Bilim adamları 251 milyon yıl önce meydana gelen büyük kitlesel yok oluşun, bugünkü Sibirya'da bulunan hacimli yanardağların patlamasıyla tetiklendiğini doğruladı.
Permiyen sonu kitlesel yok oluşu diye bilinen bu olay, Dünya tarihinde bilinen en şiddetli kitlesel yok oluştu. Denizde yaşayan türlerin yüzde 90'ından fazlasını ve karasal türlerin de yüzde 75'ini ortadan kaldırmıştı.
Uzmanlar daha önce, bu yok oluşla volkanik patlamalar arasında bir ilişki olabileceğini düşünmüştü ama patlamaların neden olduğu mekanizmayı açıklayamamıştı.
ABD'deki Kuzey Arizona Üniversitesi'nden Doç. Dr. Laura Wasylenki'nin liderliğinde bir araya gelen Çinli, Kanadalı ve İsviçreli bilim insanları, şimdi bu gizemli yok oluşu volkanların tetiklediğini kanıtlarıyla ortaya koydu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Saygın bilimsel dergi Nature'da yayımlanan araştırmada, Kanada'nın Kuzey Kutbu'ndaki bölgesinde Permiyen dönemin sonundan kalma tortul kayaçları inceledi. Kayaçlar üzerinde nikel izotopu analizleri yapıldı.
Numuneler, tortul kayaçlarda şimdiye kadar ölçülen en hafif nikel izotopu oranlarına sahipti. Bununla ilgili tek makul açıklama, nikelin volkanik araziden geldiğiydi.
Araştırmacılara göre bu nikel büyük olasılıkla aerosollerle bölgeye taşınmış ve deniz suyunun kimyasını önemli ölçüde değiştirerek ekosistemi bozmuştu.
Wasylenki, "Çalışmanın bulguları, nikel açısından zengin parçacıkların aerosol haline geldiğini ve hem atmosferde hem de okyanusta geniş çapta dağıldığını gösteren güçlü kanıtlar sağlıyor" diye konuştu.
Nikel miktarındaki bir artış, metan gazı üreten mikroorganizmaların üretkenliğinde olağandışı bir artışa neden olmuş. Artan metan, oksijene bağımlı yaşam biçimleri için son derece zararlıdır.
Wasylenki'nin aktardığına göre bulgular, nikel bakımından zengin aerosollerin küresel çapta dağılımı, okyanus kimyasındaki değişimler ve söz konusu kitlesel yok oluş arasında doğrudan bağlantı sağlıyor.
"Veriler ayrıca çevresel bozulmanın yok oluştan çok önce başladığını gösteriyor" diyen Wasylenki, sözlerini şöyle sürdürdü:
Bu çalışmadan önce volkanizma ve kitlesel yok oluş arasındaki bağlantı epey belirsizdi ama şimdi belirli bir öldürme mekanizmasına dair kanıtımız var.
Independent Türkçe, Eurekalert, Forbes
Derleyen: Çağla Üren
