Dünya Gazetesi'nin haberine göre ABD ile İran arasında tansiyonun yükseldiği bir dönemde, petrol ve gaz taşımacılığı bakımından küresel öneme sahip olan Hürmüz Boğazı yakınlarında tankerlere yönelik saldırıların artması Boğaz’dan geçişin maliyetini artırmaya başladı.

Hürmüz Boğazı’ndan geçen gemileri sigortalama bedelinin saldırılar nedeniyle son iki ayda 10 kat arttığı belirtiliyor.

BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan geçen yıl çekilen ABD’nin İran’a karşı başlattığı ekonomik yaptırımlar Körfez’de tansiyonu yükseltiyor.

İran’ın petrol ihracatını hedef alan yaptırımlar sonrasında İran ile Umman sınırlarını ayıran Hürmüz Boğazı’nda mayıs ayından bu yana 6 tanker ve 1 Amerikan insansız hava aracı saldırıya uğradı.

Amerikan gemicilik şirketi Ardmore Shipping’in CEO Anthony Gurnee, dünyanın en önemli petrol geçiş rotalarından olan Hürmüz’den geçen tankerlerin sigorta bedellerinin son haftalarda fırladığını söylüyor:

Bir nakliye şirketi ve küresel denizcilik endüstrisinin parçası olarak, ekibimize ve gemilerimize yönelik tehditleri çok ciddiye alıyoruz. 

Her gemi, yüksek riskli bölgelere girerken yıllık savaş riski kapsamı ve ek bir “ihlal” primi de dahil olmak üzere çeşitli sigorta türlerine ihtiyaç duyuyor.

Reuters’in verdiği bilgilere göre, bu ayrı primler yedi günlük bir süre için geminin değerine veya gövdeye göre hesaplanıyor. Gurnee, “Şu anda, Hürmüz Boğazı’nı geçmek her zamanki (ancak) sigorta işi, saldırıların bir sonucu olarak son iki ayda 10 kat arttı” dedi.

Gemi değerinin %0.025’inden yüzde 0.25’e seviyesine çıktı

Japon Nikkei Asian Review’in endüstriyel kaynaklarına dayanan bir raporunda da, Hürmüz Boğazı’ndan geçen tankerler için ek sigortaların Haziran ayında iki gemiye saldırılmadan önce yaptıklarının 10 katına mal olduğunu belirtilmişti.

Raporda, sigortacıların Mayıs ayı sonlarında Birleşik Arap Emirlikleri kıyılarında dört tanker saldırıya uğradıktan sonra Hürmüz Boğazı’ndan geçen tankerlere, gemi değerinin % 0,025 oranında ilave ücret getirdikleri belirtiliyor. Raporda, bu ekstra ücretin 13 Haziran saldırılarından bu yana ise % 0.25’e çıktığı kaydediliyor.

Hürmüz Boğazı neden önemli

Hürmüz Boğazı Ortadoğu’daki petrol üreticisi ülkelerin Asya, Avrupa, Kuzey Amerika ve ötesine ikmal yaptığı kritik bir güzergâh. On yıllardır süregelen bölgesel gerilimlerin de merkezi.

İran ile Umman sınırlarını ayıran boğaz, Umman Körfezi ve Basra Körfezi arasında yer alıyor. Boğazın en dar noktasında genişlik 33 kilometreye ulaşırken, su kanalı, iki yöne de 3 kilometrelik bir nakliye rotasını kapsıyor. ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin tahminlerine göre 2016’da boğaz sularından günde 18.5 milyon varil petrol taşındı.

Vortexa şirketine göre 2017’de bu miktar, günde 17,2 milyon varil, 2018’in ilk yarısında ise günde 17,4 milyon varildi. Küresel petrol tüketiminin günde yaklaşık 100 milyon varil olduğu düşünülürse, bunun beşte biri Hürmüz Boğazı’ndan taşınıyor.

İkmal edilen ham petrolün büyük bir bölümü Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nü (OPEC) oluşturan Suudi Arabistan, İran, BAE, Kuveyt ve İran’dan ihraç edilerek Hürmüz Boğazı’ndan başka ülkelere ulaştırılıyor. Dünyanın en büyük LNG ihracatını yapan Katar’ın ürettiği sıvılaştırılmış doğal gazın neredeyse tamamı bu güzergâhtan geçiriliyor.
 

Independent Türkçe