Jimmy Carter hakkında 11 ilginç gerçek

100 yaşında hayatını kaybeden eski ABD Başkanı'nın renkli bir hayatı vardı

Pazar ölen Carter anısına, 30 gün boyunca kamuya ait tüm mekanlarda ABD bayrağı yarıya indirilecek (AP)

ABD'nin en önemli başkanları arasında sayılan Jimmy Carter, 100 yaşında yaşamını yitirdi.

Bir asrı geride bırakarak en uzun yaşayan ABD Başkanı olan Carter, bir yıldan fazla bir süredir kendi evinde bakım görüyordu.

Koltuktaki son günlerini geçiren ABD Başkanı Joe Biden, Carter'ın karakteri, cesareti ve merhametiyle tanınan bir lider olduğunu savunarak "9 Ocak 2025’i ABD genelinde Ulusal Yas Günü ilan ediyorum" dedi.

Yeniden Beyaz Saray'a taşınmaya hazırlanan Donald Trump da "Jimmy'nin Başkan olarak karşılaştığı zorluklar ülkemiz için kritik bir zamanda geldi ve tüm Amerikalıların hayatlarını iyileştirmek için elinden gelen her şeyi yaptı. Bunun için hepimiz ona minnettarız" ifadesini kullandı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

ABD'nin 39. Başkanı Jimmy Carter, 1976'da Georgia Valisi'yken Demokrat Parti adına girdiği başkanlık yarışını kazanmış ve 80'li yaşlarına kadar diplomatik misyonlar yürütmüştü.

1977-1981'de başkanlık yapan Carter, ABD'nin Ortadoğu politikası gibi hassas konularda önemli işlere imza atmıştı.

Yaşamı boyunca 32 kitap yazan ve Nobel Barış Ödülü alan Carter, aynı zamanda Filistin'de iki devletli bir çözüm için ortaya koyduğu çabalarla biliniyor.

Washington Post da Jimmy Carter hakkındaki 11 ilginç gerçeği sıraladı.

1. Hastanede doğmuş ilk ABD Başkanı, o. Dünyaya gözlerini hastanede açmak artık standart oldu ancak 1924'te neredeyse herkes evde doğuyordu.

2. Gerçek adı James Carter olan siyasetçi, 1977'de başkanlık yemini ettiğinde lakabı Jimmy'yi kullanarak takma adıyla yemin eden ilk ABD Başkanı oldu. 

3. ABD Başkanları arasında en uzun evliliğe sahip olanı da oydu. Rosalynn Carter'ın 96 yaşındayken Kasım 2023'te ölmesiyle sonlanan bu birliktelik 77 yıl sürdü.

AP

1946'da evlendiği Rosalynn Carter'dan bir yıl sonra Jimmy Carter da öldü (AP)


4. 1979'da Beyaz Saray'ın çatısına güneş panelleri yerleştirilerek maliyetli petrol ihracatı yerine yenilenebilir enerji teşvik edilirken Carter başkandı. Ronald Reagan yönetimi 1986'da panelleri kaldırttı. 

5. Uzun süre Georgia'da yer fıstığı üreticiliği yapan Carter, "fıstıkçı" olarak tanınıyor. 

1976'daki başkanlık kampanyası sırasında kullandığı Peanut 1 (Yerfıstığı 1) adlı uçak içindeki bilgisayarlarla birlikte adeta bir seçim merkezi hüviyetindeydi. Havadayken de anket sonuçlarına ve gazetelere erişim sağlayan bu bilgisayarlar, sonraki başkan adaylarına da örnek oldu. 

6. Carter'ın yargıç seçimleri o güne kadar görülmedik bir şekilde kadınlara ve beyaz olmayanlara öncelik tanıdı. Carter Center'ın verilerine göre kadınlardan 41'i ve azınlıklardan da 57'si federal mahkemelerde yargıç olarak belirlendi ki bu rakam, önceki tüm başkanlar döneminde atananların toplamından daha fazla.

7. İnançlı bir Hıristiyan olan Carter, başkanlığı döneminde kendisi karşı olsa da ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihli Roe-Wade kararıyla "yaşayabileceğini" söylemişti. 2022'de bu kararın iptal edilmesi hâlâ tartışılıyor.

2015'te verdiği röportajda bir başka tartışmalı konuya değinerek "İsa'nın eşcinsel evliliği onaylayacağına inanıyorum" dedi.

8. Drakunkuliyaz diye de bilinen Gine solucanı hastalığına savaş açan Carter, 2015'te "Ben ölmeden önce son Gine solucanının ölmesini istiyorum" demişti. 

Gine solucanı larvalarıyla enfekte olmuş su pireleri içeren suları içerek bulaşan, tedavisi olmayan ve nadiren ölüme yol açan hastalıkla küresel mücadeleyi 1986'da başlattığında 3,5 milyona yakın vaka vardı. 

Hastalık tamamen yok edilemedi ancak 2023'te yalnızca 14 vaka bildirildi.

9. Üniversitede Nükleer Mühendislik okuyan Jimmy Carter, 7 yıl deniz kuvvetlerinde nükleer denizaltı programında çalıştı. 

1952'de Kanada'daki bir nükleer reaktör patladığında ABD Donanması, o dönem 28 yaşında olan Carter'ın da aralarında olduğu bir ekibi yardım için görevlendirdi. 

İki kişiyle birlikte koruyucu ekipman giyip reaktöre giren Carter, sıradan vatandaşların bir yıl içinde aldığı radyasyona 89 saniye içinde maruz kaldı. Sonrasında 6 ay boyunca idrar testlerinde radyasyona rastlandığını söyledi.

10. Carter, 2011'de verdiği bir röportajda yemin töreninden kısa süre sonra Elvis Presley'nin kendisini aradığını anlattı:

Kafası öyle uçmuştu ki ne söylediğini bilmiyordu. Cümleleri neredeyse tamamen anlamsızdı.

11. Birleşik Krallık'ın tabloid gazeteleri, 1977'deki Buckingham Sarayı ziyaretinden iki yıl sonra "ABD Başkanı, II. Elizabeth'in annesi Ana Kraliçe'yi dudağından öptü" diye söylenti çıkardı. Carter ise bu iddiaları yalanladı. 


Independent Türkçe, Washington Post, AA

Derleyen: Eren Umurbilir

DAHA FAZLA HABER OKU