Dünya Star Wars Günü’yle birlikte serisinin unutulmaz kötüsü Darth Vader da sosyal medyada ve baskılı ürünlerde yeniden popüler oldu. Ancak karakterin gündeme gelmesinin bir sebebi daha var. Sevilen kötü karakterlere odaklanan psikoloji araştırmacıları, Darth Vader’ın ve benzer kötülerin neden çok sevildiğini keşfetti.
Northwestern Üniversitesi’nden Derek D. Rucker ve Rebecca J. Krause’un imzasını taşıyan yakın tarihli çalışmaya göre kötü karakterlerin sevilmesinin nedeni kurmaca olması.
Forbes’a konuşan Krause, “Bu çalışmada ilginç şekilde, kurgu perdesi tarafından korunan gerçek izleyicilerin, kendi yönlerini yansıttığı için kötü kahramanları çekici bulabileceği ortaya çıktı” dedi.
Araştırmacılara göre insanlar, kendilerini iyi bireyler olarak düşünmek istedikleri için kötü ve ahlaksız gördükleri kişilere benzer yönler taşımaktan korkuyor. Ancak kurmaca, izleyiciye kendini hatırlatan, ancak gerçek bir insanda korkacağı özelliklere sahip birine sempati duymayı güvenli kılıyor.
“İnsanlar kendilerini olumlu bir açıdan görmek ister. Kendisiyle kötü biri arasında benzerlikler görmesi rahatsız edici olabilir” diyen Krause, kötü kişinin kurgusal bir bağlamda kullanılmasının bu rahatsızlığı ortadan kaldırabileceğini ifade etti.
Çalışmanın verileri, kullanıcıları en sevdikleri kurgusal karakterlerle eşleştiren CharacTour adlı uygulamadan elde edildi. Analiz sırasında platformun yaklaşık 232 bin 500 kayıtlı kullanıcısı vardı. Platform, kullanıcıların bir çeşit kişilik quizine girmelerini sağladı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Veriler, kullanıcıların hangi karakterleri çekici bulduğunu gösterdi. Kullanıcılar iyi ya da kötü olsun, kendilerine benzettikleri karakterleri tercih etti. Quizde yer alan kötü karakterler arasında Darth Vader, Maleficent ve Joker gibi isimler yer alırken, iyiler arasında da Sherlock Holmes ve Yoda gibi karakterler bulundu.
Science Daily’nin aktardığına göre analiz sonucunda kullanıcıların benzerlikleri arttıkça kötü karakterleri daha çekici bulduğu tespit edildi.
Krause, “Bu çalışmaya göre Darth Vader gibi karakterleri insanlar için çekici kılan şey, kötü karakterlerin zıddı olmaları değil. Aksine bizim kimliğimizden parçalar onlarda yankılanır” diye konuştu.
Buna göre kurgusal karakterlerin izleyicileri kandırmasının nedeni, onlara daha karanlık benliklerini keşfetme fırsatı sunması. Krause konuyla ilgili şu çıkarımda bulundu:
Belki de kurmaca, iyi bir insan olup olmadığınızı sorgulamanıza gerek kalmadan, kişiliğinizin karanlık yönleriyle etkileşime girmenizin bir yoludur.
Independent Türkçe, Forbes, Science Daily
