Güneşin gökyüzünden uzaklaşmasıyla birlikte pek çok kişi kendilerini zorlayan duygularla başa çıkmaya çalışıyor. 

Bu durumun, ciddi bir ruh sağlığı sorunu yaşadığınız anlamına gelmek zorunda olmadığını söyleyen uzmanlar, ne yaşadığınızı bilmenin önemini de vurguluyor.

Gece depresyonu nedir?

Öncelikle bunun bir tanı olmadığını belirtmek lazım. 

Akşamları gösterilen depresyon semptomlarının toplamına gece depresyonu deniyor. 

Yakın zaman önce Amerikan Psikiyatri Birliği'nin başkanlık seçimini kazanan Dr. Theresa Miskimen Rivera şöyle açıklıyor:

Mutsuzluk hissidir. 'Keyif almıyorum, hayatım çok bilmem ne' demektir.

Rivera, gece depresyonunun yalnızca zihinde değil, bedende de hissedildiğini belirtirken uykusuz kalmayı örnek gösteriyor. 

Güneşin gitmesinin ruh haliyle ne alakası var?

Kişinin haletiruhiyesinde yalnızlık, uykusuz, alkol ve uyuşturucu gibi etkenler önemli rol oynar, tıpkı sirkadiyen ritim ya da diğer bir isimle vücudun biyolojik saati gibi. 

Sabah uyanırken, öğlen acıkırken ve gece uykumuz geldiğinde bunun saatini kişinin bünyesi belirler. Hormon, bağışıklık sistemi ve vücut ısısını belirleyen sirkadiyen ritim, gece olunca beyindeki epifiz bezine işaret ederek melatonin salgılamasını sağlar. Bu hormon da uyku getirir.

Eğer biyolojik saatinizle uyku düzeniniz birbirini tutmuyosa bu ruh haliniz üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

Örneğin gece çalışanlar üzerinde yapılan araştırmalar, depresyon ve anksiyete riskini daha fazla taşıdıklarını ortaya koyuyor. 

Gece depresyonu, klinik müdahale gerektiren bir durumun habercisi de olabilir. Ancak çok erken uyanmak ve gece çok geç yatmanın da ruh halinde etkili olduğunu bilmek lazım. 

Gece daha iyi hissetmek için ne yapmak lazım?

Öncelikle uyku kalitesini sağlamak çok önemli. 

Southampton Üniversitesi'nden Dr. Sarah L. Chellappa, sirkadiyen ritim ve ruh hali arasındaki bağlantı üzerine yaptıkları çalışmalarda, uyuyup uyanma saatlerinin düzenli olarak aynı olmasının önemini gördüklerini vurguluyor. 

Uyku saatinden bir saat önce TV, bilgisayar ve akıllı telefon gibi elektronik cihazlara bakmaktan ve gün içinde kestirmekten kaçınılmasını da tavsiye ediyor.

Yatak odasının yeterli oksijene ve serinliğe sahip olması ve uyunulan yerin rahatlığı da önemli.

Fiziksel bir nedeni var mı?

Çok kahve ya da içki içtiyseniz veyahut da ağır bir yemek yediyseniz bunların da uykusuzluğunuzda etkili olacağını söylemek lazım.

Dinlenememek de depresyon semptomlarına yol açıyor. 

Aklınızı bir şeyler mi kurcalıyor?

Dr. Rivera aklınızı kurcalayan düşünceleri kalemle bir kağıda not etmenizi öneriyor. Nasılsa çoğu sıkıntının çözümü gecenin ikisinde bulunmuyor… Bu işi sabaha bırakıp daha sağlıklı bir kafayla onları ele alabilirsiniz. 

Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi'nden psikiyatri profesörü Dr. Alfred J. Lewy, gece karar vermekten kaçınılmasını tavsiye edenler arasında:

Birkaç saat önce sizi çok rahatsız eden şeylere yönelik bakışınız, sabah uyandığınızda karamsarlıktan daha uzak olur.

Ruh halinizin gün içinde daha iyi olduğunu hissetmiyorsanız ve bu durum haftalar sürüyorsa akıl sağlığı uzmanlarına başvurmanız gerekiyor. Unutmamalı ki, psikolog ya da psikiyatriste gitmek utanılacak bir şey değildir. 
 

Independent Türkçe, New York Times, Healthline