Kara delikler girdap gibi dönüp birbirine çarptığında, uzay-zamana Dünya'dan yerçekimi dalgaları olarak tespit edilebilen dalgalanmalar gönderir.

Fakat bilim insanları bu olayın ışık şeklinde görülmesini beklemiyordu çünkü kara delikler bu tarz dalgalar göndermiyor.

Bununla birlikte gök bilimciler şimdi, bir çift kara deliğin birleşirken gönderdiği ışık parlaması olduğuna inanılan olayı tespit etti.

S190521g diye anılan olayı ilk olarak geçen yıl yerçekimi dalga dedektörleri tespit etti. Erken uyarı işlevi gören bu tespit, araştırmacıların uzayın derinliklerinde büyük bir şeyler yaşandığını fark etmesini sağladı.

Aynı dönemde Caltech'in Zwicky Geçici Tesisi  de (ZTF) araştırmalarının parçası olarak gökyüzünü gözlemliyordu. Daha sonra yerçekimi dalgası olayıyla aynı bölgeye kadar takip edilen bir parlamayı yakalayan ZTF, sonunda astronomların iki olayı birbiriyle bağlamasını sağladı.

Caltech'te gökbilim araştırma profesörü ve ZTF'nin projesindeyer alan bilim insanı Matthew Graham, "Bu süper kütleli kara delik, ani parlamadan önce yıllardır hareketliydi" dedi.

 Parlama, yerçekimi dalgası olayına rastlayacak doğru zaman ölçeğinde ve doğru yerde meydana geldi. Çalışmamızda, parlamanın muhtemelen kara delik birleşmesi neticesi olduğu sonucuna varıyoruz fakat diğer olasılıkları tamamen göz ardı edemeyiz.

Keşif, Physical Review Letters adlı bilimsel yayınındaki yeni makalede, İkili Kara Delik Birleşmesi Yerçekimi Dalgası Olayı GW190521g'ye Olası Elektromanyetik Eşlik ismiyle yayımlandı.

Gökbilimciler daha önce böyle bir kara delik birleşmesinde ortaya çıkacak parıltıyı görmenin mümkün olabileceğini kuramsallaştırmıştı. Yeni gözlem bu olayın ilk defa tespit edilişine işaret ediyor.

Bilim insanları, bunun çok daha büyük bir diski çevreleyen diske, iki kara deliğin yerleşmesi sonucu olabileceğini öne sürüyor.

 New York Şehir Üniversitesi (CUNY) Mezunlar Merkezi, Manhattan İlçesi Topluluk Koleji (BMCC) ve Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nden (AMNH) makalenin ortak yazarı KE Saavik Ford, "Çoğu galaksinin merkezinde süper kütleli kara delikler vardır. Etrafı kara deliklerin de dahil olduğu bir sürü yıldız ve ölü yıldızla çevrilidir" dedi.

Bu nesneler merkezde yer alan devasa kraliçe arının etrafında kızgın arılar gibi toplanır. Kolaylıkla yerçekimi ortaklarını bulabilir ve eşleşebilirler ama çılgın dans içinde genelde çabucak eşlerini kaybederler. Ancak süper kütleli bir kara deliğin diskindeki akan gaz, sahne önünde doluşulan alanı klasik bir saray dansına dönüştürerek kara delikleri eşleşebilecek şekilde düzenler.

Kara delikler birleşir ve yeni oluşan, çok daha büyük kara delik, diskteki gazın içinden uçup gitmesini sağlayan bir vuruşa sahip olur. Gazın içinde hızlanırken tepki verir ve Dünya'dan de görülebilecek parlak bir ışıma yaratır.

Araştırmacılar bu kara deliğe dair sadece sınırlı bilgi toplayabildi, daha fazla gözlem yapmaya başladıklarında parlama solmuştu bile. Gelecekte, parlamanın nasıl oluştuğuna dair daha çok şey anlamalarını sağlayacak benzer olaylarla ilgili daha fazla bilgi toplamayı umuyorlar.

Yine de daha fazla ışık ve ışıkla ilgili daha fazla bilgiyle araştırmacılar, uzayda bu kara deliklerin bulunduğu bölgeleri ve nasıl oluşabileceğini daha iyi anlamayı umuyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu