Sünni siyasi güçler, geçen hafta yapılan oturumda yaşanan başarısızlıktan sonra Irak Meclis Başkanlığı’nın potansiyel adayı üzerinde anlaşmaya varılması için bir süredir toplantılarını yoğunlaştırdı.

Birçok kaynak, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin, geçtiğimiz kasım ayında Federal Yüksek Mahkeme tarafından milletvekilliğinin düşürülmesine karar verilen eski Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi'nin yerine yeni meclis başkanını seçme oturumu sırasında güçler arasında meydana gelen keskin bölünmeleri önlemek için dün bir oturum düzenleneceğini bildirmişti.

Geçen birkaç gün içinde, Tekaddum Partisi lideri ve eski Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi, Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim başta olmak üzere önde gelen Şii liderlerle birçok görüşme yaptı. El-Halbusi ile el-Hekim arasında cumartesi günü gerçekleştirilen görüşmede, meclis başkanlığı adayının belirlenmesi de dahil olmak üzere bir sonraki aşamada tüm alanlarda benimsenecek mekanizmalar üzerinde mutabakata varılması konuşuldu.

El-Halbusi ayrıca, Tekaddum Partisi milletvekili Şalan el-Kerim'e rakip olan Azm Koalisyonu’nun lideri Musenna es-Samerayi ile de görüştü. Şalan el-Kerim, ilk turda 329 oyun 152’sini alarak beş aday arasında en yüksek oya ulaştı.

Azm Koalisyonu adayı eski Meclis Başkanı Mahmud el-Meşhedani ise 48 oy alarak üçüncü sırada yer aldı. Hamis el-Hancer liderliğindeki Egemenlik İttifakı'nın adayı Milletvekili Salim el-İsavi ise 97 oyla ikinci sıradaydı.

El-Halbusi ile es-Samerayi arasında gerçekleşen görüşme sonrası yayınlanan açıklamada, iki partinin hem Tekaddum adayı hem de Azm adayı için alternatif bir isim üzerinde anlaşmaya varıp varmadığı açıklanmadı. Her iki bloktan liderlerin katıldığı söz konusu toplantıya tarafların meclis başkanı adayları katılmadı.

Şii Koordinasyon Çerçevesi, farklılıklarını uzlaştırmaya çalışıyor

Çeşitli parlamento blokları arasında yaşanan sert suçlamaların ardından, Irak Meclisi’nde parlamento çoğunluğuna (180 milletvekili) sahip olan Şii Koordinasyon Çerçevesi, farklılıklarını ortadan kaldırma ve ortak bir tutuma ulaşma hedefiyle kartlarını toplamaya çalışıyor. Bunun için Federal Mahkeme'nin hem Şii hem de Sünni blokların iddialarına ilişkin kararının ardından Meclis'in bir sonraki oturumu planlanıyor.

Nebni İttifakı lideri Hadi el-Amiri, Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin birleşik ve uyumlu kalması gerektiğini duyurdu. Bu bağlamda el-Amiri, önde gelen Şii liderlerle bir dizi toplantıya öncülük etti. Söz konusu toplantılar, dün ortak bir tutum üzerinde anlaşmak üzere Şii Koordinasyon Çerçeve liderlerinin bir toplantı gerçekleştirmesine yol açtı.

2006 yılında eski rejim lideri Saddam Hüseyin’i yüceltmekle suçlanan Tekaddum Partisi'nin adayı Şalan el-Kerim, seçimin ilk turunda büyük bir çoğunlukla öndeydi ve Meclis Başkanlığı görevini kazanmasına 13 oy kalmıştı. Bu durum, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri arasında büyük bir çatlağa yol açtı. Çünkü el-Kerim'in aldığı oyların çoğunluğu, yani 110'un üzerinde oy, Şii ve Kürt temsilcilerinden geliyor.

El-Kerim, Sünni çoğunluğun adayı olmasına rağmen Tekaddum Partisi, Irak Meclisi'nde sadece 40 sandalyeye sahip. Parlamentodaki Sünni oyların geri kalanı (70 Sünni temsilci) Salim el-İsavi ve Mahmud el-Meşhedani arasında dağılmış durumda.

Federal Mahkeme’nin kararı bekleniyor

Önümüzdeki dönemde Irak Meclis Başkanlığı’nı kimin üstleneceği konusunda çeşitli siyasi güçler arasında anlaşmaya varmak veya fikir birliğine ulaşmak için yapılan yoğun toplantılara rağmen herkes, Irak'ın en yüksek yargı makamı olan Federal Mahkeme'nin kararını bekliyor.

Sünni ve Şii güçler Federal Mahkeme’ye şikayette bulunmuş olsa da herkesin beklediği karar, rekabetin en yüksek kazananlar (Şalan el-Kerim ve Salim el-İsavi) arasında olması için Federal Mahkeme’nin ertelenen oturumun meşruluğuna ilişkin karar mı yayınlayacağı yoksa tüm adayların seçim sahasına dönmesinin kapısını mı açacağı oldu. Sünni güçler oturumun ertelenmesinin hukuka aykırılığına, Şii güçler ise Şalan'ın zaferinin geçersizliğine ilişkin şikâyette bulundu.

Federal Mahkeme, oturumun meşruluğuna ilişkin bir karar yayınlarsa, rekabet en çok oy alanlar arasında devam edecek. Ancak oturumu yasal olarak ertelerse ve yarışan tüm adaylara veya yeni adaylara izin verirse sonuçlar tamamen farklı olacak. Bu da Sünni tarafın dağılabileceği, Şii güçlerin ise parlamentonun bir sonraki Sünni başkanının seçimine karar verebileceği anlamına geliyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat'ın haberlerine ulaşmak için tıklayın