Son günlerde yaşananlar, Hizbullah ve İsrail arasındaki en ciddi çatışmalardan biriydi.

Suriye’de bir hava saldırısıyla başlayan şey, gitgide kızışan olaylar dizisine dönüştü: Lübnan’ın başkentindeki insansız hava aracı saldırısı ve sınırda düzinelerce top atışının yapıldığı bir çatışma...

Şiddet, iki taraf arasında yıkıcı başka bir çatışmaya dair endişe yarattı. Fakat iki taraf da hayli dikkatli davranıyor.

1- Hizbullah ve İsrail arasında neler oluyor?

Geçtiğimiz birkaç hafta, iki ezeli düşman arasındaki çatışmalarda önemli bir artışa tanıklık etti. Küçük çatışmalar olağandışı değilse de bu çatışmalar dizisi yıllardır görülenler arasında en ciddisiydi.

Bu çatışmalı dönem İsrail’in Suriye’de iki Hizbullah üyesini öldüren bir hava saldırısı gerçekleştirmesiyle başladı. İsrail ordusu, Hasan Zabib ve Yasir Dahir’in silahlı insansız hava araçları kullanmak için İran ordusu tarafından eğitilmiş Lübnan vatandaşları olduğunu, hava saldırısının İsrail’e saldırma planlarını engellediğini söyledi.

Bu saldırının hemen ardından İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta Hizbullah'ı hedef alan başka bir operasyon gerçekleştirdi. Bu, iki taraf arasında 2006 yılında patlak veren ve büyük yıkıma yol açan savaştan beri ilk kez oluyordu. Hizbullah, İsrail'in bir insansız hava aracının Dahiya muhitindeki medya ofisinin çatısına düştüğünü, bir diğerininse yakınlarda patladığını söyledi.

Her iki insansız hava aracı da patlayıcıyla yüklüydü ve daha sonrasında operasyonun Hizbullah'ın füze programına yakıt üretmek için kullanılan bir sistemi hedef aldığı bildirildi.

Birkaç gün sonra Hizbullah bu saldırıya Lübnan-İsrail sınırındaki bir İsrail askeri devriyesine tanksavar füzeleri ateşleyerek yanıt verdi. Saldırıda hiçbir asker hayatını kaybetmedi. Ancak İsrail ordusu, füzelerin Lübnan'dan, Marun el-Ras köyünden ateşlendiği noktalara yaklaşık 100 top mermisiyle misilleme yaptı ve sınır bölgesindeki vatandaşlarına içeride kalmalarını emretti. ​

2- Son çatışmaların ardında neler yatıyor?

On yıldan uzun bir süredir Hizbullah ve İsrail birbirlerini ayıran sınırda çıkacak yeni çatışmaların iki tarafa da ağır hasar vereceğine dair ortak bir kanıyla huzursuz bir barışı sürdürüyordu.

Suriye İç Savaşı bu denklemi değiştirdi. Hizbullah, müttefiki -ve kilit destekçilerinden- Beşar Esad'ı ve Esad’ın ülkesinin Hizbullah'ın baş destekçisi İran'dan Lübnan'a silah sevkiyatındaki kanal rolünü korumak için savaşta yerini aldı.

İran zamanla, daha gelişmiş füzelerin Hizbullah'a transferini kolaylaştırmak için Suriye'deki artan nüfuzunu kullanmıştı. İsrail bu füzelerin gelecekteki bir çatışmada İsrail şehirlerini hedef alması durumunda, Lübnan merkezli grup üzerindeki muazzam askeri avantajının zayıflayabileceğine dair endişe duyuyor.

Suriye’deki Hizbullah üyelerine karşı ve Dahiya’da düzenlenen saldırıların her ikisi de Hizbullah’ın Lübnan’da daha gelişmiş bir füze sistemi kurma girişimlerine zarar vermeyi amaçlıyordu.

