Nasrallah suikastı sonrasında Hizbullah, İran ve İsrail ne yapacak?

Hamas lideri Haniye'nin Tahran'daki ölümü sonrası beklenen misilleme hâlâ gelmedi

Beyrut'un güneyindeki Dahiye bölgesine düzenlenen hava saldırısında Nasrallah ölürken, içinde bulunduğu bina ve çevresindeki büyük yıkım böyle görüntülendi (AP)

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın cuma günü öldürülmesi dünya basınını sarsarken BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner bundan sonra yaşanabilecekler için muhtemel senaryoları sıraladı. 

Hizbullah ve İran'ın İsrail'le mücadelesinin büyük bir savaşa yol açarak Ortadoğu'yu yangın yerine çevirebileceğine dikkat çekilirken bu üç aktörün neler yapabileceği ele alındı. 

Hizbullah ne yapacak?

Darbe üstüne darbe alan Lübnan Hizbullahı'nın en önemli komutanları arasında görülen ondan fazla kişi öldürüldü, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla birlikte hem elemanları öldü ya da yaralandı hem de iletişimi sekteye uğradı, hava saldırılarıyla cephanesinin kayda değer bir kısmı imha edildi.  

ABD'de yaşayan güvenlik uzmanı Muhammed el Başa şöyle diyor:

Hasan Nasrallah'ın kaybının önemli sonuçları olacak: Muhtemelen örgütün dengesi bozulacak ve kısa vadeli siyasi ve askeri stratejileri değişecek.

BBC muhabiri Gardner, İsrail karşıtlığıyla bilinen Hizbullah'ın pes edip İsrail'in istediği şartlarda ateşkesi kabul etmesinin beklenmemesi gerektiğini söylüyor. 

Binlerce savaşçıya sahip örgütte intikam çığlıklarının arttığı ve eldeki uzun menzilli ve güdümlü füzelerin İsrail tarafından imha edilmeden önce fırlatılması baskısının da güçlendiği, öne çıkan tahminler arasında. 

Bu füzelerin İsrail'in hava savunma sistemini aşıp sivilleri öldürmesi durumunda Tel Aviv'in yanıtının hem Lübnan'ı hem de İran topraklarını hedef alabileceği bildiriliyor. 

İran ne yapacak?

Nasrallah suikastının ardından 5 günlük ulusal yas ilan edilen İran da şoke oldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Temmuzda Hamas lideri İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İsrail'e nasıl misilleme yapacağı konuşulan İran, artık lideri Ayetullah Ali Hamaney'in öldürülmesine karşı önlemler almakla meşgul. 

İran'ın Ortadoğu'da liderlik ettiği Direniş Ekseni'yle İsrail'e yanıt vermesi bekleniyor. Lübnan'da Hizbullah, Yemen'deki Husiler ve Suriye'yle Irak'taki çeşitli örgütler, bölgedeki İsrail ve ABD üslerini hedef alabilir. 

BBC muhabiri Gardner, bu tepkilerin bölgesel bir savaşı tetiklemeyecek kuvvette olacağını zira İran'ın böylesi bir durumda kaybedeceğini tahmin ediyor. 

İsrail ne yapacak?

En yakın müttefiki ABD'nin de aralarında yer aldığı 12 ülkenin 21 günlük ateşkes teklifine kulak asmayan İsrail'in durmaya niyeti yok gibi. 

Askeri operasyonlarıyla Hizbullah'ı gafil avlayan Tel Aviv, Lübnan'da kendisine tehdit oluşturacak füze kalmamasını istiyor. 

Bu da Lübnan'a kapsamlı kara harekatı düzenlenmesi ihtimalini doğuruyor ancak henüz böylesi bir hamle yapılmadı.

Diğer yandan Hizbullah'ın da 18 yıl önce biten son savaştan beri hazırlandığı da biliniyor. Nasrallah, İsrail'in Lübnan'ın güneyine girmesinin kendileri için "tarihi bir fırsat" yaratacağını kamuoyu önündeki son konuşmasında söylemişti.

İsrail ordusu Lübnan'a kolay girse de çıkması aylar ve hatta yıllar sürebilir. 

7 Ekim'deki Hamas saldırısıyla başlayan Gazze savaşı, Hizbullah'la İsrail arasındaki gerginliği de büyüttü. 

Hizbullah'la 8 Ekim 2023'ten beri kontrollü çatışmalara devam eden İsrail ordusu, 23 Eylül'de Lübnan'ın güney kentlerinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi.

Lübnan makamlarına göre, Hizbullah'ın kullandığı iletişim cihazlarının patlatıldığı 17 Eylül'den beri 104'ü çocuk ve 194'ü kadın olmak üzere toplam 1052 kişi öldü.

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İsrail ordusunun 27 Eylül'de Beyrut'a düzenlediği hava saldırılarında öldürüldü.

Hizbullah ise İsrail'e roket ve füzelerle karşılık veriyor. İsrail tarafında çoğunlukla ordu üslerini hedef alan bu saldırılarda büyük bir hasar bildirilmedi.

İsrail bombardımanı nedeniyle Lübnan içerisinde 150 bine yakın kişi yerinden oldu.

Ülkenin güney kesimlerinden başkent Beyrut ve kuzeye göç dalgası sürerken Suriye'ye on binlerce kişinin göç ettiği belirtiliyor.

 

Independent Türkçe, BBC, AA

DAHA FAZLA HABER OKU