Rusya'nın Ukrayna'yı istilası dünya kamuoyunda bir numaralı gündem maddesi olunca dünya solu da bu konu hakkındaki tavrını ortaya koydu.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) 1991'de dağılmasıyla pek çok bölgenin kontrolünü kaybederek Rusya adını alan Moskova yönetimi, daha önce Çeçenistan, Dağıstan, Gürcistan, Abhazya ve Güney Osetya'ya saldırmıştı. Şimdi tüm bu yönetimlerden çok daha güçlü olan Ukrayna'ya askeri operasyon düzenlemesi ve NATO'nun Kiev yönetimine desteği, solun tavrını belirleyen temel unsurlar oldu.  

Kimileri bu istilayı "Rus emperyalizmi" olarak nitelerken kimileri de kapitalist Batı bloğunun Moskova'ya oynadığı oyunun kaçınılmaz sonucu olarak gördü.

Dünyanın önde gelen sosyalistlerinin gelişmeleri nasıl yorumladığını derledik.

Amerikalı sosyalistler ne düşünüyor?

Rusya'ya karşı en çok sesi çıkan ülkede yaşayan Amerikalı sosyalistlerin ne dediğine bakmakta fayda var.

ABD Komünist Partisi (CPUSA) kendi sitesinden yayımladığı açıklamaya şöyle başladı:

ABD halkına Biden yönetiminin hemen rota değiştirmesini talep etmeleri için sesleniyoruz. Savaş hiçbir zaman kabul edilebilir bir çözüm değildir ve en sert şekilde reddedilmelidir. Bu sebeple Rusya'ya da askerlerini çekme çağrısında bulunuyoruz. Tüm yaptırımlar sona erdirilmeli ve sınırlar güvenli hale getirilmeli.

Parti, Ukrayna'nın NATO'ya alınma ihtimali sürdüğü sürece kalıcı barışın mümkün olamayacağını da savundu. 

Benzer bir tutum alan Sosyalizm ve Kurtuluş Partisi (PSL) Ukrayna krizinin çözümü için NATO'nun yayılmacılığının sona ermesi gerektiğini ifade etti. 

Rusya'nın endişelerinin haklı olduğu belirtildi. "NATO'nun varlığı dünyada barışa karşı çok ciddi bir tehdit oluşturuyor" ifadelerinin yer aldığı açıklamada, örgütün "dağılmasının hem Doğu Avrupa'daki patlamaya hazır tansiyonu ortadan kaldıracağı hem de dünya barışına karşı tarihi bir adım niteliğinde olacağı" savunuldu.

1949'da kurulan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) Soğuk Savaş sırasında hiçbir askerî operasyon gerçekleştirmedi (AFP)

Sosyalist Parti (SPUSA) ise ateşkes çağrısı yaparken daha Moskova yanlısı bir tavır gösterdi. Konuyla ilgili açıklamada gelişmeler "ABD, AB ve NATO'nun Rusya'ya karşı provokasyonlarıyla" açıklandı. 

Ana akımdaki siyasiler, bu radikal partilere göre Rusya'ya daha yüksek dozda eleştirilerde bulundu. Ülkenin en büyük sosyalist örgütü Amerikan Demokratik Sosyalistleri (DSA) "Rusya'nın Ukrayna'yı istilasını kınıyoruz" diye başladığı açıklamada acil diplomasi vurgusu yaptı.

Savaşın yükünü bölgedeki işçi sınıflarının çekeceği belirtilerek Moskova'ya askerlerini derhal tamamen çekme çağrısında bulunuldu. Örgüt, ABD'nin NATO'dan çekilmesi ve "bu krize yol açan emperyalist yayılmacılığın bitirilmesi" çağrılarını yineledi.

Örgütün komünist kanadı, açıklamaya tepki gösteren liberalleri "ABD liberallerinin pratikte başardığı tek şey savaş çıkarmak" diye eleştirdi.

