Şili'de mahkeme, milyonlarca dolarlık lityum madeni özelleştirme ihalesini askıya aldı.
Ülkenin kuzeyindeki Atacama Bölgesi'nde yer alan Copiapó Temyiz Mahkemesi, Copiapó Valisi Miguel Vargas ve ülkenin yerli topluluklarından Aymara'yla Diaguita'nın lityum madeni ihalesine karşı yaptığı itirazı kabul etti.
Fransız haber ajansı AFP'nin aktardığına göre mahkeme belgelerinde "Anlaşmazlık yaşanan sözleşmede tarafların üzerlerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirdiği göz önünde bulundurularak, ihalenin ve lityumun dağıtılması sürecinde aksaklık yaşanmaması için itiraz çözülene kadar inovasyon yapılmamasına karar verildi" ifadeleri yer aldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Madencilik ve Enerji Bakanı Juan Carlos Jobet, cuma günü yaptığı açıklamada kararın "ihalenin nihai şekilde iptal edildiği anlamına gelmediğini, sadece yasal itiraz çözülene kadar geçici olarak askıya alındığını gösterdiğini" söyledi.
Şili Devlet Başkanı Sebastián Pinera hükümeti, geçen yıl ekimde açılan ve bu ay sonlanacak ihale kapsamında, 400 bin tonluk lityum çıkarılması planlanan rezervlerin 20 yıllığına sözleşmeyle kiralanacağını duyurmuştu.
Avustralya'dan sonra dünyanın en büyük ikinci lityum rezervine sahip ülkede ihale, muhalefet tarafından büyük tepki toplamış, halk sokaklara inerek protestolar düzenlemişti.
İhale açıldıktan kısa süre sonra yapılan seçimlerde Gabriel Boric, Şili'nin en genç devlet başkanı seçilmişti. 35 yaşındaki siyasetçi lityum kaynaklarının özelleştirmesine karşı çıktığını belirtmişti.
120 milyon dolarlık anlaşma
Çarşamba günü Madencilik ve Enerji Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ihaleye katılan 5 firmadan, Çin merkezli elektrikli otomobil üreticisi BYD ve Şili merkezli Servicios y Operaciones Mineras del Norte şirketleriyle, 80 bin ton lityum çıkarmaları için en az 120 milyon dolara anlaşma yapıldığı açıklanmıştı.
Martta görevi devralacak Boric, Pinera hükümetine ihaleleri ertelemesi ve anlaşmanın uygulanmasına dair detayların konuşulması için görüşme teklif etmişti.
Boric, basın açıklamasında ihalelerin zamanlamasına dikkat çekerek kararı "bir yönetim sona ermek üzereyken son dakikada kişinin elini kolunu bağlayan yasalara" benzetmişti.
Şili'nin "kaynaklarını özelleştirmek gibi bir tarihi hatayı" yeniden tekrarlamaması gerektiğini savunan Boric'in liderliğindeki Haysiyetini Savunanlar Koalisyonu'ndan (Apruebo Dignidad) bazı yetkililer, hükümetle görüşerek lityum üretiminde devletin payı olması gerektiğini belirtmişti.
Bakan Jobet ise görüşlerin dikkate alındığını ifade ederek ihaleyi kazanan şirketlerin "devlete yapacağı ödemelerinin bir kısmının yerel toplulukları desteklemek ve araştırma projelerini desteklemek için harcanacağını" söylemişti.
Independent Türkçe, France 24, Mining, Bloomberg
Derleyen: Yasin Sofuoğlu