Yapay zeka ve bilgi güvenliği alanının en önemli uzmanlara göre, insanlık tarihinin en önemli ve tehlikeli dönüm noktasına 5 yıl veya daha az bir süre kaldı.

Uzmanlar insanlığın daha önce böyle bir dönüm noktası yaşamadığını ve kendilerinin de bu dönüm noktasının boyutlarını ve meydan okumalarını kestiremediklerini belirtiyorlar.

Politika yapıcıların ve kanaat önderlerinin, internet ve e-posta gibi modası geçmiş araçlarla, giderek hızlanan ve yakın zamanda ortaya çıkacak meydan okumanın gerisinde kaldıkları konusunda uyarıyorlar.

ABD Kongresi'nde Facebook'un yöneticisi Mark Zuckerberg ifade verdiğinde, genç teknokratlar karşısında bu kişilerin bilgisizliğinin açık ve yalın bir şekilde ortaya çıktığını büyük bir alaycılıkla hatırlatıyorlar.

Antropologlar insanlığın daha az tehlikeli olsa da benzer bir süreçten geçtiğini söylüyorlar. İnsanoğlu, doğanın kendisine sunduğu meyve ve tahılları toplayarak hayatta kalıyordu.

Daha sonra, niteliksel bir sıçrama olan tarım devrimi geldi ve insanlara buğday ile pirinçte gizli yoğun enerjinin önemli bir kısmını sundu.

Bu fırtınalı gelişme Mezopotamya, Nil nehri, Sarı Nehir vb. yerlerde şehirlerin ve imparatorlukların ortaya çıkmasına olanak tanıdı.

Bu 'stratejik silah' sayesinde tarım toplumları, toprağa ve tarım bilgisine sahip olmayan halkları boyunduruk altına almayı başardılar.

Nihayetinde tarımsal kalkınmayı kaçıran halklar teslim oldular ve kıtlığın baskısı altında, gönüllü olarak veya savaş yoluyla, tarım uygarlıklarının krallarına tapan köle orduları haline geldiler.

Tarımdan bahsederken bu uzmanlar, insanlığın bir ton buğday üretmek için gereken işi elli kat azaltmayı başardığını söylüyorlar.

Önümüzdeki 5 yıl içinde tarımda yapay zekanın kullanımıyla da üretim maliyetlerinin yüzlerce, hatta binlerce kat azalacağını tahmin ediyorlar. Bunu da teknolojiye ve bilgiye sahip olanlar başaracak.

Pek çok kişi, kaçınılmaz olarak bizi bekleyen şeyin ihtişamını ve dehşetini anlamıyor. Yapay zeka teknolojisinin yayılmasının önüne geçmek her halükarda mümkün olmayacak.

Yapay zeka karar alma ve eylemde bulunma yeteneğini elde edeceği aşamaya girdiğinde dünyadaki güç, otorite ve egemenlik standartları ve değerlendirmeleri kökten değişecek.

Onunla birlikte insanlar arasındaki güç dengesi, ülkeler arasındaki güç dengesi, devlet ile dev şirketler arasındaki ilişkinin dengesi değişecek.

Bireylerin mahremiyetinin önemli bir kısmının çökeceğinden ise bahsetmeye bile gerek yok.

2010 yılında, metinler, görüntüler, filmler ve sesler de dahil olmak üzere bilinen her şey hakkındaki büyük miktarda veriyi toplamak ve işlemek, yapay zekanın 'derin öğrenme' yoluyla işleyebilmesi ve yeniden şekillendirebilmesi amacıyla sınıflandırılmış dijital bilgilere dönüştürmek için DeepMind (Derin Zihin) programları başlatıldı.

Ancak yaklaşık 2020'den bu yana veri sınıflandırma, yapay zekanın kendi kendine öğrenmesine olanak tanıyan kompleksli ve kaliteli bir düzeye ulaştı.

Kendi kendine öğrenme ne anlama geliyor?

Yapay zeka, kendisine öğretilen bilgilerle bir ağ örüp yeniden yapılandırmakla yetinmiyor, artık gerçek görevler üzerinden kendini eğitmeye, hatalar ve doğrular yoluyla bilgilerini düzeltmeye de başladı.