Hem DSA hem de Demokrat Parti üyesi olup ABD Kongresi'nde yer alan isimlerden Alexandria Ocasio-Cortez ise şu ifadeleri kullandı:

Rusya'nın Ukrayna'yı istilası savunulamaz. ABD, Putin ve oligarklarına yaptırım uygulamakta haklı. Devasa ölçekteki bir mülteci krizine karşı müttefiklerimizle birlikte çalışmalıyız. Son olarak, herhangi bir askeri eylem Kongre'nin onayıyla gerçekleşmeli.

Ocasio-Cortez'le aynı kanatta yer alan Rashida Tlaib de "Şimdi Putin'in şiddetli saldırısından kaynaklanan ölçüsüz tehditle karşı karşıya kalan milyonlarca masum Ukraynalıların hayatlarını korumaya tamamen odaklanmalıyız" dedi. 

Kongre'de beyaz olmayan 4 Demokrat Partili kadın temsilci, "manga" olarak anılıyor: Soldan sağa Ayanna Pressley, Ilhan Omar, Rashida Tlaib ve Alexandria Ocasio-Cortez (AP)​​​​​

Minnesotalı Temsilciler Meclisi üyesi Ilhan Omar da Moskova'yı hedef alan yaptırımları destekledi.

Diğer yandan Ayanna Pressley, yaptırımların ve askeri yardımların diplomasinin yolunu kestiğini ifade etti. 

Son seçimlerde Demokrat Parti'nin başkan adaylığı için yarışan Vermont Senatörü Bernie Sanders ise perşembe günü paylaştığı video mesajında "Bu saldırganlık kabul edilemez. Dünya ulusları demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü savunmak için sert bir karşılık vermeli" dedi. Yaptırımları savunan Sanders, Rusya'daki savaş karşıtı göstericileri övdü.

ABD'deki sosyalistlerin önde gelen dergisi Jacobin'de Ukrayna'daki krizi tartışan pek çok yazı yayımlandı. Putin'in Washington'daki şahinlere tam da istedikleri şeyi verdiğini savunan da oldu, sıradan Rus vatandaşlarının bu savaşı istemediğini vurgulayan da… Rusya'daki savaş karşıtı göstericilerin iyi bir örnek teşkil ettiği, dergide sıklıkla vurgulanan argümanlardan biri oldu.

ABD'nin güneyine indiğimizde iktidardaki sosyalist partilerin Rusya'yı desteklediği görülüyor. 

Küba: Havana yönetimi, Moskova'nın alacaklarını 2027'ye kadar ertelediğini bildirmesinin üzerinden henüz birkaç saat geçmişken bir açıklama yayımladı. Soğuk Savaş'ın zirve noktalarından biri olan 1962'deki füze krizi sırasında SSCB'nin nükleer silahlarını kabul ederek kurduğu rejimi muhafaza etmeye çalışan sosyalist ülke, ABD'yi suçladı. 

Dışişleri Bakanlığı'nın salı günü yayımladığı açıklamada Washington ve NATO'nun Rusya'nın güvenliğiyle ilgili meşru endişelerini ciddiye alması gerektiği vurgulandı. NATO'nun genişlemesinin bölgesel ve uluslararası barışı tehdit ettiği belirtildi.

Venezuela: Venezuela'daki Maduro yönetimi de sıkı ilişkiler içinde olduğu Moskova'yı savundu. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada 2014'te Kiev'in Rusya yanlısı ayrılıkçılarla imzaladığı Minsk Protokolü'nü NATO ve ABD'nin destekleriyle ihlal ettiği bildirildi.

Nikaragua: 1979-1990'da devlet başkanlığı yaptığı dönemde Sovyet desteği alan ve 2007'den bu yana aynı görevi yeniden üstlendiği dönemde de Rusya'yla yakın ilişkiler sürdüren Daniel Ortega da tarafını belli etti. Ortega, Donetsk ve Luhansk'ta bağımsızlık ilan eden Rus ayrılıkçıları Putin'in tanımasını haklı gördü. Burada yaşayanların Kırım'daki gibi bir referandumla Rusya'ya bağlanmak isteyeceğini savundu. 

