19 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopter kazasında hayatını kaybetmesiyle 28 Haziran’da ilk, 5 Temmuz’da ise ikinci turu yapılan İran Cumhurbaşkanlığı seçiminde altı adayın arasından Mesud Pezeşkiyan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesi dünyada büyük yankı uyandırdı. Özellikle İran’ın Türk kökenli seçmenlerinin Pezeşkiyan’ı desteklemesi geniş biçimde tartışılıyor. İran’ın Azerbaycan bölgelerinin hakları uğruna yaklaşık kırk seneden bu yana mücadele veren Ejder Takizade ülke içindeki gelişmeleri yakından takip eden STK Başkanıdır. Güney Azerbaycan Demokratik Türk Birliği Başkanı Ejder Takizade, İsveç’ten Independent Türkçe’nin sorularını yanıtladı.
“Sistemin içinde farklı güç odakları arasındaki çıkar savaşları da giderek güçleniyor”
“Bu sene başında gerçekleştirilmiş parlamento seçimlerine katılımın çok düşük olması zaten rejime büyük bir şok yaşatmışken boş sandalyeler için yapılan seçimde katılımın daha düşük olması kozmetik değişikliklerin hiçbir fayda etmediğini ortaya koydu. Tahran rejimi bu durumdan korkuya düştü. Çünkü ülke içindeki ekonomik sıkıntılara çözüm bulunamazken rejimin Orta Doğu ve Körfez bölgesinde beş yerde savaş çıkarması Batı dünyasıyla zaten sıkıntılı durumudaki ilişkileri daha kritik hale getirdi. Lübnan, Filistin, Yemen, Suriye ve Irak’taki emelleriyle yetinmeyen bu rejimin terörü destekleme alanındaki marifetleri Arjantin ve hatta Vaşington’a kadar uzanmaktadır. Kaçak yollardan Çin’e ve bazı başka ülkelere petrol satmaya belirli ölçüde muvaffak olmasına rağmen çökmüş ekonomiyi ayağa kaldırması imkansız görünüyor. Onun için rejim meşruluğunu da kaybetmiştir. Dini lider Seyyid Ali Hameney’in yaşlılığından ileri gelen hastalıkları rejimin akibetini daha da sıkıntıya sokuyor. Onun için rejim yanlıları Hamaney’in yerine getirmek için birisini arıyorlar. Ancak kurulu sistemin içinde farklı güç odakları arasındaki çıkar savaşları da giderek güçleniyor ve bir ideolojik devlet konumundaki İran İslam Cumhuriyeti'nin geleceği için tehlikeler artıyor.”
“Yaptıkları işlerle 12. İmam’ın gelişini hızlandırmaya çalıştıklarını ifade ediyorlar”
“Yönetimde 12. İmam’ın gelmesini bekleyen güçler hatta halka onun gelişini hızlandırmak istediklerini söylemekten çekinmiyorlar. O şekildeki propagandalara göre dünyada zulumün daha çok artması durumunda 12. İmam da çabuk gelecektir. Ve yaptıkları işlerle 12. İmam’ın gelişini hızlandırmaya çalıştıklarını ifade ediyorlar. Adaylardan Celili’nin 14 milyon oy alması bu grubun ülke içinde belirli bir oy potansiyelinin olduğunu ortaya koyuyor. Hem de bir gölge devlet söz konusudur. O bakımdan Celili’yi sadece bir fert olarak görmemek gerekir. Kendisinin ve etrafının en derin yerlere kadar güçleri vardır. Bu “Höccetiye Grubu” 12. İmam’ın gelmesi adına İran’ın tamamını ateşe vermeye hazırdır ve Hamaney’in yerine kendi adamlarını geçirmek için hatta onun oğlu Müşteba’ya karşı bile kafa tutuyorlar. Geçtiğimiz sene okullarda kızlara kimyasal gaz sıkarak öldürdüler. Veya kadın harekatı döneminde akıllarına gelen her tür hareketi yapmalarına rağmen Hameney ağzını da açmadı. Onun için bugün iktidar gücünün en az yüzde 60’nın Devrim Muhafızları’nın elinde olduğunu söylememiz mümkün. Nitekim geçtiğimiz Cuma günü Yemen’den fırlatılan ve İsrail’in Tel Aviv kentine düşen füze saldırısının arkasında da Devrim Muhafızları vardı.”
“Hamaney’e bağlı Keyhan gazetesi Pezeşkiyan’ın etrafına toplananların “karşıdevrimci, yalancı, Amerikancı” olduklarını açık şekilde yazdı”
Daha önce Pezeşkiyan’ın Cumhurbaşkanı olmak aklından da geçmezdi.Reisi'nin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi Pezeşkiyan'ın önünü açtı. Rejimin ona yol vermesinin ana nedeni ülkenin Türk kökenli seçmen kitlesinin sandık başına çekilmesiydi. Senelerden beri Azerbaycan bölgelerinden İran parlamentosuna seçilmek isteyenler kitlenin önünde Türkçe birkaç kelime konuşarak geçici heyecan yaratıyor ve oy alıyor. Deneyimli bir siyasetçi olarak Pezeşkiyan da bu konularda ustadır. Onun için Pezeşkiyan'ın bizzat kendisinin ifade ettiği üzere Hameney'in çizdiği yol haritası uygulanacaktır. Hem Batıyla ilişkilerin yumuşatılması ve hem de yatırımların hafifletilmesi konusunda. Parlamento üyeleri başta olmak üzere iktidar içindeki öteki kanatlar da Pezeşkiyan'a karşı konuşuyor. Nitekim eski Cumhurbaşkanı Hatemi'nin, eski Dışişleri Bakanı Zarif'in “Yeni hükümetin bakanlarını biz seçeriz” demelerine rağmen onları ciddiye alan yoktur. Hamaney'e bağlı Keyhan gazetesi Pezeşkiyan'ın etrafına toplananların “karşıdevrimci, yalancı, Amerikancı” olduklarını açık şekilde yazdı. En son konuşmasında Hamaney milletvekillerine hitap ederek “Parlamentoya sunulacak hükümet listesinin onaylanmasını” istedi. Oysa parlamento sadece başkan Kalibaf'tan ibaret değildir.Kalibaf'ın bizzat kendisi de seçime katılımın düşük olmasından dolayı “durumun tehlikede olduğunu” açık şekilde belirtti. Son dönemlerde kendi gazetelerinde “İran'daki milletlerin meseleleri” konusunu çok ciddi eleştirerek “Siz şiiliğe karşı, İran İslam Cumhuriyetine karşı çıkıyorsunuz” diye yazdılar. Pezeşkiyan'ın “ılımlı” olarak lanse edilmesine rağmen dini lider Hameney'i kendine önder olarak görmesi çelişkileri daha da derinleştiriyor. Bu durumda hiçbir çözüm söz konusu olamaz,rejim dağılmanın arifesindedir.”
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
