Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Batı liberal demokrasilerini modası geçmiş olarak ilan ettiği sırada Baltık Denizi’nde büyük bir askeri tatbikat gerçekleştirildi. Tatbikatın amacı da Putin’in öngördüğü yeni düzenin zorla dayatılamayacağını göstermekti. 

Litvanya topraklarıyla çevrili Moskova’ya bağlı Kaliningrad şehrine yakın sulardaki görevde İngiltere önderliğindeki Müşterek Denizaşırı Askeri Sefer’inde (JEF) 7 ülkeden 4 binden fazla personel ve 44 gemi yer aldı. 

Kraliyet Donanması bu tatbikatla 100 yıldan uzun süredir Baltık Denizi’nde görülmemiş bir mevcudiyet gösterdi. Bu gösteri de Doğu ve Kuzey Avrupa’da Batı kuvvetleri tarafından yapılan bir dizi tatbikat arasındaki yerini aldı. Kremlin’den de konuya ilişkin tekrar tekrar gelen kasıtlı provokasyon suçlamaları dikkati çekti. 

İngiltere’yle Rusya ikili ilişkileri Salisbury’deki kimyasal madde saldırısı sonrası Soğuk Savaş’tan bu yana en düşük düzeye gerilemişti. O zamandan beri İngiltere Rusya’ya güçlü bir mesaj verilmesi konusunda bilhassa hevesli görünüyor. 

Novichok maddesinin kullanıldığı kimyasal saldırıdan sonra ilk defa Osaka’daki G20 zirvesinde Putin’le bir araya gelen Theresa May, zehir kullanmakla suçlanan iki Rus askeri istihbarat subayının iadesini talep etti. May özel bir toplantıda da liberalizm ve hoşgörü hakkındaki görüşleri sebebiyle Putin’i kınadı. 

İttifaka üye olmayan İsveç ve Finlandiya da tatbikata katıldığı için JEF bir NATO görevi sayılmıyor. 

Hava, kara ve deniz bileşenleri dünyanın herhangi bir yerinde konuşlandırılabilen JEF’in, öngörülebilir gelecekteki odak noktası Baltık Denizi.

İngiltere Savunma Bakanı Penny Mordaunt, Baltık Koruma Operasyonu’nda yer alan Kraliyet Donanması gemisi HMS Albion'da yaptığı açıklamada Kremlin’in giderek artırdığı askeri ve siyasi meydan okumalar konusunda uyarılarda bulundu. 

“Rusya’nın kendine olan aşırı güveni her geçen gün artıyor. Daha fazla kuvvet mevzilendirdiklerini ve yeni silahlar denediklerini görüyoruz. Gelecekte gerçekleşebilecek olası senaryoları hayal edebiliyoruz. Bu yüzden müttefiklerimizle birlikte durmamız önemli ve doğru” diye konuşan Mordaunt sözlerine şöyle devam etti: 

Burada gördüğümüz şey yüz yıldan daha uzun bir süredir Baltık Denizi'nde konuşlandırılan en büyük Kraliyet Donanması. Bu da bize NATO dışında ya da parçası olarak şartlara uyum sağlayabilecek bir güç, gerektiğinde 10 binden fazla kişiyi birçok farklı görev için mevzilendirme kabiliyeti veriyor… Bütçemizi de bölgeye daha fazla odaklanabilmek için elden geçirdik. 

Putin’in liberal demokratik değerlerin sözde ölümü hakkındaki iddialarına da yanıt veren Mordaunt “Demokratik değerlerimizi savunmamız gerekiyor. Bunlar bize özgürlük, hukukun üstünlüğü, mülkiyet hakları gibi toplumsal yapıtaşları sağlıyor. Tam da bu nedenle uluslararası kurallara dayalı bir düzen çok önemli. Bununla birlikte, farklı değerleri olan ülkelerin olduğunu kabul etmek zorundayız ve onlarla bağlantı kurmamız gerekir. Rusya'nın yöntemlerini değiştireceğini umuyoruz” dedi.

Litvanya Savunma Bakanı Raimundas Karoblis de “Rus saldırganlığını ve uluslararası yasalar hakkında ne düşündüklerini defalarca gördük. Bu toplantı mükemmel bir dayanışma ve birlik örneğidir. Bu toplantının Litvanya'da yapılmasından özellikle memnunuz. Bu tatbikat ile net bir mesaj gönderiyoruz... Güvenlikle ilgili meydan okumalara cevap vermenin yollarını göstermeyi hedefliyoruz. Ortak Seferi Kuvveti, ortaya çıkan tehditlere hitaben hızlı bir cevap aracıdır” yorumunda bulundu. 

Ruslardan gelen tehdit sadece aleni bir askeri eylem değildi. Karoblis’e göre bu içinde siber saldırı ve propaganda gibi operasyonların da bulunduğu karışık ve örtülü tehditler de içeriyordu. 

Karoblis “Bu bizim çok endişelendiğimiz bir konu ve siber saldırılar gibi olaylara karşı koyacak önlemlerimiz var” diye konuşarak Putin’in liberal değerlerin düşüşte olduğu konusundaki iddialarını da reddetti.

Karoblis sözlerini şöyle sürdürdü:

Rus ekonomisinin durumuna bir bakın, oldukça kötü durumda ve insanlar mutsuz, bu yüzden kendi değerlerinin bir işe yaradığını göremiyorum

Kremlin’in yarattığı tehdidi Batı’nın daha iyi tanıması gerektiğini vurgulamak isteyen komşu Letonya'nın Savunma Bakanı Artis Pabriks de “Bir sınır ülkesi olarak, her gün sınırımızın yanındaki Rus uçakları ve gemileriyle karşı karşıya kalıyoruz. Şaşırılmayacak şekilde de zaman zaman ülkemize müdahalelerde bulunuyorlar ve bazen siyasi olaylara bile karışıyorlar… Baltıklarda yaşananları, Rusya’nın diğer batılı ülkelere müdahalesinin önemli bir aşaması olarak görebilirsiniz. Örneğin ABD’de ya da Fransa'daki seçimler veya Brexit … Ya da Avrupa parlamentosu seçimleri. Çünkü amaçları rakiplerinin gücünü azaltarak dünya çapında daha fazla nüfuz yaratmak” dedi.

İngiltere ve Litvanya’nın yanı sıra Danimarka, Estonya, Letonya, Hollanda, Norveç, Finlandiya ve İsveç de Baltık Koruma Operasyonu’nda yer alıyor. 

Ayrıca Estonya'da uluslararası bir NATO taburu da yöneten İngiltere, bu ülkeye yaklaşık 900 asker gönderdi.

Apache tipi bir helikopter ve yaklaşık 120 İngiliz askeri de yakın zamanda Litvanya'da sona eren ayrı bir askeri kara kuvvetleri tatbikatı olan Iron Wolf'a (Demir Kurt) katılmıştı.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/europe

Independent Türkçe için çeviren:  Ata Türkoğlu