Esad yönetimine karşı muhalefetle eş anlamlı hale gelen bayrak aslında Fransız mandası altındaki ilk Suriye Cumhuriyeti'nin bayrağıydı.

Suriye resmen yeni bir bayrağa kavuşuyor: Suriye Muhalefetinin üç renkli bayrağı, diğer adıyla Bağımsızlık Bayrağı, cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte geldi. Yeni bayrak henüz karara bağlanmadı ancak bazı hükümet binalarına ve Moskova'daki Suriye Büyükelçiliğine çekilmeye başlandı bile. 1932'de Fransız mandası altında kabul edilen bayrak, 1963'te Baasçılar tarafından indirilmiş, ancak tam 60 yıl sonra, 2024'te Beşar Esad'ın devrilmesiyle birlikte resmi olarak göndere çekilmişti.

Suriye ayaklanmasının başlarında, rejim yanlısı medya, muhalefet bayrağının aslında “mandanın bayrağı” veya “sömürgeciliğin bayrağı” olduğunu söyleyerek temelsiz bir argüman ortaya attı. Diğerleri ise ona “Yüksek Komiserlik bayrağı” dedi. Üç yıldızının manda altındaki üç mezhep devletini ifade ettiğini hatalı bir şekilde iddia ettiler: Bir Alevi devleti, bir Dürzi devleti ve bir Sünni devleti, ancak böyle bir devlet hiç var olmadı.

Fransız mandası altında kabul edildiği için, mandanın bayrağı olduğunu varsaydılar. Ben sık sık şöyle cevap verirdim: "Ama Suriye'nin orijinal milli marşı (ki asla değiştirilmedi) da manda altında kabul edildi. Bu onu mandanın marşı mı yapar?" Suriye tarihi hakkında tamamen bilgisiz oldukları için omuzlarını silkip cevap vermezlerdi.

İşte her Suriyelinin yeni bayrağını dalgalandırırken bilmesi gereken gerçek hikaye.

Bağımsızlık Bayrağı

Muhammed Ali Bey el-Abid'in 1932'de cumhurbaşkanı seçilmesiyle eş zamanlı olarak, 1928 Suriye anayasasının IV. maddesinde belirtildiği gibi, yeşil, beyaz ve siyah üç bayrak ve “beş ışınlı üç kırmızı gezegen” (yıldız değil) içeren yeni bir bayrak tasarlandı.

Siyasi yoruma göre, üç gezegen üç mezhep devletinden ziyade sömürge yönetimine karşı üç isyanı temsil ediyordu: Biri İbrahim Hananu'nun komuta ettiği kuzeyde, biri Sultan al-Atrash'ın komuta ettiği Dürzi Dağı'nda ve üçüncüsü Salih al-Ali'nin Alevi isyanı ile Subhi Bey Barakat'ın Antakya isyanı arasında anlaşmazlıktı. Üç yıldız federalizmin değil, birliğin sembolleriydi. Bir parlamento komitesi bayrağı tasarladı ve renkler Suriye'nin geçmişindeki yöneticilere atıfta bulundu: Emeviler için beyaz, Abbasiler için siyah ve İslam'ın Raşidun halifeleri için yeşil.

Bayrak, 17 Nisan 1946'da Suriye'nin ilk Bağımsızlık Günü'nde Cumhurbaşkanı Şükrü el-Kuvvetli tarafından ve 1948 Filistin Savaşı sırasında Suriye birlikleri tarafından göndere çekildi. 1949-1951 yılları arasında üst üste gelen darbelere rağmen, Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın Şubat 1958'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni (BAC) ilan ederek iktidara gelmesine kadar kimse bayrağı değiştirmeyi düşünmedi.

İşe; Suriye Bağımsızlık Günü kutlamalarını iptal ederek ve bunları Kral Faruk'a karşı askeri darbesinin yıllık yıldönümüyle değiştirerek başladı. Ayrıca Suriye Ulusal Marşı'nı ve nihayetinde bayrağı terk etti. Bağımsızlık Bayrağı aynı renkleri taşıyan yeni bir sancakla göndere çekildi, ancak yıldızlar kırmızı yerine yeşil ve üç yerine ikiydi: Biri Mısır diğeri Suriye için.

Abdül Nasır rejimi Eylül 1961'de çöktüğünde, Suriyeliler hemen eski bayraklarına geri döndüler. Bu bayrak 1 Mayıs 1963'te Baas Partisi Devrim Komuta Konseyi tarafından değiştirilene kadar kullanıldı.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

El Mecelle