Beyin implantı, felçli bir hastanın sanal ortamdaki drone'u büyük bir hassasiyetle kontrol etmesini sağladı.

Son yıllarda büyük atılımların yapıldığı beyin-bilgisayar arayüzleri, felçli kişilerin fare imlecini hareket ettirmesinden, düşünceleri konuşmaya dökmeye kadar pek çok şeyi mümkün kılıyor.

Ancak birden fazla girdiyle karmaşık işleri yapabilecek teknolojilerde pek ilerleme kaydedilemiyordu.

Nöroteknoloji şirketi BrainGate'in yeni algoritması, kullanıcının parmaklarını hareket ettirdiğini hayal ederek 4 ayrı sinyali tetiklemesine olanak tanıyor.

Hakemli dergi Nature Medicine'da önceki gün (20 Ocak Pazartesi) detaylandırılan algoritma, boyundan aşağısı felçi bir hastada denendi.

İsmi açıklanmayan hastanın beynindeki el hareketlerini kontrol eden bölgeye daha önce beyin-bilgisayar arayüzü takılmıştı. 

BrainGate2 klinik deneyi kapsamında yapay zekadan yararlanan bilim insanları, implanttaki elektrotlara ulaşan sinyalleri hastanın düşünceleriyle eşleştirdi. 

Hasta, sadece bir elinin ilk iki parmağını hareket ettirdiğini düşünmeyi ve böylece daha güçlü veya zayıf hale gelen elektrik sinyalleri oluşturmayı öğrendi.

Diğer iki parma bir sinyal üretirken, başparmak iki sinyal üretebiliyordu.

Michigan Üniversitesi'nden Matthew Willsey, başyazarı olduğu çalışma hakkında "BrainGate2, sadece katılımcı parmaklarını hareket ettirmeye çalıştığında motor kortekste oluşan sinyalleri alıyor ve yapay bir sinir ağı kullanarak simülasyondaki sanal parmakları kontrol etme niyetinin ne olduğunu yorumluyor" diyor.

Sanal ortamda bir kuadkopter kullanan hasta çok iyi bir hassasiyetle aracı yönetmeyi başardı.
 

Willsey, "Parmak hareketlerine dayanan daha önceki her şeyden daha büyük bir işlevsellik seviyesi elde edildi" ifadelerini kullanıyor.

Araştırmacı, hastanın omuriliğine aldığı hasardan dolayı gerçekleştiremediği hayalinden dolayı yeni teknolojiyi kuadkopterle test ettiklerini söylüyor:

Uçma tutkusu ve hayali vardı. Çok güçlü ve yetkin görünüyordu; video çekip arkadaşlarına göndermemizi istedi.

Bulgular önemli bir adıma işaret etse de bilim insanları önlerinde daha uzun bir yol olduğunu söylüyor.

Karmaşık görevlerin sadece düşünceyle yerine getirilebilmesi için yapay zekanın elektrotlardan gelen sinyalleri yorumlaması ve her kullanıcının bireysel eğitimden geçmesi gerekiyor.

Ayrıca zaman içinde işlevsellik düşebiliyor. Uzmanlar bu durumun elektrotların kaymasından veya beyindeki değişimlerden kaynaklanabileceğini düşünüyor.

Alana öncülük eden Neuralink'in beyin çipi taktığı ilk kişideki implantın bazı iplikleri yerinden çıkmıştı. Hastada bir sorun görülmese de yaşananlar endişelere yol açmıştı.

Diğer yandan beyin-bilgisayar arayüzleri, felçli kişilerin hayatındaki engelleri kaldırma yolunda kıymetli kazanımlar sağlıyor.

Yeni çalışmanın yazarlarından Jaimie Henderson "Yemek yeme, giyinme, hareket etme gibi temel ihtiyaçlarla ilgili işlevlerin onarılmasına odaklanılıyor ve bunların hepsi önemli" diyerek ekliyor: 

Ancak çoğu zaman eğlence veya akranlarla bağlantı gibi, hayatın eşit derecede önemli diğer yönleri pek ciddiye alınmıyor. İnsanlar oyun oynamak ve arkadaşlarıyla etkileşim kurmak istiyor.

Independent Türkçe, Popular Science, New Scientist, Nature Medicine

Derleyen: Büşra Ağaç