Papa XII. Pius’un uzun süredir beklenen savaş dönemi kayıtlarının açılması, koronavirüs Vatikan arşivlerinin kapanmasına neden olmadan önce sadece bir hafta sürdü. Ancak yayımlanan raporlara göre, bu süre Holokost’un gerçekleştirildiği sırada sessiz kalmakla suçlanan Papa’ya dair olumsuz bir portrenin oluşması açısından yeterliydi.
Alman araştırmacılar sadece bu bir haftalık süre içinde Nazilerin Yahudi katliamını hiçbir zaman doğrudan eleştirmeyen Papa’nın, Berlin’in “ölüm kampanyasını” kendi kaynakları aracılığıyla daha önceden bildiğini ortaya koydu.
Religion News Service'in haberinde araştırmacıların aktardığına göre, Papa’nın temel kaynakları olan Yahudilere ve Ukraynalılara dair yardımcısının bu kişilerin yalan söyledikleri ve meseleleri abarttıkları gerekçesiyle güvenilmez olabileğini söylemesi üzerine Papa bu bilgiyi ABD hükümetinden sakladı.
Araştırmacılar ayrıca Vatikan’ın bu bilgileri ve diğer hassas belgeleri muhtemelen Papa XII. Pius’un imajını korumak için sakladığını keşfetti. Bu bulguların cinsel istismar krizini örtbas etmeye uğraşan Roma Katolik Kilisesi’ni utandıracağı belirtildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Raporlar, koronavirüs krizine rağmen Roma’ya giden, 2 Mart’ta Pius’un savaş zamanı belgelerinin tarihi açılışı için orada bulunan Münster Üniversitesi’nden 7 araştırmacının ev sahipliği yaptığı Almanya’da ortaya çıkarıldı. ABD ve İsrail’den araştırmacıların da açılışa katılması bekleniyordu ancak pandemi nedeniyle evde kaldıkları belirtildi.
Alman araştırma ekibinin başındaki 60 yaşındaki Katolik Kilisesi tarihçisi Hubert Wolf’un, Vatikan Gizli Arşivleri’ni öğrencilik yıllarından bu yana araştırdığı aktarıldı. Katolik bir rahip ve üretken bir yazar olan araştırmacının açık sözlü bir analist olarak ün kazandığı belirtildi.
Geçen cuma, Münster’de yayımlanan Katolik gazete Kirche+Leben’e konuşan Wolf, “Her şeyden önce bu yeni mevcut kaynakları kontrol etmeliyiz. Eğer XII. Pius bu kaynakların araştırılmasından daha iyi bir görünümle çıkarsa bu harika olur. Eğer daha kötü bir görünümle çıkarsa da bunu kabul etmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Katolik Kilisesi’nin 1939’dan 1958’e kadar başında olan Papa XII. Pius’un 20. yüzyılın en tartışmalı papası olduğu belirtildi. Holokost’u açık bir biçimde kınamakta başarısız olması “Hitler’in papası” sıfatını almasına ve eleştirilere neden oldu. Ayrıca Yahudi tarihçiler başta olmak üzere pek çok tarihçinin onlarca yıldır, papanın arşivlerinin detaylı bir inceleme için açılmasını talep etmesine yol açtı.
Papa’yı savunanlar uzun süre Nazilerden geri tepeceği endişesiyle Papa’nın açık bir biçimde konuşamadığını öne sürüyor ve iyi niyetinin göstergesi olarak Yahudileri Vatikan’daki kilise ve manastırlarda saklama kararına işaret ediyordu. Ayrıca Vatikan’ın Papa’nın masumiyetini kanıtlamak için arşivlerinden 11 ciltlik bir dizi belge yayımladığına dikkat çekmişlerdi.
Bu durumu çözmek için 1999’da başlatılan ortak bir Katolik-Yahudi komisyonu iki yıl sonra Vatikan’ın 2028’e kadar mühürlü kalması beklenen arşivi açmayacağını belirtmesiyle sona erdi.
Arşiv artık açılmasıyla Münster araştırma ekibi ilk bulgularını paylaşmaya başladı. Bulguların ne Papa XII. Pius için ne de Katolik Kilisesi için iyi göründüğü belirtiliyor. Bulguların detayları bir miktar karmaşık olsa da Wolf’un vardığı sonuçların son derece açık olduğu ifade edildi.
“Vatikan açıkça anti-semitik olan belgeleri bizden gizledi”
Olaylar dizisinin, ABD’li bir diplomatın Vatikan’a Varşova Gettosu’ndan Yahudilerin toplu katliamı hakkında gizli bir rapor verdiği 27 Eylül 1942’ye kadar uzandığı belirtildi. Raporda Varşova’da ve çevresinde 100 bin kişinin katledildiğinin ve bir diğer 50 bin kişinin de Alman işgali altındaki Ukrayna kenti olan Lviv’de öldürüldüğünün belirtildiği aktarıldı.
Raporun, Filistin Yahudi Ajansı’nın Cenevre ofisinden alınan bilgilere dayandığı belirtildi. Washington ise dünya genelindeki Katoliklerden bilgi alan Vatikan’ın bunu kendi kaynakları aracılığıyla doğrulayıp doğrulayamayacağını öğrenmek istiyordu.
