Plastik ördek, elmas, kardan adam… Gökbilimciler, yaptıkları gözlemlerde pek çok tuhaf asteroit ve kuyrukluyıldız keşfetti. Peki gezegenler küreselken, neden daha küçük gök cisimleri farklı şekillere bürünüyor?
Gezegenbilimci Alessondra Springmann, bu durumun kütle ve kütleçekimle alakalı olduğunu söyledi. Zira kütleçekimi, gezegen ve uyduların bazıları gibi büyük nesneleri şekillendiriyor. Springmann şöyle diyor:
Yeterli kütle varsa, kütleçekim şekle hükmeder.
Bir nesne yeterince büyükse, kütleçekim bütün yapıyı eşit olarak kütle merkezine doğru çekiyor. Bu kuvvet, küresel bir şekil medyana getiriyor.
Öte yandan asteroit ve kuyrukluyıldız gibi daha küçük nesneler, Güneş Sistemi’nin oluşumundan kalma artıklardan meydana geliyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Springmann bu tür cisimlerin, kütleçekimden etkilenmeyecek kadar küçük olduğunu ifade etti. Dolayısıyla bunların şeklinde başak faktörler devreye giriyor.
Gezegenbilimci, bazı asteoritlerin birbirine çarptığı için daha çıkıntılı olduğunu ve yuvarlaklığının bozulduğunu belirtti.
Örneğin Dünya'ya yaklaşık 6,5 milyar kilometre uzak mesafede donmuş metandan oluşan soğuk, kızıl bir kaya olan Arrokoth genelde bir patates veya bir kardan adama benzetilen bir şekle sahip.
Bilim insanları Arrokoth'un, çarpışana ve birbirine yapışana kadar yavaş yavaş birbirinin etrafında dönen iki nesneden oluştuğunu düşünüyor.
Bennu ve Ryugu asteoritleri elmasa benziyor. Bu asteroitlerin şekilleri, jeolojik yapılarından kaynaklanıyor. Springmann, ikilinin "moloz yığını" olduğunu vurguladı.
67P/Churyumov-Gerasimenko adlı kuyrukluyıldızsa, plastik ördeğe benzemesiyle ünlü. Springmann, kuyrukluyıldızlarda büyüklüğün yanı sıra buzdan oluşmalarının da tuhaf şekillere yol açtığının altını çizdi.
Bu gök cisimleri güneşe yaklaştığında buz süblimleşiyor ve uzaya gaz fışkırtıyor. Bu sayede kuyrukluyıldızın çevresinde "koma" adlı atmosfer oluşuyor.
Springmann, bu fışkırmaların kuyrukluyıldızın yüzeyinde değişik şekillere yol açtığını belirtti.
Independent Türkçe, Space.com
Derleyen: Uğurcan Yıldız