Fakat asıl mesele, İsrail ve İran’ın birbirlerini varoluşsal tehdit olarak görmesi. İsrail, İran’ın nükleer silah üretmesini durdurmak için İran’a karşı askeri harekat tehdidini defalarca tekrarlamıştı. İran'sa, Hizbullah'a verdiği askeri destek de dahil olmak üzere bölgedeki askeri manevralarını bir İsrail saldırısı tehdidini kullanarak meşrulaştırmıştı.

İsrail ve İran arasındaki gerilimler, ABD'nin dönüm noktası olan nükleer anlaşmadan çekilmesiyle şiddetlendi; ki çoğu ülke, anlaşmanın İran'ın nükleer silah üretme projesini engellemekte başarılı olduğuna inanıyordu.

3- İsrail ve Hizbullah bir savaşın eşiğinde mi?

Hizbullah - İsrail çatışmasına dair ilginç noktalardan biri, her ikisinin de ilan edilmemiş kesin “kırmızı çizgiler” içinde hareket etmesi: Bu her iki tarafın da ne tür eylemlerin geniş bir çatışmaya yol açacağının farkında olduğu anlamına geliyor.

Bu, iki tarafın en son çarpıştığı 2006'da zor yoldan öğrenilen bir dersti. Savaş, Hizbullah'ın iki İsrail askerini kaçırmak için yaptığı şaşırtıcı bir sınır ötesi baskınla patlak vermişti. Hizbullah, kaçırdığı askerleri Lübnanlı esirlerin serbest bırakılması için İsrail'e karşı bir koz olarak kullanmayı ummuştu, fakat bunun yerine yaklaşık bin Lübnanlı sivilinin ölümüne yol açan şiddetli bir İsrail saldırısına yol açmıştı. 44 İsrailli sivil de Hizbullah roketleri nedeniyle hayatını kaybetmişti.

Bu savaşı doğuran kıvılcım, Hizbullah'ın kırmızı çizgilerin nerede olduğuna dair yanlış bir hesaplamaydı. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, operasyonun böyle bir tepkiye neden olacağına inanmadığını, inansaydı böyle bir operasyonu gerçekleştirmeyeceğini açıkça söylemişti.

O zamandan bu yana, her iki taraf da savaşa yol açacak başka bir hata yapmamaya özen gösterdi. Son birkaç haftanın olaylarının bu kırmızı çizgileri zorladığı kesin ama çizgiler savaşı yakın bir olasılık kılacak kadar dönüştürülmedi.

İsrail, Suriye üzerinden gerçekleştirilen silah transferini durdurmak için Hizbullah hedeflerine yönelik bir dizi saldırı gerçekleştirdi. Hizbullah’ın bu saldırılara verdiği tepkiler de şimdiye kadar Suriye topraklarından geldi - Golan Tepeleri’ndeki hedeflere karşı.

Son iki haftanın çatışmalarını farklı kılan şey, Suriye'de iki Hizbullah mensubunu öldüren saldırının ve Beyrut'taki insansız hava aracı saldırısının Hizbullah'ın gözünde kırmızı çizgilerin ötesinde olmasıydı.

Fakat yine de Hizbullah’ın tepkisi bir savaşı körüklememek için dikkatlice hesaplanmıştı. Saldırı Lübnan sınırındaki İsrail askerlerini hedef alsa da -ki bu nadir görülen bir olay- sınırlı bir saldırıydı. Hizbullah birçok yüksek değerli askeri hedefi vurabilirdi, fakat bunun yerine tek bir İsrail askeri aracını seçti.

Bu çatışmaların sonu henüz gelmemiş olabilir. Hizbullah gelecekte Lübnan semalarında faaliyet gösterecek İsrail hava araçlarını vuracağına söz verdi, fakat bunu yapsa bile, İsrail'in olayı daha fazla kızıştırmayacağı varsayımıyla yapacak.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 2/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 3/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 4/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 5/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 6/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 7/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 8/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 9/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 10/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 11/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 12/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 13/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 14/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 15/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 16/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 17/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 18/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 19/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 20/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 21/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 22/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 23/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 24/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 25/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 26/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 27/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 28/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 29/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 30/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

4- Hizbullah kimdir ve Lübnan'daki rolü nedir?