Asya'da kim ne dedi?

Çin: Kendini sosyalist olarak tanımlayan yönetimlerin en büyüğüne bakıldığında Pekin'in operasyonu "istila" diye nitelemekten kaçındığı görülüyor. 

Rusya'nın en büyük ticaret ortağı unvanına sahip Çin, BM Güvenlik Konseyi'nde Moskova'nın Ukrayna'daki saldırılarını kınayan karar tasarısının oylamasında çekimser kaldı. 

Çin'in Ukrayna Büyükelçisi Fan Şianrong'un pazar günü Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyduklarını belirtmesi, şimdiye kadar Moskova'yı kınamayan Pekin'in taraf değiştirebileceğine işaret ediyor. 

Ülkedeki milliyetçilerse, "yüzyılın en büyük stratejisti" diye niteledikleri Putin'in hamlesi sayesinde "Tayvan'ı geri almak" için bir zemin oluşabileceğini düşünüyor.

Kuzey Kore: Pyongyang yönetimiyse beklendiği gibi doğrudan ABD'yi suçlayarak tarafını netlikle ortaya koydu. Dışişleri Bakanlığı imzasıyla yayımlanan açıklamada Washington'ın "gelişigüzel zorbaca davranışlarla" Rusya'nın kaygılarını ciddiye almadığı belirtildi. Ukrayna'daki krizin asıl sebebinin ABD olduğu ve Washington'ın üstünlüğünün geride kaldığı iddia edildi. 

Vietnam: 1955'ten 1975'e kadar savaşarak ABD ve müttefiklerine yenilmeyen Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti, Ukrayna krizindeki taraflara itidal çağrısında bulundu. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada taraf tutmaktan kaçınılarak uluslararası hukuka uymanın önemi vurgulandı. 

Laos: Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti de 26 Şubat tarihli Dışişleri açıklamasında da barış ve diplomasi vurgusu yaptı. 

Hindistan: İktidarda olmasalar da bir milyar 400 milyona yakın kişinin yaşadığı Hindistan, Çin Komünist Partisi'nden sonra en fazla üyesi olan iki komünist partiye birden sahip.

Hindistan Komünist Partisi (CPI) durumdan ABD'nin yayılmacı politikalarını sorumlu tutarak "NATO'yu doğuya ve dünyanın diğer bölgelerine doğru genişletme çabaları dünya barışına sonsuz tehdit oluşturuyor" dedi. Bu partiden ayrılanların kurduğu Hindistan Komünist Partisi-Marksist (CPIM) ise Rusya'nın istilasını "talihsizlik" olarak nitelendirdi. Dünya'yı Moskova'nın güvenliğiyle ilgili endişelerini tanımaya çağıran parti, Donbas'ta yaşayanların sıkıntılarının da kale alınması gerektiğini vurguladı.  

Japonya: Ülkedeki Komünist Parti (JKP) Moskova'yı suçladı. Rusya'nın öz savunma argümanının bağımsız bir ülkeye saldırmak için yeterli olmadığı ifade edilen açıklamada NATO ya da ABD'ye yönelik herhangi bir eleştiri yer almadı. 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 2/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 3/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 5/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 6/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 7/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 8/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 9/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 10/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 11/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 12/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 13/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 14/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 16/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 17/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 18/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 20/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 21/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 22/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 23/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 25/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 26/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 28/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 29/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 30/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

Avrupa solunun tavrı

Avrupa ülkeleri Rusya'ya yönelik yaptırımlarını ardı ardına açıklarken sosyalistler ve komünistler de sözünü söylüyor. 

Birleşik Krallık: Britanya Komünist Partisi (CPB) savaşı "Bir tarafında Rusya'nın diğer tarafında Ukrayna ve yayılmacı NATO güçlerinin yer aldığı, kapitalist güçler arasında bir çatışma" olarak tanımladı. İki tarafı da eleştiren parti, acil ateşkes ve diplomasi çağrısında bulunurken mevcut durumdan petrol ve silah şirketlerinin para kazandığını vurguladı.

Ülke siyasetinin en güçlü örgütlerinden İşçi Partisi, her ne kadar sosyal demokrat olsa da iç çatışması yüzünden burada anılmayı hak ediyor.

Partinin lideri Keir Starmer'ın Ukrayna konusunda hükümeti desteklediğini açıklaması örgütteki radikal solcu gençleri kızdırdı. NATO ve Starmer'ın partinin resmi Twitter hesabından eleştirilmesi üzerine yönetim radikal solcu gençlerin elinden hesabı aldı.

Ayrıca partinin eski lideri Jeremy Corbyn'in NATO'yu eleştiren bir açıklamaya imza atması da gündeme damga vurdu.

Avrupa Solu: Avrupa'da faaliyet gösteren demokratik sol, sosyalist ve komünist partilerden oluşan Avrupa Solu Partisi (PEL) Putin'in askeri operasyon kararını kınayarak bunun yalnızca Ukrayna değil, tüm Avrupa ve dünya için tehlikeli olduğunu vurguladı. Ukrayna'nın bağımsızlığının korunması gerektiği ifade edilirken Rus saldırısının hiçbir şekilde meşru görülemeyeceği belirtildi. NATO'nun Avrupa'daki agresif tavrının buna yol açtığı da aynı açıklamada bildirildi. 

Fransa Komünist Partisi (PCF), Almanya'daki Sol Parti (Die Linke), Yunanistan'dan SYRIZA, İtalya'daki Komünist Yeniden Kuruluş Partisi (PRC), İspanya'dan Birleşik Sol (IU) ve Komünist Parti (PCE) bu ittifakta yer alan kuruluşlar arasında. 

Portekiz Komünist Partisi'nin (PCP) açıklamasında ABD, NATO ve AB'nin tansiyonu artırma stratejisi izlediği öne sürüldü. Rusya'nın elitlerinin çıkarları için uğraşan bir yönetime, Ukrayna'nınsa yabancı düşmanı bir rejime sahip olduğu ifade edildi. Acil ateşkes çağrısı yapılarak müzakere yolunun açılması gerektiği savunuldu.

Almanya'nın başkenti Berlin'de sendikalar, kiliseler ve çevrecilerin organize ettiği protestoya polise göre en az 100 bin, organizatörlere göreyse 500 bini aşkın kişi katıldı (AP)

Aralarında Ukrayna Komünistler Birliği'nin (SKU) de bulunduğu 20 sosyalist parti, ortak bildiriye imza attı. Yunanistan Komünist Partisi (YKP), İtalya Komünist Gençlik Cephesi (FGC), Fransa Komünist Devrimci Partisi (PCRF) ve İspanya İşçileri Komünist Partisi'nin (PCTE) de imzacılar arasında yer aldığı bildiride "Ukrayna'daki gelişmeler, ABD, NATO ve AB'nin planları, piyasaları, hammaddeleri, ulaştırma ağları gibi kapitalist Rusya ile ağır rekabeti bağlamında bölgeye müdahalesidir" ifadeleri kullanıldı. 

Rusya'nın bölge halkını korumak için değil, çıkarları için Donetsk ve Lugansk'ın bağımsızlığını tanıdığı belirtildi. "İşçi sınıfı, emperyalist savaşa karşı sınıf mücadelesini güçlendirmelidir" denilerek bağımsız bir yol çizilmesi gerektiği öne sürüldü.

Diğer toplu açıklamalara katılmayan İsveç Komünist Partisi (SKP) ve Finlandiya Komünist Partisi'nin (KTP) yaptıkları ortak açıklamadaysa "Biz emperyalistler arası seçim yapmıyoruz, sosyalizmi seçiyoruz" vurgusuna yer verildi.

Ukrayna Komünist Partisi (UKP) Genel Sekreteri Petro Simonenko ise, üç hafta önce yaptığı açıklamada ABD ve NATO'nun Avrupa topraklarının yeniden paylaşımı için harekete geçtiğini savundu. Birleşik Krallık, ABD ve Polonya'nın askeri bir ittifak kurarak "Ukrayna'daki Nazi oligarkların rejimiyle" birleştiğini savunan isim, Ruslarla Ukraynalıların birbirine kırdırılmak istediğini söyledi. 

Operasyon başladıktan sonra partinin internet sitesinde net bir tavır alınmadığı görülüyor. 

Rusya'daki komünist partiler

450 kişilik Duma'da 57 sandalyeyle ana muhalefet konumunda olan Rusya Federasyonu Komünist Partisi (RFKP) istilayı destekliyor. Partinin lideri Gennadi Zyuganov, 14 Şubat'ta yayımlanan yazısında Putin'in argümanlarını tekrarladı: Ukrayna'yı Washington'ın kuklası olmakla suçlayan Zyuganov, Donetsk ve Luhansk'taki Rusya vatandaşlarını faşist çetelerden korumaları gerektiğini savundu.

Seçimlerde yarışması yasaklanan Rusya Komünist İşçi Partisi (RKİP) ise "Faşizme hayır! Emperyalist savaşa hayır!" başlıklı bir bildiri yayımladı. 27 Şubat tarihli yazıda, Putin'in bu hamleyle "emperyalist Rusya'nın dünya piyasalarındaki rekabette güçlendirmeyi" amaçladığı belirtildi. Donbas'taki kişilerin korunması argümanı meşru olsa da, Moskova'nın bunu kendi çıkarları için kullanacağı ifade edildi. "Ne Rus yetkililer ne de ABD ve AB liderleri işçileri önemsiyor" dendi.

Zizek ve Chomsky'nin tavırları ne?

Dünya solunun yakından takip ettiği iki düşünür; Slavoj Zizek ve Noam Chomsky de güncel gelişmelerle ilgili sözlerini esirgemedi.

Dünyaca ünlü filozof Slavoj Zizek, "Rusya'nın Ukrayna'ya ‘tecavüzü' kaçınılmaz mıydı?" başlıklı yazısıyla tartışmaya dahil oldu. 

24 Şubat'ta yayımlanan yazıda şu sorular dikkat çekiyor:

Tüm bu öngörülemez tehlikelere sahip çatışmanın arkasında ne yatıyor? Peki ya bu çatışma iki eski süpergücün artan kudretini gösterdiği için değil de, tam aksine artık gerçek küresel güçler olmadıklarını kabul edemediklerini kanıtladığı için bu kadar tehlikeliyse?

Zizek yazısını şöyle bitirdi:

Ukrayna'ya üzücü bir şekilde tecavüz edilmesini izleyen ülkelerden olan bizler, yalnızca gerçek bir hadımlaştırmanın tecavüzü önleyebileceğinin farkında olmalıyız. Bu yüzden tavsiyemiz uluslararası toplumun Rusya'ya karşı kısırlaştırma operasyonu düzenlemesi olmalıdır. Onları elimizden geldiğince, sonrasında küresel otoritelerini yeniden tesis edemeyecekleri şekilde gözardı etmeli ve yalnız bırakmalıyız.

93 yaşındaki Noam Chomsky de 16 Şubat'ta yayımlanan röportajında konuya değindi. Ukrayna'nın yakın gelecekte NATO üyesi olmasının mümkün olmadığını ve bu konunun yalnızca teorik bir tartışmaya temel oluşturabileceğini belirtti.

Rusya'nın güvenliğiyle ilgili endişelerini, ABD'ninse bağımsız bir ülkenin NATO'ya katılma hakkının korunmasını öne sürdüğünü hatırlatan Chomsky, Washington'ın kendi nüfuzunu sürdürmek için hareket ettiğini söyledi.