Bilim insanları, Dünya'nın evrimi hakkında yeni ipuçları sağlayan, çok eski çağlardan kalma elmaslar keşfetti.

Araştırmacılar, Brezilya ve Batı Afrika'daki madenlerden elde edilen, çok eskiden kalma süper derin elmasların 450 ila 650 milyon yıl önce süper kıta Gondvana'nın tabanında oluştuğunu keşfetti.

Uzmanlardan oluşan uluslararası bir ekibin yaptığı keşif, karmaşık yaşamın ilk aşamalarında Dünya kıtalarının evrimine ve hareketine ışık tutuyor.

Olağanüstü dayanıklılıkları nedeniyle elmaslar, çok eski çağlarda kıtaların oluşma ve yıkılma döngülerinin kayıtları olarak kullanılabilir.

Wits Yerbilimleri Okulu'ndan Dr. Karen Smit, bu elmasların "son derece nadir" olduğunu söylüyor. Dr. Smit, uzmanlardan oluşan bir ekibin elmasları kullanarak ilk kıtaların nasıl meydana geldiğini anlamaya çalıştığını açıkladı.

Dr. Karen Smit şöyle diyor:

Artık bize kıta oluşum sürecinin tamamı hakkında çok şey anlatabileceklerini biliyoruz.

Çalışmada, Gondvana süper kıtasının altında nasıl oluştuklarını belirlemek için elmasların içinde kalan küçük silikat ve sülfür parçaları tarihlendirildi.

Bu sayede daha önce bilinmeyen bir jeolojik olguyu keşfeden bilim insanları, günümüzdeki kıtaların nasıl meydana gelmiş olabileceğini keşfetti.

Dr. Smit, "Elmaslar, süper kıta 450-650 milyon yıl önce Güney Kutbu'nu kapladığında Gondvana'nın altındaki büyük derinliklerde oluştu" diye açıklıyor.

Araştırmacı elmaslara ev sahipliği yapan kayaların, elmas oluşum sürecinde yüzmeye başladığını ve elmaslarla birlikte batan mantodaki malzemeyi de taşıdığını söyledi.

Bu malzeme daha sonra Gondvana süper kıtasının tabanıyla bütünleşerek aşağıdan büyümesine ve ardından parçalanarak yeni kıtaları meydana getirmesine etkili bir şekilde katkı sağladı.

Dr. Smit şöyle diyor:

Yaklaşık 120 milyon yıl önce Gondvana parçalanmaya başladı ve nihayetinde Atlantik de dahil günümüz okyanusları ortaya çıktı. Yaklaşık 90 milyon yıl önce, ana kayanın küçük kalıntılarını taşıyan elmaslar, şiddetli volkanik patlamalar yoluyla Dünya yüzeyine taşındı.

Bu volkanik patlamalar günümüzde, eski Gondvana süper kıtasının iki önemli bileşeni olan, parçalanmış kıtalar Brezilya ve Batı Afrika'da yer alıyor.

Araştırmacılara göre bu durum, nadir elmasların parçalanırken çok eski çağlardaki süper kıtanın farklı kısımları boyunca hareket ettiğini ve tabanına etkin bir şekilde "yapıştığını" gösteriyor.

Dr. Smit "Elmasların bu karmaşık tarihi, Dünya içinde hem dikey hem de yatay olarak yaptıkları kapsamlı seyahatleri vurguluyor. Süper kıtanın oluşumuyla evriminin sonraki aşamalarına dair bilgiler sağlıyorlar. Bu durum, nispeten genç malzemenin bu çok yaşlı kıta parçalarını kaynaştırdığı ve birleştirdiği, kıta büyümesi biçimiyle ilgili yeni bir ihtimale işaret ediyor" diye ekliyor.

Bilim insanına göre bu araştırma, kıtaların evrimi ve hareketinin Dünya'daki yaşamın gelişiminde oynadığı rolü anlamamız açısından bir etkiye sahip.

Dr. Smit, "Kıtaların nasıl evrimleştiğini ve hareket ettiğini anlamak için bu tür araştırmalara ihtiyacımız var. Kıtalar olmasaydı yaşam da olmazdı. Bu araştırma bize kıtaların nasıl oluştuğu ve yaşamın nasıl evrimleştiğine dair fikir veriyor ve nihayetinde gezegenimiz Dünya'yı, gökcisimleri arasında benzersiz kılan şeyin ne olduğunun altını çiziyor" diyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Gökçe Uçak