Hizbullah, İsrail’in güney Lübnan’ı işgaline son vermek amacıyla 1980’lerde kurulan Lübnanlı bir Şii hareketi. İran Devrim Muhafızları'nın yardımıyla kurulmuş ve İran'ın Ayetullah Humeyni'sine sadakatini ilan etmişti.

Grup, ilk yıllarında kendisini Filistin davasının destekçisi ve Lübnan’ın büyük ölçüde fakirleşmiş Şii nüfusunun sesi olarak konumlandırdı.

Lübnan’daki iç savaş boyunca, amaçlarına ulaşmak için, adam kaçırma ve bombalamaların da dahil olduğu terör eylemlerine başvurdu. İç savaş sona erdiğinde Hizbullah, İsrail askerleri 2000 yılında geri çekilene kadar İsrail’in güney Lübnan’ı işgaline karşı gerilla hareketine devam etti.

Hizbullah, iç savaştan sonra silah bırakmayan tek milis gruptu ve sonrasında bu askeri gücünü, iradesini Lübnan’a dayatmak için kullandı. Askeri kanadının Lübnan’ın ulusal ordusundan daha güçlü olduğuna inanılan grup, ABD ve Birleşik Krallık tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor.

Ancak Hizbullah yalnızca bir askeri örgüt değil, Lübnan’da ciddi bir desteğe ve hükümet pozisyonlarına sahip büyük bir siyasi ve toplumsal güç. Hizbullah ve siyasi müttefikleri, Lübnan'daki 2018 seçimlerinde parlamentodaki sandalyelerin yarısından biraz fazlasını kazanmıştı.

Hizbullah, sağlık ve eğitim alanındaki rolüyle de, takipçileri için muazzam bir sosyal güvenlik sistemi sürdürüyor. Genellikle ulusal hükümete ayrılan işlevlerdeki devasa rolü nedeniyle, “devlet içinde devlet” olarak adlandırılıyor.

5- Peki şimdi ne olacak?

Şu anki çatışmalar yakında sönecek, ama belirsiz olan İsrail'in Hizbullah'ın füze sistemlerine saldırmaya ne kadar istekli olduğu.

Hizbullah’ın son saldırılara tepkisi, İsrail’in gelecekteki saldırılarına karşı caydırıcılığını yeniden canlandırmayı amaçlıyordu. Fakat İsrail hükümeti, Hizbullah'ın füze programına karşı uygun gördüğü her yerde daha fazla saldırıda bulunacağını daha fazla dile getiriyor.

Geçtiğimiz hafta İsrail ordusu, Lübnan’daki füze programından sorumlu olduğunu iddia ettiği üç üst düzey İranlı subayın isimlerini yayımladı. Çarşamba günüyse, Lübnan'ın Bekaa Vadisi'nde yüksek isabetli bir füze fabrikası olduğu iddia edilen bir yerin uydu görüntülerini paylaştı.

Bütün bunlar İsrail’in en azından Lübnan’daki saldırılarına devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor. Böyle bir senaryoda, Hizbullah'ın da aynı şekilde cevap vereceği neredeyse kesin.

Nasrallah ayrıca misillemelerin sona ermediğinin işaretini vermiş ve Lübnan’ın üzerinde faaliyet gösteren İsrail insansız hava araçlarını vurmaya söz vermişti.

İsrail, olası bir çatışmada Lübnan’ın hiçbir bölümünü sakınmayacağını söyledi. Ve Hizbullah’ın elindeyse, İsrail’in uzak noktalarına bile menzili yeten binlerce roket var.

Tüm bunlar, bu “kırmızı çizgilerin” zorlanmasını fazlasıyla riskli bir hale getiriyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world

Independent Türkçe için çeviren:  Noyan Öztürk