Kendisini, programlarını ve yeteneklerini geliştirme konusundaki üstün yeteneğini kanıtladı. Ürünleri daha soyut ortamlarda son derece karmaşık ve özgün bir şekilde yaratıcı hale geldi.

Müzik, film ve stratejik çözümler gibi yaratıcılık isteyen alanlarda kendi başına üretmeye ve insandan komut almadan hayata geçirmeye başladı.  

Evet, bu yapay varlık artık 'öğreniyor', 'düşünüyor' ve en önemlisi karar veriyor ve uyguluyor. Dahası eylemlerinin doğrudan sonuçlarına göre hatalarını bire bir düzeltiyor.

Bu süreç 2010'dan beri bekleniyordu ama her yıl mühendislik açısından on kat artan bu yıldırım hızında değil!

Tahminen 5 yıl içinde yapay zekalı varlıklar farklı şekillerde etrafımızı saracak.

Akıcı ve doğal bir dilde konuşabilecekler, fiziksel dünyayla etkileşime girip hareket edebilecek ve hatta her sorunun her bir senaryosu için tahmin ve planlamaya olanak tanıyan sanal dünyalar bile oluşturabilecekler.

Bu varlıklar insanlarla ve benzer varlıklarla konuşacak, danışacak ve bütünleşecekler ve aniden bu zeki varlıklar bağımsız ve kendilerini üretenlere hizmet etmek üzere koşullanmış hale gelecekler.

Peki, üreticileri kimler?

Bu zekanın omurgasını tekellerine almak için bazı büyük ülkelerle ittifak kurabilecek dev teknoloji şirketleri.

Bu zekanın omurgası ise silikon çiplerdir! Bunlar, (artık günlük hayatımızda kullandığımız) düşük hassasiyetli çipler, orta, yüksek hassasiyetli ve ultra hassas çiplere ayrılıyorlar.

Yapay zeka ise yalnızca ultra hassas çipler tarafından kontrol ediliyor. Nitekim elektronik çip savaşı zaten şiddetli ve acımasız bir şekilde başladı.

ABD, ultra hassas çip üretim zincirlerini kontrol etmek için stratejik, tekelci bir ittifak kurabildiğini iddia ediyor.

Bu ittifakta çip programlama yeteneğindeki tek ortağı Japonya, süper lazer üretiminde benzersiz Hollanda, süper lens üretiminde benzersiz Almanya yer alıyor ve bunların çoğu Tayvan'da toplanıyor.

Ayrıca Çin, bu hummalı yarışta çip teknolojisi ve yapay zekaya yüz milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor. Zira burada mesele ticari değil, stratejik.

Yapay zeka dalgası stratejik kararlar açısından neler taşıyor?

Uygulamada, yapay zekanın kuantum hesaplamayla birleştiğinde bilgi sistemlerine nasıl nüfuz ettiğini zaten görüyoruz.

Virüsler ve aşılar laboratuvarlarda değil sanal ortamda üretiliyorlar. Gerçek savaşlarda binlerce İHA'dan oluşan filoların her biri ayrı ayrı yönlendiriliyor.

Kamuoyu manipüle ediliyor, seçimler yönetiliyor. Bunları her gün görüyoruz.

Ancak en önemlisi, yapay zekanın kuantum hesaplamayla bir araya gelerek stratejik kararları inanılmaz bir şekilde destekleme yeteneğidir.

Yapay zeka, kültür ve kamuoyu değişimlerinden, devlet, ekonomi ve yönetişim modeli, güç dengeleri, sosyal ve etnik çatışmalara vb. kadar ulusal güvenlik değişkenleri hakkında her saniye aldığı devasa miktarda veriyi işleyip, riskleri ve krizleri meydana gelmeden çok önce etkilemek için çok erken tahminde bulunabiliyor veya plan yapabiliyor.

Buna karşılık insanların krizin gerçekliğini anlayana kadar beklersek, çoğu zaman krizlerin engellenmesi ve risklerinin belirlenmesi imkansız hale gelebilir.

Yapay zekanın (mantıksal çıkarım zincirleri olarak tanımlanabilecek) algoritmalarıysa, stratejik krizleri çok erken tahmin etmesine olanak sağlamaya başladı.

Böylece yapay zeka, stratejik kararlarının 'isabetliliğini ve doğruluğunu', krizleri etkileme yeteneğini pekiştirdi.

Bu kaynakları bir avuç şirket ve sınırlı sayıda ülke kontrol ederse, geleneksel uluslararası güvenlik düzeninden tamamen ayrı, yeni bir küresel düzen doğacaktır.

Bu düzen gelecekte ezici bir jeopolitik güce sahip olacak, dahası bu ittifak mevcut geleneksel küresel düzenin tamamen kontrolü dışında olan finansal, bilgisel ve fiziksel güçleri kontrol edecektir.

İnsanlık, insanların, şirketlerin, ülkelerin ve toplumların, yapay zekanın asi lokomotifine sahip olma ve onu kontrol etme düzeylerine göre sınıflandırıldığı yeni bir sınıf aşamasına giriyor.

Bu durum yakın gelecekte çalışma ilişkilerine, şirketlerin ülkelerle ilişkilerine, güvenliğin teknolojilerle ilişkilerine de yansıyacak ve teknolojinin kültür ve değerler üzerindeki tahakkümüyle sonuçlanacak.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 2/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 3/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 4/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 5/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 6/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 7/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 8/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 9/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 10/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 11/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 12/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 13/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 14/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 15/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 16/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 17/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 18/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 19/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 20/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 21/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 22/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 23/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 24/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 25/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 26/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 27/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 28/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 29/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 30/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

Stratejik olarak dünya 'post-Vestfalya' denebilecek bir döneme giriyor!

Günümüz dünyasının üzerine kurulduğu Vestfalya formülünde devlet, bireyin devletiyle ve devletlerin birbirleriyle ilişkilerini belirleyen köşe taşı ve çerçeveydi.

Hiçbir şirketin gücü veya kontrolü yoktu. Ancak artık ülkelerin ezici çoğunluğunun dijital alanları üzerinde hiçbir yetkisi veya egemenliği yok. Kuralları belirleyen hükümetler değil şirketler.

Ülkeler, bu akıllı varlığı toplumların kontrolü ve denetimi olmadan serbest bırakmanın tehlikelerinin hızla farkına varıyor.

Zira büyük teknoloji şirketlerinin çıkarları pek çok konuda insanların, ülkelerinin ve toplumların çıkarlarıyla çatışıyor.

Şirketler astronomik kârlar elde ediyorlar. Bu nedenle uzmanlar bu dönüşümün olumsuz sonuçlarına bu şirketlerin de katlanmasını, ister her bir ülke ister küresel düzeyde olsun, bundan kaynaklanan sorunların ele alınmasına katkıda bulunmalarını talep ediyorlar.

Tüm bunların yanı sıra, bu yapay zekanın bireysel ve kolektif suçlulardan oluşan orduların elinde bir araç haline gelmesini önlemenin önemine de dikkat çekiyorlar.

Bu kurgu değil! Gözlerimizin önünde ilerleyen bir gerçek. Tıpkı kalpazanlığı ve banka fonlarına yönelik manipülasyonu önlemek amacıyla uluslararası para birimini yönetmek için kurallar konulması, küresel bir nükleer felaketi önlemek amacıyla nükleer silahlara kurallar getirilmesi, uyuşturucunun yayılmasının kontrol edilmesi gibi, ülkelerin de toplumu, politikacılar ve seçkinler kuşağını bu dönüşümle başa çıkmaya hazırlamak için yoğun çalışmalara başlamaları gerekiyor.

Yoğun bürokrasiye rağmen üst düzey uzmanlardan oluşan bir grup, Avrupa Birliği'ni yapay zeka alanına kurallar getirmesi, kendisi ve dev teknoloji şirketleri arasında ittifaklar ve ortaklıklar kurması konusunda yoğun bir şekilde çalışmaya ikna etmeyi başardı.

Ancak ABD hâlâ emekleme aşamasında. Arap dünyamızdan ise bahsetmeye bile gerek yok!

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat