Arkeolojik bir kazının yeni analizine göre Avrupa'daki büyük çaplı ilk savaş muhtemelen yaklaşık 5 bin yıl önce Neolitik dönemde, yani daha önce düşünülenden bin yıl önce başladı.

İspanya'daki bir kazı alanından çıkarılan 300'den fazla iskelet kalıntısı setinin son analizi, bireylerin çoğunun Avrupa'daki en erken savaş döneminde verilen kayıplar olduğunu gösteriyor.

Yaklaşık 4 bin ila 9 bin yıl önce Avrupa'da yaşanan çatışmalar hâlâ yeterince iyi anlaşılamıyor. Daha önce Avrupa'da bu türden bilinen en eski çatışmanın yaklaşık 2 bin 800 ila 4 bin yıl önce Tunç Çağı'nda yaşandığına inanılıyordu.

Scientific Reports adlı bilimsel dergide yayımlanan bulgular, İspanya'nın kuzeyindeki Rioja Alavesa bölgesindeki sığ bir mağarada bulunan bu toplu gömü alanından çıkarılan kalıntılar arasında "erkek yüzdesinin orantısız derecede yüksek" olduğu çok sayıda yaralı kişiye işaret ediyor.

Aralarında Oxford Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı bilim insanlarının belirttiği üzere sonuçlar, bu yaralanmaların kaynağının muhtemelen aylar süren uzun bir çatışma dönemi olabileceğine işaret ediyor.

Bugüne kadarki araştırmalar Cilalı Taş Devri'nde kıtadaki çatışmaların, birkaç günden uzun sürmeyen ve 20-30 kişilik küçük grupların yer aldığı kısa süreli baskınlardan ibaret olduğunu öne sürüyordu.

Bu nedenle araştırmacılar ilk toplulukların daha uzun ve daha büyük ölçekli çatışmaları kaldıracak lojistik beceriden yoksun olduğunu varsayıyordu.

Son çalışmada 338 kişinin iskelet kalıntılarını yeniden inceleyen bilim insanları, iyileşmiş ve iyileşmemiş yaraların kanıtlarını aradı.

Araştırmacılar aynı bölgede keşfedilen ve çakmaktaşından yapılan 52 ok ucunu da incelerken daha önceki araştırmalarda bunlardan 36'sının, bir hedefin vurulmasından kaynaklanan küçük hasarlar taşıdığı tespit edilmişti.

Bilim insanları analizlere dayanarak bireylerin yaklaşık yüzde 23'ünün iskeletinde hasarlar ve yüzde 10'unda da iyileşmemiş yaralar olduğunu söylüyor.

Bu oranlar, iskelet hasarının yüzde 7-17, iyileşmemiş yaraların da yüzde 2-5 civarında olduğunun tahmin edildiği sözkonusu dönemdeki oranlardan son derece yüksek.

İyileşmemiş yaraların yaklaşık yüzde 74'ünün, iyileşmiş yaraların da yüzde 70'inin ergen ya da yetişkin erkeklerde olduğu tespit edilirken bu, Neolitik Çağ'ın Avrupa'sında toplu ölümlerin görüldüğü diğer alanlarda rastlanmayan bir farklılık.

Bulgular gömü alanındaki birçok kişinin şiddete maruz kaldığına ve çatışmada verilen kayıplar olabileceğine işaret ediyor.

İyileşmiş yara oranının bu kadar yüksek olması da çatışmanın muhtemelen birkaç ay boyunca devam ettiğini gösteriyor.

Muhtemelen uzun süren bu savaşın nedenleri belirsiz olsa da araştırmacılar, Geç Neolitik dönemde bölgedeki farklı kültürel gruplar arasındaki gerilim gibi birkaç olası nedenle ilgili tahminler yürütüyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science/archaeology

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç