Bilim insanları ağaçların daha önce bilinmeyen bir özelliğini keşfetti. Metan gazını emdiği ortaya çıkan ağaçlar, iklim kriziyle mücadelede düşünülenden çok daha fazla yarar sağlıyor. 

Bitkiler fotosentez yaparken karbondioksiti emerek depoluyor. Ağaçlar bu şekilde küresel ısınma karşısında eşsiz bir rol oynuyor. 

Sanayi Devrimi'nden beri küresel ısınmanın yaklaşık yüzde 30'undan sorumlu olduğu düşünülen metan gazının ise, sadece topraktaki bakteriler tarafından emildiği düşünülüyordu. 

Önde gelen hakemli dergi Nature'da çarşamba günü yayımlanan araştırmada ağaç kabuğundaki mikropların metanı emdiği ortaya kondu. 

Karbondioksit atmosferde yüzlerce yıl kalabilirken, metan gazının ömrünün yaklaşık 12 yıl olduğu tahmin ediliyor. Bu nedenle ağaçların yeni ortaya çıkan özelliği, iklim krizinin etkilerini önlemede daha çabuk sonuçlar elde edilmesini sağlayabilir. 

Metan gazı salımlarının artış hızı, kayıtların tutulmaya başladığı 1980'lerden beri en yüksek seviyede. Emisyonların arkasındaki birincil neden de tarım ve hayvancılık. 

Araştırmada bilim insanları Amazon ve Panama'daki tropikal ormanlar, Birleşik Krallık'taki ılıman geniş yapraklı ormanlar ve İsveç'teki tayga ormanlarını inceledi. 

Tropikal ormanlarda daha fazla metan emildiğini kaydeden ekip, bu durumu sıcak ve nemli ortamlarda mikropların çoğalmasına bağlıyor. 

Ağaçların yeni saptanan özelliği, ılıman ve tropikal ağaçların iklim açısından sağladığı bilinen faydayı ortalama yüzde 10 artırıyor. 

Ayrıca ağaçların üst kısımlarında atmosferdeki metan gazının daha fazla emildiği görüldü. 

Çalışmaya liderlik eden Prof. Vincent Gauci bulguları şöyle değerlendiriyor: 

Ağaçların sağladığı hayati iklim hizmetinin, yeni ve çarpıcı bir yolu olduğunu gösteriyor.

2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP26) başlatılan Küresel Metan İttifakı, 2030'a gelindiğinde metan salımını yüzde 30 azaltmayı amaçlıyor. 

Prof. Gauci "Elde ettiğimiz sonuçlar, daha fazla ağaç dikmenin ve ormansızlaşmayı azaltmanın bu hedefe yönelik her türlü yaklaşımın önemli bir parçası olması gerektiğini gösteriyor" ifadelerini kullanıyor. 

Ağaç dikme çalışmaları önem kazanmasına karşın bazı uzmanlar doğal yenilemenin daha çok fayda sağladığı görüşünde. Bu yöntemde yenilenmek istenen alanın korumaya alınması gibi kısıtlı insan müdahaleleriyle, ormanların kendi başına eski haline dönmesi amaçlanıyor. 

Nature Climate Change'de aynı gün yayımlanan başka bir çalışmada iki yöntemin beraber kullanılmasının herhangi birinin tek başına denenmesinden çok daha etkili sonuçlar sağlayacağı kaydedildi.

Araştırmacılar ağaçlandırmanın önemli olduğunu belirtse de bunun, fosil yakıtların yol açtığı sera gazı salımlarının azaltılmasının yerine geçemeyeceğini vurguluyor. 

Makalede ağaçlandırmanın 30 yılda azaltacağı sera gazı miktarının, fosil yakıtların küresel çapta 8 ay içinde ortaya çıkardığı miktara eşit olacağı belirtiliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Science Daily, Nature, Nature Climate Change, Uluslararası Enerji Ajansı

Derleyen: Büşra Ağaç