ABD'deki Joe Biden yönetiminin son icraatlarından biri, Sudan'daki Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) kesinlikle soykırım suçu işlediğini bildirmek oldu.

Bunun üzerine Wall Street Journal (WSJ), HDK'nin başındaki General Muhammed Hamdan Dagalo'nun hikayesini okuyucularına anlattı.

2002'de 28 yaşında olan Dagalo'nun, liderlik ettiği bir kervana düzenlenen saldırıda onlarca akrabasını ve develerini kaybettiği aktarıldı. 

O zamana kadar Sudan'ın batısı ve Çad'ın doğusunda göçebe bir hayat süren Dagalo'nun Rizeigat kabilesindeki genç erkekleri bir araya getirerek kendi örgütünü kurduğu bildirildi. 

Dagalo saldırıdan birkaç yıl sonra Sudan'ın resmi haber ajansına "Halkıma uygulanan adaletsizlikler bizi silahlanmaya zorladı" demiş.

Kurduğu örgüt, zamanla özel orduya dönüşürken katliam ve toplu tecavüz suçlamaları da beraberinde geldi.

Onyıllar boyunca süren ve 2011'de Güney Sudan'ın bağımsızlığıyla sonuçlanan iç savaş sırasında dönemin Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el Beşir'in ilgisini çeken örgütün onunla birlikte soykırıma imza attığı bildiriliyor.

"Hamdeti" olarak da bilinen Dagalo'nun HDK'sinin Arap savaşçıları, ülkenin batısındaki Darfur bölgesinde yaşayan siyah Sudanlılara son 20 yılda iki kere soykırım yapmakla suçlanıyor. 

Biden yönetimi, Dagalo'nun yanı sıra grubun BAE'de sahip olduğu işletmelere de yaptırım uygulamıştı (Reuters)

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı el Beşir'i 2019'da devirdi.

Ordunun başındaki General Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetirken General Dagalo ise 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'nin başında bulunuyordu.

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düştü ve 2023'te yeniden iç savaş başladı. 

Artık 50 yaşına gelen Dagalo, iki yıldır General Abdülfettah Burhan'ın kontrolündeki Sudan ordusuyla çatışıyor. 

Darfur'da siyahlar bir kere daha soykırıma varan şiddet olaylarının hedefi olurken başkent Hartum dahi iç savaş sahasına dönüştü. Onbinlerce kişinin öldüğü, 12 milyon kişinin evini terk etmek zorunda kaldığı tahmin ediliyor. 

Ülkenin üçte birini kontrol eden Dagalo'nun Darfur'daki altınlar sayesinde servet edindiğine ve Kolombiya'dan dahi paralı asker getirdiğine dikkat çekiliyor.

Bu savaşın bitirilmesi için başlatılan tüm çözüm girişimleri sonuçsuz kaldı. İç savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ülkeden ayrılanların sayısı 3 milyonu geçti. 25 milyondan fazla kişiyse insani yardıma muhtaç durumda.

Tufts Üniversitesi Dünya Barışı Vakfı'nın yöneticisi Alex de Waal, Dagalo için "Şiddet konusunda uzman. Sudan devletini ele geçirmeyi başaramadıktan sonra onu yok etmeye karar verdi" diyor. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, AA

Derleyen: Eren Umurbilir