İran, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve ABD’nin başrol oynadığı Hürmüz Boğazı ve çevresinde tansiyon yüksek.
BAE’nin Füceyre Limanı açıklarında 4 sivil ticari kargo gemisinin sabotaja uğradığını açıklamasının ardından devletlerden peş peşe açıklamalar geldi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
ABD, İran’la artan gerilim üzerine bölgeye bir savaş gemisi ve bir patriot hava savunma bataryası gönderdi. İran ise Hürmüz Boğazı’nı geçişe kapatmakla tehdit etti.
USS Arlington savaş gemisinin Basra Körfezi’ne ilerlediği ve Tahran’ın bölgedeki askerlerine saldırı hazırlığına karşı alınan istihbarat raporlarının ardından gönderildiği belirtilmişti.
Hürmüz Boğazı
Ortadoğu’daki petrol üreticilerini Asya, Avrupa, Kuzey Amerike ve diğer ülkelerdeki pazarlara bağlayan hayati bir damar olan Hürmüz Boğazı, on yıllardır bölgesel gerilimlerin merkezi oldu.
İran ile Umman arasında bulunan Hürmüz Boğazı küresel deniz taşımacılığı için önemli ticaret boğazlarından biri sayılıyor.
Boğazın en dar noktası 52 kilometre genişliğinde. Ancak nakliye şeridi her iki yönde de sadece iki kilometre genişliğine sahip.
Dünya petrolünün 5'te biri
Bu rotada yaşanan herhangi bir aksaklık, anında petrol fiyatlarını etkileyebiliyor.
ABD Enerji Enformasyon Kurumu’nun 2016 verilerine göre Hürmüz Boğazı’ndan bir günde 18.5 milyon varil petrol taşınıyor.
| Bölge | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Hürmüz Boğazı | 17.0 | 16.8 | 16.6 | 16.9 |
17.0 |
18.5 |
| Malacca Boğazı | 14.5 | 15.1 | 15.4 | 15.5 | 15.5 | 16 |
| Süveyş Kanalı | 3.8 | 4.5 | 4.6 | 5.2 | 5.4 | 5.5 |
| Babu'l Mendep | 3.3 | 3.6 | 3.8 | 4.3 | 4.7 | 4.8 |
| Danimarka Boğazları | 3.0 | 3.3 | 3.1 | 3.0 | 3.2 | 3.2 |
| Türk Boğazları | 2.9 | 2.7 | 2.6 | 2.6 | 2.4 | 2.4 |
| Panama Kanalı | 0.8 | 0.8 | 0.8 | 0.9 | 1.0 | 0.9 |
| Ümit Burnu | 4.7 | 5.4 | 5.1 | 4.9 | 5.1 | 5.8 |
| Dünya deniz petrol ticareti | 55.5 | 56.4 | 56.5 | 56.4 | 58.9 | - |
| Dünya petrol ve diğer sıvı ticareti | 88.8 | 90.8 | 91.3 | 93.8 | 96.7 | 97.2 |
Küresel petrol tüketiminin günde yaklaşık 100 milyon varil olduğu düşünülürse, Hürmüz Boğazı bu ihtiyacın neredeyse beşte birini karşılıyor.
Bu rakama en yakın boğaz ise günlük 16 milyon varille Hint ve Pasifik Okyanuslarını birbirine bağlayan Malacca Boğazı.
Hürmüz Boğazı’ndan geçen gemilerin büyük çoğunluğu Çin, Japonya, Amerika, Hindistan, Güney Kore ve Singapur’daki limanlara gidiyor.
İkmal edilen ham petrolün büyük bir bölümü Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nü (OPEC) oluşturan Suudi Arabistan, İran, BAE, Kuveyt ve İran'dan ihraç edilerek Hürmüz Boğazı'ndan başka ülkelere ulaştırılıyor.
Dünyanın en büyük doğalgaz ihracatçısı Katar da hemen hemen ürettiği tüm sıvılaştırılmış doğalgazı bu güzergah üzerinden dünyaya gönderiyor.
British Petrol’ün (BP) 2017 tarihli uluslararası enerji raporuna göre Katar, 2016 yılında Hürmüz Boğazı’nı kullanarak bir yıl içinde 3,7 trilyon metreküp sıvı doğalgaz ihraç etti. Bu rakam, küresel doğalgaz ticaretinin yüzde 30’undan fazlasını oluşturuyor.
1980-1988 İran-Irak savaşı sırasında, iki taraf da birbirinin petrol ihracatını aksatacak adımlar atmış, bu gerginlik 'Tanker Savaşı' olarak tarihe geçmişti.
ABD'nin Bahreyn'de konuşlu 5. filosu bölgedeki ticari gemileri korumakla görevlendirilmişti.
İran, ABD ve beş dünya gücü ile 2015'te nükleer anlaşmayı imzalayarak yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını dizginlemeyi kabul etti.
Independent Türkçe
