eğilimi azaldığı için mi yoksa bayramlarda ziyaret imkanının kısıtlanmasından mı onu tam tespit edemedik ama 60 binlerde olan ileri yaşlı sayısında az bir artış görülüyor. Fakat bu Suriyelilerin sayısı artıyor gibi algılanmasın. Doğum oranı düşerken yaşlı sayısında az bir artış var.
Limanlar yoluyla 89 bin günübirlikçi turist geldi, ABD'liler ilk sırada
Raporda sadece sığınmacılar ve düzensiz göç konusuna değil, Türkiye'ye turizm, evlilik, eğitim ve iş nedeniyle gelen yabancılara dair istatistiklere de yer verildi.
Türkiye'de liranın yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesiyle birlikte özellikle Bulgaristan, Yunanistan ve Gürcistan gibi komşu ülkelerden alışveriş için günübirlik geliş gidişler arttı.
Ancak günübirlik ziyaretler sadece sınır kapıları yoluyla değil, aynı zamanda limanlar yoluyla oluyor.
Deniz yoluyla gelen turistler, "6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre 72 saati geçmemek kaydıyla turizm amaçlı olarak deniz limanlarını kullanacak kişilere vize muafiyeti uygulanır" şeklindeki düzenleme kapsamında ziyaretlerini gerçekleştiriyor.
İstatistiklere göre 2021 yılında 89 bin kişi 291 deniz limanları yoluyla Türkiye'ye günübirlik olarak adlandırılabilecek ziyaretler gerçekleştirdi.
Bu ziyaretlerde 18 bin 978 kişiyle ABD vatandaşları ilk sırada yer alıyor.
Yani her 5 günübirlikçiden 1'i ABD'li. Bunun nedeni ise ABD'lilerin turizm amaçlı kurvaziyer gemi turlarına olan merakları.
Filipinli gemiciler günübirlikçilerde ikinci sırada
Türkiye'yi limanlar yoluyla günübirlik ziyaretlerde 10 bin 964 kişiyle Filipinliler ikinci sırada geliyor.
Bunun nedeni ise gemiciliğin Filipinler'de neredeyse milli meslek haline dönüşmesi.
Onbinlerce Filipinli, birçok farklı devletin bayrağı altında gemilerde çalışıyor.
Filipinlileri ise 10 bin 816 kişiyle Ukraynalılar üçüncü sırada takip ediyor.
Liman yoluyla günübirlik ziyaretlerde 45 bin 312 kişiyle Muğla en çok uğranılan yerler arasında ilk sırada.
Bunun nedeni ise Yunan adalarından gelenlerin de olması.
Muğla'yı 20 bin 947 kişiyle Samsun takip etmekte. Filipinli gemicilerin en çok ziyaret ettiği şehir de Samsun.
En çok yabancı İstanbul, Ankara, Antalya'yı ziyaret ediyor
Raporda geçici korumu altındakiler hariç iller bazında yaşayan yabancılara dair istatistikler de var.
2021 yılındaki verilere göre Türkiye'de en çok yabancının bulunduğu iller sırasıyla 740 bin 954 kişiyle (yüzde 41,34) İstanbul, 173 bin 264 kişiyle (yüzde 9,66) Ankara, 136 bin 946 kişiyle (yüzde 7,64) Antalya olduğu görüldü.
Bu rakamlara göre ilk üç ilde bulunan yabancıların tüm illerdeki yabancılar içerisindeki oranı yüzde 58,64.
En az yabancının bulunduğu iller ise 207 kişiyle (yüzde 0,01) Bitlis, 270 kişiyle (yüzde 0,01) Ardahan, 366 kişiyle (yüzde 0,02) Tunceli.
Nüfusa oranla en çok yabancının olduğu il Yalova
Bir ilde bulunan yabancıların nüfusu ile il nüfusunun karşılaştırılmasının yüzdelik olarak ifadesine bakıldığında bu oranın yüzde 10'dan fazla olduğu tek ilin yüzde 10,48 oranı ile Yalova olduğu görülüyor.
Yüzde 5-10 arasında olduğu iki il ise Ankara, yüzde 9,66 oranı ile yüzde 7,64 oranıyla Antalya iken bu oranın yüzde 1-5 arasında olduğu il sayısı 43. Kalan 35 ilin oranı ise yüzde 1'in altında.
Bütün veriler ışığında Türkiye'de bulunan yabancıların (geçici koruma statüsündekiler hariç) toplam nüfusa oranı yüzde 2,11 olarak belirtildi.
Uluslararası öğrenci sayısı 224 bin
Raporda Türkiye'de yüksek öğretim eğitimi amaçlı bulunan uluslararası öğrenci olarak da adlandırılan yabancı uyruklu öğrencilere dair de bilgiler verildi.
2011-2012 akademik yılında Türkiye'de sadece 31 bin 933 olan uluslararası öğrenci varken 2020-2021 akademik yılına gelindiğinde 224 bin 48'e ulaştı.
2011-2012 akademik yılında yabancı öğrencilerin tüm öğrenciler arasındaki oranı yüzde 0,74 iken bu oran 2020-2021 akademik yılında yüzde 2,71'e yükseldi.
195 uyruktan yabancı öğrenci var
Yabancı öğrenciler arasında ilk üç sırada 47 bin 482 kişiyle Suriye, 23 bin 770 kişiyle Azerbaycan, 19 bin 384 kişiyle Türkmenistan uyruklular geliyor.
Türkiye’de öğrenim gören uluslararası öğrencilerin bilinmeyen, vatansız ve diğer hariç olmak üzere 195 farklı uyruktan olduğu tespit edildi.
Yabancı öğrencilerin yüzde 63,82'si erkek, yüzde 36,18'i ise kadın.
Karabük Üniversitesi yabancı öğrencilerde ilk sırada
Buna göre en çok uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapan üniversiteler sırasıyla 11 bin 660 kişiyle (yüzde 5,20) Anadolu Üniversitesi birinci sırada iken, 9 bin 768 kişiyle (yüzde 4,35) Karabük Üniversitesi ikinci, 8 bin 287 kişiyle (yüzde 3,69) İstanbul Üniversitesi üçüncü sırada.
Anadolu Üniversitesi'nin açık öğretim olduğu düşünüldüğünde Karabük Üniversitesi'ni 8 bin 287 kişiyle birinci sırada kabul etmek doğru olur.
Karabük Üniversitesi, ilin nüfusu hesaba katıldığında kayda değer bir sayıda yabancı öğrenciye ev sahipliği yaptığını söylemek mümkün.
Temel öğretim düzeyinde geçici koruma altındaki Suriyeli öğrenci sayısı 757 bine ulaştı.
Geçici koruma kapsamında Türkiye'de bulunan yabancı uyruklu öğrencilerin sayısı ise 2014-2021 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı sistemlerine göre 190 binken, 2021-2022 eğitim döneminde 757 bin 259 kişiye ulaştı.
© The Independentturkish
