Geride bıraktığımız yaz aylarının en önemli gündem maddelerinden biri Afganistan'dan Türkiye'ye yönelik düzensiz göçtü.
Türkiye'ye yıllardan beri belli sayı da olsa düzensiz Afgan göçmen geliyor.
Bunların bir kısmı Türkiye'de kalırken, bir kısmı da Avrupa ülkelerine geçiyordu.
Ancak Taliban'ın ülkenin genelinde kontrolü ele geçirmesi ile bu sayının milyonları bulabileceği öne sürülüyordu.
Başkent Kabil'in de düşmesiyle birlikte ağustos sonu itibariyle Taliban, Afganistan'ın genelinde hakimiyeti sağladı.
Aynı dönemde Türkiye gündemini neredeyse iki aydan fazla meşgul eden düzensiz Afgan göçüne dair haberlerde de azalma oldu.
Peki ne oldu da bu haberler bir anda azaldı? Gelenlerin sayısında artış mı yoksa azalma mı oldu?
Afganistan Türkleri Sosyal, Kültürel ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Fazıl Ahmet Sönmez ve Afganistan Dernekler Federasyonu Başkanı İzzet Sadat, azalma yaşanan düzensiz Afgan göçmen durumunu değerlendirdi.
Her iki isim de geçen aylarda Afganistan'dan Türkiye'ye yönelik büyük göç olacağı yönünde dillendirilen iddiaların gerçek olmadığını, bunların sosyal medyadaki abartılı yorumlardan ve eski görüntülerin servis edilmesinden kaynaklandığını söyledi.
"Taliban, İran sınırında kuş uçurtmuyor, normal göç bile yüzde 30 azaldı"
Sönmez, Taliban'ın yönetime gelmesinin ardından iddia edilen göçün gerçekleşmediği gibi geçmiş zamanlara göre gelenlerin sayısının yüzde 30 düştüğünü söyledi.
Taliban'ın Afganistan'ı tamamen ele geçirmesi sürecinde en fazla 15-20 bin kişinin Türkiye'ye gelmiş olabileceğini ifade eden Sönmez, "Bunların önemli bir kısmı da daha önceden İran'a geçmiş olup bu ülkede beklemede olanlar" dedi.
Taliban ve İran'ın iki ülke sınırında kuş uçurtmadığını aktaran Sönmez, "Özellikle Taliban, İran yönüne geçiş olmaması için sıkı denetim yapıyor. Taliban, insanların ülkeden göç etmesini istemiyor. Çünkü insanlar giderse kimi yönetecek. Ayrıca insanların kaçmasının imajına zarar vereceğini düşünüyor, 'Taliban geldi ondan kaçıyorlar' denmesini istemiyor. Geçen aylarda çıkan haberler çok abartılıydı. Milyonlarca insan, nasıl 3 - 4 bin kilometreyi kaçak yollarla aşıp Türkiye'ye gelecekti?" diye konuştu.
"İran ile Taliban anlaştı, kaçak geçişler azaldı, yakalananlar Afganistan'a geri gönderiliyor"
Afganistan Dernekler Federasyonu Başkanı İzzet Sadat da Sönmez'in verdiği bilgileri doğrulayan açıklamalarda bulundu.
Taliban'ın sınır boylarındaki denetimlerini çok artırdığını söyleyen Sadat, şunları kaydetti:
Taliban'ın sınırlarda denetimleri yoğunlaştı. Bırakın insanları demir çıkışı bile yasaklandı. Ellerinde liste sınırlarda iş başındalar. Ciddi kontrol var. Arada tek tük insanlar kaçsa bile İran'a kaçak geçişler de azaldı. Ancak vizesi olanlar çıkabiliyor o da az sayıda. Ayrıca İran ile Taliban anlaşmış durumda. İran, kaçak geçenleri yakaladığı zaman Afganistan'a geri iade ediyor. Birde insanlar Taliban'a alıştı. Hatta geçmişe göre ortam daha güvenli de denebilir. Çok abartılacak bir durum yok. Ufak tefek de olsa halen gelenler var. Türkiye'de sınırda denetimleri artırmış durumda. Öyle iddia edildiği gibi beş milyon insan geleceği iddiası külliyen yalan.
"Türkiye de denetimleri artırdı, yakalananların bazıları İran'a gönderildi"
Türkiye'de yaşayan Afganistanlı akademisyen gazeteci Lal Muhammed Lame de Türkiye'nin kontrolleri sıkılaştırdığı görüşünde.
Yakalanan bazı kişilerin de İran'a gönderdiğini dile getiren Lame, "Kopartılan fırtına gerçek çıkmadı. Ancak Afganistan'da ciddi işsizlik ve ekonomik sıkıntılar var. Sınırlar kapalı olduğundan Afganistan'da fiyatlar çok arttı. Bundan dolayı bir göç hareketliliği halen var ama Taliban'ın gelince karşıtlarını toplu halde dışarı göçe zorlaması gibi bir durum da şu an için olmadı" ifadelerini kullandı.
© The Independentturkish
