Bilim insanlarının Dünya'dan 575 ışık yılı uzakta keşfettiği ötegezegenin sıradışı özellikleri bulundu. WASP-62b diye adlandırılan gezegenin, yıldızının etrafında son derece hızlı döndüğü anlaşıldı.

Hakemli bilim dergisi Astrophysical Journal Letters'da bu ay yayımlanan çalışmaya göre, gezegen sıcak bir Jüpiter'i andırıyor ve gazlı yapısına rağmen atmosferinde hiç bulut yok.

WASP-62b ilk olarak 2012 yılında, Güney Gezegenleri Geniş Açılı Arama ismi verilen bir araştırma sırasında tespit edilmişti. Bilim insanları bu araştırmada yıldızların önünden geçen ve bu esnada bir karartı oluşturarak yıldızının parlaklığını gölgede bırakan ötegezegenleri tanımlıyordu.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden gökbilimci ve yeni makalenin başyazarı Munazza Alam, "Aslında bu gezegenleri doğrudan göremeyiz" dedi ve ekledi:

Bir sokak lambasının yanındaki ateş böceğine bakmak gibidir. Gezegenin atmosferiyle ilgili tüm bu bilgileri, birleşik ışık gözlemleri dediğimiz bir yöntemle topluyoruz. Yani hem yıldızdan hem de gezegenden gelen ışığı inceliyoruz.

"Sıcak Jüpiter" diye anılan bu tür gaz devleri, yıldızlarına çok yakın bir konumda yörüngeleniyor ve bu nedenle epey sıcaklar. Üstelik bu gezegenlerin yıldızı etrafındaki dönüş süresi de epey kısa.

Örneğin, Dünya'daki günlerle ifade edildiğinde WASP-62b'de bir yıl, pazartesi sabahı başlıyor ve hafta sonu gelmeden sona eriyor. Zira yıldızının etrafındaki dönüşünü yalnızca 4,5 günde tamamlıyor. Jüpiter'in kendisi ise bu dönüşü ancak 12 yılda bitirebiliyor.

Diğer yandan Alam, Samanyolu Galaksisi'ndeki sıcak Jüpiterlerin küçük gezegenlerden daha nadir bulunduğunu ve ötegezegenlerin genellikle bulutlu atmosferlere sahip olduğunu söylüyor. Bu da WASP-62b'yi sıradışı bir gezegen kılıyor.

Araştırmacılar, gezegenle ilgili verileri Hubble Uzay Teleskobu'nun kimyasal elementleri saptayabilen “spektroskopi” tekniğini kullanarak kaydetti. Alam ve ekibi, WASP-62b'yi, bir gezegenin atmosferindeki sodyum ve potasyum mevcudiyetini saptayabilen görünür ışık gözlemleriyle inceledi ve yıldızının önünden geçişini üç kez izledi.

Alam, gezegenin atmosferinde potasyuma rastlamadıklarını, ancak sodyumun "çok yüksek" miktarlarda bulunduğunu ifade etti. Araştırma ekibi, topladığı verilerdeki tüm sodyum emilim hatlarını, diğer bir deyişle parmak izinin tamamını görüntüleyebildi.

Araştırmacıya göre, normalde atmosferde bulunan bulutlar veya sis, sodyuma dair açık izleri gizliyor ve astronomlar çoğu zaman sodyumun varlığına ilişkin yalnızca küçük ipuçları bulabiliyor. WASP-62b'de sodyumun net biçimde görülebilmesi ise atmosferin bulutsuz ve berrak olduğu anlamına geliyor.

Bulgular, gezegeni bulutsuz bir atmosfere sahip ilk sıcak Jüpiter yaptı. Gezegen ayrıca, bu unvana sahip ikinci ötegezegen oldu. Bulunan ilk bulutsuz ötegezegen ise 2018'de tespit edilen WASP-96b isimli gezegendi.

Bilim insanları şimdi WASP-62b'yi daha detaylı incelemeyi hedefliyor. Ancak yeni gözlemler, Hubble'ın yerini alacağı söyleyenen yeni NASA teleskobuyla, yani James Webb Uzay Teleskobu'yla yapılacak.

Independent Türkçe, Gizmodo, Bigthink, Duvar

Derleyen: Çağla Üren