Arşivde Papa XII. Pius’un Amerikan raporunu okuduğunu doğrulayan bir not da yer alıyor. Araştırmacılara göre, arşivde ayrıca Vatikan’a gönderilen, Varşova ve Lviv’deki katliamları doğrulayan iki mektup da bulunuyor.
Amerika’nın isteğinden bir ay sonra Lviv’deki Katolik Kilisesi başpiskoposu Andrey Sheptytsky’nin Papa’ya Ukrayna’da 200 bin Yahudi’nin katledildiğini anlatan bir mektup gönderdiği belirtildi.
Eylül ortasında Malvezzi isminde İtalyan bir işadamının daha sonra Papa VI. Paul olacak Giovanni Battista Montini’ye Varşova ziyareti sırasında Yahudilerin “inanılmaz katliamını” gördüğünü söylediği aktarıldı. Montini’nin bu bilgiyi Vatikan’ın başbakanı Kardinal Luigi Maglione’ye bildirdiği belirtildi.
Ancak Vatikan, Washington’a Yahudi Ajansı’nın raporunu doğrulayamacağını söyledi.
Die Zeit’e verdiği röportajda Wolf, bu bilginin temelinin yönetimde bulunan ve daha sonra kardinal olan Angelo Dell’ Acqua’nın yazdığı nota dayandığını söyledi. Bu notta, Acqua’nın Yahudilerin “kolayca abarttığı”, “Doğulu” oldukları ve “gerçekten dürüstlük timsali olmadıkları” gerekçesiyle Yahudi raporuna inanmaya karşı olduğunu söylediği aktarıldı.
Bu notun arşivde yer aldığı ancak Pius’un itibarını korumak için yayımlanan 11 ciltlik Vatikan belgelerinde bulunmadığı ifade edildi.
Wolf, “Bu bizden gizlenmiş önemli bir belge çünkü açıkça anti-semitik ve XII. Pius’un Holokost’a karşı neden konuşmadığını gösteriyor” dedi. Wolf ayrıca 11 ciltlik belgelerin kronolojik sıradan çıkarıldığını ve böylece belgelerin bağlam içinde anlaşılmasının zorlaştığını söyledi.
Bu nedenle 11 ciltlik dizinin tamamı konusunda şüpheci olmalıyız ve bunu arşivdekilerle belge belge karşılaştırmalıyız. Bu 11 cilt belgelerin arşivde bulunduğu bağlamı parçalıyor. Sonuç olarak birbiriyle nasıl ilişkili olduklarını kimse anlayamıyor.
Araştırma ekibi ayrıca, toplama kampı mahkumlarını ve toplu mezarlara atılmış cesetleri gösteren üç küçük fotoğraf da buldu. Yahudi bir ifşacının bu fotoğrafları İsviçre’de bulunan Vatikan büyükelçiliğine verdiği ve bunların teslim alındığının iki hafta sonra doğrulandığına dair iki mektup gönderildiği aktarıldı.
Papalık ve CIA’in anti-komünist ittifakı: Soykırım suçlusu Nazileri birlikte kaçırdılar
Wolf, bir diğer utandırıcı konununsa, gayri resmi bir ağın üst düzey Nazilerin, Orta Avrupa’dan İtalya’ya ve oradan da Güney Amerika’ya kaçmasına yardımcı olduğu bilgisi olduğunu söyledi.
Uzun zamandır, muhtemel örtük bir ABD desteğiyle Katolik Kilisesi’nin, Holokost bürokratlarından Adolf Eichmann, toplama kampı doktoru Josef Mengele ya da Gestapo yetkilisi Klaus Barbie gibi eski üst düzey Nazilere Güney Amerika’ya kaçması için yardım ettiğinin bilindiği aktarıldı. Bu kişilerin anti-komünist olması ve hem Roma’nın hem de Washington’ın komünizmi kendilerine düşman olarak görmesinin bu ittifakı ortaya çıkardığı belirtiliyor.
Wolf, Buenos Aires’teki papalık elçiliğinde bulunan raporların Vatikan’ın Nazilerin kaçış yollarındaki rolüne işaret ettiğini söyledi.
Bu faaliyete dair neler biliyordu? Vatikan onlara pasaport sağlamış olabilir… Elçilik aracı konumunda mıydı? Tüm işi Roma’daki Arjantin büyükelçiliği mi yaptı? Sadece sorular soruyoruz ve her türden cevaba hazır olmalıyız.
Wolf’un araştırmak istediği diğer soruların Pius’un savaş sırasında ve sonrasında ABD istihbarat ağlarıyla ilişkisine, Avrupa ittifakının teşvik edilmesindeki rolüne ve komünizme karşı Müslümanlarla müttefik olma düşüncelerine dair olduğu aktarıldı.
Arşivlerin en azından bu yaza kadar kapalı kalacağı belirtildi. Wolf bu durumun araştırma açısından felaket olduğunu söyledi.
Independent Türkçe, Religion News Service
